Đường Nguyễn Hữu Thọ, đoạn qua xã Phước Kiển, huyện Nhà Bè. Ảnh: CN

Dự án chậm tiến độ, chưa hoàn thành bồi thường

Dự án Tạo quỹ đất đô thị là dự án tạo quỹ đất sạch đầu tiên trong TP, nhằm đấu giá quyền sử dụng đất, giao quyền sử dụng đất cho nhà đầu tư có năng lực thực hiện nhanh các dự án theo quy hoạch đã được phê duyệt. Qua đó, xã hội hóa việc thu hút vốn đầu tư phục vụ yêu cầu phát triển của TP; tạo động lực để thúc đẩy đô thị hóa, hình thành nên các khu nhà ở, khu thương mại dịch vụ, công trình công ích, công trình công cộng hiện đại, góp phần vào tăng trưởng kinh tế của huyện Nhà Bè nói riêng và TP Hồ Chí Minh nói chung, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân.

Theo Thanh tra TP Hồ Chí Minh, quá trình thực hiện đã có nhiều vướng mắc, thiếu sót, vi phạm liên quan đến việc thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cho người dân tại dự án và trong việc quản lý, sử dụng đất dự án sau thu hồi.

Dự án thực hiện chậm tiến độ, đến nay chưa hoàn thành việc bồi thường, hỗ trợ, thu hồi đất. Còn 38 trường hợp không đồng ý nhận tiền bồi thường, hỗ trợ tại dự án, trong đó có 22/38 trường hợp chưa đồng ý bàn giao mặt bằng nhưng UBND huyện Nhà Bè chưa thực hiện cưỡng chế thu hồi đất theo quy định.

Các đơn vị thực hiện dự án chưa thực hiện đầy đủ khối lượng các hạng mục đầu tư được phê duyệt. Cụ thể, chỉ có bản đồ tuyến mà chưa có bản đồ đo đạc được cấp có thẩm quyền phê duyệt để xác định ranh đất thu hồi; không cắm cọc mốc khu đất thu hồi để quản lý bàn giao theo quy định; việc chỉnh lý hoặc thu hồi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của các hộ dân bị giải tỏa chưa thực hiện xong.

Ngoài ra, việc thực hiện chính sách hỗ trợ bổ sung mua căn hộ chung cư theo chỉ đạo của UBND TP đã kéo dài, chưa thực hiện được do chủ đầu tư được giao đầu tư xây dựng chung cư là Công ty Đông Mê Kông chậm hoàn thành việc đầu tư xây dựng, làm ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của người dân bị thu hồi đất (nay đã hơn 20 năm), tiềm ẩn khiếu nại, tố cáo của người dân, cần sớm có giải pháp căn cơ, khả thi để giải quyết dứt điểm.

“Trách nhiệm thuộc về chủ đầu tư Dự án Tạo quỹ đất đô thị cho TP là Sở Giao thông công chánh (sau này là Sở Giao thông vận tải), Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông, UBND huyện Nhà Bè và các tổ chức, cá nhân có liên quan theo thời kỳ phát sinh vụ việc”, Thông báo số 127/TB-TTTP-P3 nêu.

Việc quản lý đất còn lỏng lẻo, bị lấn chiếm

Hầu như toàn bộ khu đất được thu hồi tại Dự án Tạo quỹ đất đô thị cho TP đã được Sở Tài nguyên và Môi trường cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các chủ đầu tư. Tuy nhiên, đến nay, một số nơi chưa hoàn tất công tác giải phóng mặt bằng, thu hồi đất, chưa hoàn thành việc chỉnh lý hoặc thu hồi các giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

Việc quản lý đất của UBND huyện Nhà Bè và các chủ đầu tư còn lỏng lẻo, dẫn đến tình trạng có người dân, đơn vị khác chưa bàn giao đất thu hồi hoặc lấn chiếm đất để sử dụng vào mục đích cá nhân, kinh doanh thu lợi (sử dụng đất để kết nối vào gara xe Anh Đức tại phân khu 17-19 do Công ty Cổ phần Phước Kiển làm chủ đầu tư).

Các phần đất có quy hoạch 1/2000 là đường dự kiến, nằm giữa các phân khu của khu đất bên trái đường Nguyễn Hữu Thọ, đến nay không rõ đơn vị chịu trách nhiệm quản lý, đầu tư xây dựng, dẫn đến việc đầu tư không đồng bộ, “da beo”, ảnh hưởng đến kiến trúc cảnh quan toàn tuyến đường, không đúng theo quy hoạch 1/2000 đã được phê duyệt.

Tại khu bên trái đường Nguyễn Hữu Thọ, cơ quan quản lý Nhà nước có liên quan và các chủ đầu tư dự án có nhiều thiếu sót, khuyết điểm, vi phạm trong quá trình quản lý, sử dụng đất, thực hiện các dự án đầu tư xây dựng.

Cụ thể, chia nhỏ phân khu chức năng không đúng theo quy hoạch 1/2000 đã được phê duyệt và Công văn số 2990/QHKT-ĐB2 ngày 28/9/2004 của Sở Quy hoạch và Kiến trúc; cấp phép xây dựng không đúng quy hoạch được duyệt; không cắm ranh mốc đất thuộc dự án ngoài thực địa để quản lý; đầu tư xây dựng chậm tiến độ; xây dựng chưa đúng quy hoạch được duyệt; xây dựng lấn chiếm rạch, vi phạm hành lang bảo vệ thủy giới, an toàn điện; xây dựng không có giấy phép; sử dụng đất sai mục đích…

Đáng chú ý, tại một số phân khu đã được giao đất từ nhiều năm nay, nhưng chủ đầu tư chưa thực hiện đầu tư xây dựng, không rào chắn, để đất trống, hoang hóa, gây lãng phí nguồn lực đất đai.

Khu đất phía bên phải đường Nguyễn Hữu Thọ cũng xảy ra một số thiếu sót, vi phạm như: Đầu tư xây dựng chậm tiến độ, xây dựng không đúng quy hoạch, không phép, sai phép, lấn chiếm rạch… Đến nay, còn trường hợp chưa bị xử lý theo quy định của pháp luật.

Ngày 31/7/2023, Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh có Văn bản số 3703/UBND-ĐT, thống nhất cơ bản nội dung kết luận thanh tra. Chủ tịch UBND TP giao Sở Nội vụ phối hợp với Thanh tra TP tổ chức kiểm điểm, tham mưu, đề xuất xử lý trách nhiệm các cá nhân thuộc thẩm quyền quản lý của UBND TP đối với thiếu sót, vi phạm theo nội dung kết luận thanh tra.