Trụ sở Thanh tra tỉnh Quảng Nam. Ảnh: Lâm Ánh

Huyện Đại Lộc có 18 cụm công nghiệp với tổng diện tích quy hoạch đến năm 2035 là 621,29 ha, tuy nhiên, chỉ 14 cụm công nghiệp đã được thành lập, trong đó 10 cụm do Trung tâm Phát triển quỹ đất và Cụm công nghiệp huyện quản lý, 4 cụm do doanh nghiệp đầu tư. Thế nhưng, hạ tầng chưa đồng bộ, nhiều dự án chậm triển khai dẫn đến hiệu quả sử dụng đất thấp. Một số cụm công nghiệp còn chồng lấn quy hoạch, đặc biệt tại Cụm công nghiệp Khu 5 (thị trấn Ái Nghĩa), Cụm công nghiệp Đông Phú và Cụm công nghiệp Đại Đồng, gây khó khăn cho công tác cấp phép và quản lý.

Ngoài ra, công tác cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cũng tồn tại nhiều sai phạm. Một số trường hợp đất quy hoạch cây xanh lại bị cấp thành đất công nghiệp, hoặc cấp không đúng diện tích so với quy hoạch chi tiết 1/500, điển hình như tại Nhà máy Gạch không nung tại Cụm công nghiệp Ấp 5 hay Nhà máy Chế biến băm dăm nguyên liệu giấy tại Cụm công nghiệp Đại Nghĩa 2. Những sai phạm này không chỉ ảnh hưởng đến quyền lợi doanh nghiệp mà còn gây khó khăn trong công tác quản lý đất đai.

Tình trạng chậm tiến độ diễn ra phổ biến, với 17/46 dự án bị đình trệ do chưa giải phóng mặt bằng, chưa phù hợp quy hoạch sử dụng đất hoặc do chủ đầu tư không thực hiện đúng cam kết. Một số dự án như Nhà máy Sản xuất thiết bị điện tại Cụm công nghiệp Đại Hiệp hay Nhà máy chế biến tinh bột nghệ tại Cụm công nghiệp Đại Đồng 2 vẫn chưa thể triển khai do vướng mắc trong giải phóng mặt bằng. Đồng thời, nhiều doanh nghiệp chưa hoàn thành nghĩa vụ tài chính về đất đai, ảnh hưởng đến nguồn thu ngân sách địa phương.

Trước thực trạng này, Thanh tra tỉnh Quảng Nam kiến nghị UBND huyện Đại Lộc rà soát, điều chỉnh quy hoạch cụm công nghiệp, xử lý các trường hợp cấp đất sai quy định, đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng và yêu cầu chủ đầu tư thực hiện đúng cam kết tiến độ.

Ngoài ra, cần tăng cường kiểm tra, giám sát để đảm bảo các doanh nghiệp tuân thủ đầy đủ nghĩa vụ tài chính và pháp lý.

Kết luận thanh tra nhấn mạnh sự cần thiết của việc nâng cao trách nhiệm quản lý Nhà nước, đảm bảo minh bạch trong phát triển cụm công nghiệp, qua đó thúc đẩy hiệu quả đầu tư và phát triển kinh tế địa phương.