Thanh tra tỉnh Quảng Ninh yêu cầu, UBND huyện Vân Đồn tổ chức kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm của các tập thể, cá nhân liên quan đến tồn tại, sai phạm trong công tác quản lý đất rừng. Ảnh: Trọng Tài

Thiếu quyết liệt trong quản lý

Phân tích rõ hơn các nguyên nhân dẫn đến tồn tại, vi phạm của huyện Vân Đồn, Thanh tra tỉnh Quảng Ninh cho rằng, có cả nguyên nhân chủ quan và khách quan.

Về khách quan, chính sách pháp luật về đất đai nói chung và đất rừng nói riêng còn có nhiều thay đổi, việc nghiên cứu, cập nhật và hỗ trợ phát triển rừng chưa kịp thời. Việc quản lý và SDĐ rừng của hộ gia đình, cá nhân đã trải qua thời gian dài với lịch sử để lại có nhiều thay đổi về chế độ chính sách, quy định; trước đây, khi giao đất, giao rừng, sử dụng bản đồ địa hình giấy có độ chính xác thấp dẫn đến ranh giới giao không chính xác...

Về chủ quan, công tác quy hoạch 3 loại rừng còn bất cập, chồng lấn về diện tích, cơ chế chính sách trong việc triển khai chuyển đổi rừng theo quy hoạch. Ngoài ra, việc phối hợp giữa Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, đơn vị tư vấn và các cơ quan chức năng, UBND cấp huyện, cấp xã trong việc lập quy hoạch 3 loại rừng còn hạn chế.

Đặc biệt, UBND huyện Vân Đồn chưa quyết liệt trong công tác quản lý Nhà nước về cấp GCNQSDĐ rừng, giao và cho thuê đất rừng, đất lâm nghiệp trên địa bàn; chưa có kế hoạch chuyển đổi các loại rừng theo quy hoạch được duyệt; chưa chỉ đạo thực hiện nghiêm túc Chỉ thị số 10, ngày 22/6/2016 của Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh về việc rà soát, bổ sung, hoàn thiện hồ sơ và các thủ tục đối với diện tích đất lâm nghiệp đã giao; không kịp thời xử lý dứt điểm các tồn tại, sai phạm đã được các cơ quan chức năng kết luận và kiến nghị thực hiện.

Các phòng, ban chuyên môn của UBND huyện không thường xuyên kiểm tra, đôn đốc, phối hợp trong công tác quản lý Nhà nước, cấp GCNQSDĐ rừng; UBND các xã, thị trấn chưa kịp thời trong việc phát hiện vi phạm, để người dân xây dựng công trình trên đất lâm nghiệp, phải lập hồ sơ xử phạt và tổ chức cưỡng chế; năng lực chuyên môn của một số cán bộ, công chức địa chính cấp xã còn hạn chế...

Trách nhiệm thuộc về ai?

Trong niên độ thanh tra (từ 2015 đến 8/2019), UBND huyện Vân Đồn đã lập hồ sơ và ban hành quyết định xử lý hành vi vi phạm hành chính trong việc quản lý, SDĐ rừng đối với 30 trường hợp vi phạm với số tiền 314,5 triệu đồng.

Các hành vi vi phạm gồm, tự ý chuyển mục đích SDĐ từ đất rừng sang đất trồng cây lâu năm, cây hàng năm hoặc xây dựng công trình trái phép trên đất rừng. Về cơ bản, các trường hợp vi phạm đã khắc phục hậu quả, tuy nhiên, còn 3 trường hợp SDĐ rừng sản xuất để trồng cây nông nghiệp, cây lâu năm và xây dựng công trình làm nhà chăn nuôi đến nay chưa khắc phục hậu quả.

Ngoài ra, còn một số tồn tại, sai phạm do các cơ quan chức năng thanh tra kết luận (Kết luận số 39 năm 2011 và Kết luận số 11 năm 2019 của Thanh tra tỉnh; Kết luận số 2869 năm 2019 của Sở Tài nguyên và Môi trường; Kết luận số 4415 ngày 5/12/2019 của Sở Xây dựng) nhưng chưa được UBND huyện Vân Đồn xử lý dứt điểm và có thông tin, báo cáo kịp thời về cơ quan ban hành kết luận thanh tra.

Thanh tra tỉnh Quảng Ninh khẳng định, để xảy ra các tồn tại, thiếu sót trên, trách nhiệm thuộc về Chủ tịch UBND và Phó Chủ tịch UBND (phụ trách đất đai) huyện Vân Đồn, thời kỳ từ năm 2019 trở về trước.

Trưởng, Phó phòng Tài nguyên và Môi trường chịu trách nhiệm trong việc tham mưu quy định thủ tục, trình tự, thẩm định hồ sơ cấp GCNQSDĐ rừng của hộ gia đình, cá nhân về thời hạn sử dụng đất, cho thuê đất vượt hạn mức, thẩm định hồ sơ công nhận QSDĐ.

Giám đốc, Phó Giám đốc Văn phòng Đăng ký QSDĐ chịu trách nhiệm việc tham mưu trong lập hồ sơ, cung cấp thông tin về rừng để cấp GCNQSDĐ rừng; Hạt trưởng, Hạt phó Hạt Kiểm lâm có trách nhiệm trong việc phối hợp với cơ quan tài nguyên và môi trường xác định thông tin về rừng và đất lâm nghiệp; Chủ tịch, Phó Chủ tịch UBND, cán bộ địa chính của 10 xã trong huyện chịu trách nhiệm đã để xảy ra các sai phạm trên đất rừng về chuyển mục đích trái phép, xây dựng trên đất rừng.

Rõ ràng, công tác quản lý đất rừng trên địa bàn huyện Vân Đồn đã bộc lộ nhiều hạn chế, bất cập; thể hiện sự thiếu quyết liệt, kịp thời trong việc xử lý vi phạm. Trước thực trạng này, đề nghị UBND tỉnh Quảng Ninh chỉ đạo các ngành chức năng vào cuộc xem xét, làm rõ vai trò, trách nhiệm của từng tập thể, cá nhân và xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật, tránh để xảy ra các hệ lụy đáng tiếc về sau.

Trọng Tài