Thông báo kết luận thanh tra của Thanh tra tỉnh Trà Vinh. Ảnh: CN

Lợi dụng chính sách để trục lợi

Chính sách miễn, giảm tiền sử dụng đất cho hộ đồng bào dân tộc thiểu số nhằm góp phần giảm bớt khó khăn, giúp cho hộ đồng bào dân tộc thiểu số có đầy đủ quyền hợp pháp về đất ở, nhà ở khi được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

Tuy nhiên, trong quá trình tổ chức thực hiện trên địa bàn huyện Châu Thành và TP Trà Vinh, các cơ quan, tổ chức, đơn vị, cá nhân còn chủ quan, thiếu kiểm tra, giám sát, dẫn đến các đối tượng khác lợi dụng chính sách để được chuyển mục đích sử dụng đất và miễn, giảm tiền sử dụng đất không đúng quy định.

Tại huyện Châu Thành, tổng số hồ sơ được miễn, giảm tiền sử dụng đất là 106 hồ sơ chuyển mục đích sử dụng đất. Qua kiểm tra cho thấy, có 63 hồ sơ hộ đồng bào dân tộc thiểu số không phải là người trực tiếp hưởng lợi mà bị các đối tượng khác lợi dụng, làm thất thu ngân sách Nhà nước số tiền hơn 8,7 tỷ đồng.

Đối với 43 hồ sơ hộ đồng bào dân tộc thiểu số là người trực tiếp hưởng lợi, trong cùng một hộ dân tộc nhưng Chi cục Thuế huyện lại miễn, giảm tiền sử dụng đất cho 2 đối tượng với số tiền gần 116 triệu đồng.

Theo quy định tại Điều 11 Nghị định số 45/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ quy định về thu tiền sử dụng đất thì việc miễn, giảm tiền sử dụng đất là miễn, giảm cho hộ chứ không miễn, giảm cho cá nhân. Do đó, việc Chi cục Thuế huyện miễn, giảm cho nhiều đối tượng trong cùng một hộ là không đúng quy định, làm thất thu ngân sách Nhà nước.

Còn với 63 hồ sơ hộ đồng bào dân tộc thiểu số không phải là người trực tiếp hưởng lợi (bị các đối tượng khác lợi dụng), Chi cục Thuế huyện cũng miễn, giảm tiền sử dụng đất cho 3 đối tượng trong cùng một hộ dân tộc với số tiền 216 triệu đồng.

Tại TP Trà Vinh, tổng số hồ sơ được miễn, giảm tiền sử dụng đất là 173 hồ sơ, trong đó có 10 hồ sơ giao đất và 163 hồ sơ chuyển mục đích sử dụng đất. Kết quả kiểm tra cho thấy, có 55 hồ sơ hộ đồng bào dân tộc thiểu số không phải là người trực tiếp hưởng lợi mà bị các đối tượng khác lợi dụng, làm thất thu ngân sách Nhà nước số tiền hơn 2,1 tỷ đồng.

Ngoài ra, việc Chi cục Thuế ban hành thông báo thuế và quyết định miễn, giảm tiền sử dụng đất cho 2 đối tượng trong cùng một hộ là chưa đúng quy định tại Nghị định số 45/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ quy định về thu tiền sử dụng đất, làm thất thu ngân sách Nhà nước số tiền 7,2 triệu đồng.

Kiến nghị kiểm điểm nhiều cá nhân

Theo Thanh tra tỉnh Trà Vinh, từ năm 2018 - 2019, UBND huyện Châu Thành đã thành lập tổ kiểm tra, rà soát lại việc cho phép chuyển mục đích sử dụng đất đối với tất cả các đối tượng là hộ đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn. Qua đó, phát hiện 62/106 hồ sơ chuyển mục đích sử dụng đất bị các đối tượng khác lợi dụng.

Từ đó, Chi cục Thuế đã ban hành thông báo cho các đối tượng là hộ đồng bào dân tộc thiểu số nộp lại tiền sử dụng đất đã được miễn, giảm không đúng quy định với số tiền gần 8,5 tỷ đồng. Đồng thời, yêu cầu nộp thêm tiền chậm nộp hơn 1,5 tỷ đồng.

Tuy nhiên, qua công tác tự kiểm tra, rà soát, UBND huyện Châu Thành cùng các cơ quan chuyên môn chưa làm rõ được nội dung vụ việc cũng như không làm rõ vài trò, trách nhiệm của cán bộ, đảng viên để kịp thời chấn chỉnh, xử lý theo quy định; không xin ý kiến xử lý đối với số tiền được miễn, giảm không đúng quy định, dẫn đến Chi cục Thuế huyện Châu Thành ban hành thông báo nộp tiền sử dụng đất không đúng chủ thể, yêu cầu nộp thêm tiền chậm nộp không đúng quy định.

Thanh tra tỉnh Trà Vinh kiến nghị các cơ quan, tổ chức, đơn vị, cá nhân có liên quan tiến hành kiểm điểm đối với cán bộ, công chức, viên chức thuộc quyền quản lý để xảy ra hạn chế, thiếu sót. Cụ thể, kiểm điểm trách nhiệm đối với 44 cá nhân; kiểm điểm rút kinh nghiệm đối với 5 cá nhân và rút kinh nghiệm đối với 5 cá nhân.

Về xử lý kinh tế, tổng số tiền sai phạm là hơn 12 tỷ đồng. Trong đó, Thanh tra tỉnh Trà Vinh kiến nghị thu hồi nộp ngân sách Nhà nước hơn 2,4 tỷ đồng; kiến nghị khác số tiền hơn 9,7 tỷ đồng.

Đề nghị UBND huyện Châu Thành phối hợp với Chi cục Thuế khu vực TP Trà Vinh - Châu Thành có trách nhiệm hoàn trả cho đối tượng nộp tiền chậm nộp số tiền hơn 1,2 tỷ đồng; thực hiện thủ tục điều chỉnh tên các hộ dân tộc trong các thông báo nộp tiền sử dụng đất đã ban hành năm 2019 - 2020 thành tên của đối tượng lợi dụng, số tiền hơn 8,4 tỷ đồng.

Ngoài ra, UBND huyện Châu Thành chủ trì, phối hợp với Sở Tài nguyên và Môi trường và Chi cục Thuế khu vực TP Trà Vinh - Châu Thành hủy tất cả các văn bản có liên quan đến việc chuyển mục đích sử dụng đất đối với đối tượng lợi dụng (1 bộ hồ sơ) đã thừa nhận hành vi vi phạm, nhưng không đồng ý nộp tiền khắc phục hậu quả hơn 54 triệu đồng.