Đoàn kiểm tra công tác quản lý lễ hội tại Phủ Dầy, Nam Định. Ảnh: NĐ

Qua thanh tra cho thấy, công tác quản lý di tích và tổ chức lễ hội của tỉnh Nam Định đã được UBND tỉnh, Sở VHTTDL cùng các cấp chính quyền thực hiện theo quy định tại Nghị định số 110 của Chính phủ quy định về quản lý và tổ chức lễ hội và các văn bản có liên quan; các nguồn lực được đầu tư, bảo vệ, tu bổ và tôn tạo di tích đã góp phần làm cho diện mạo di tích ngày càng thay đổi, trở thành một tiềm năng trong phát triển kinh tế - xã hội và đặc biệt là phát triển du lịch của địa phương.

Các nghi lễ trong lễ hội được thực hiện theo nghi thức truyền thống, tổ chức trang trọng, an toàn, ý nghĩa, đúng quy định.

Tại di tích Đền Trần - Chùa Tháp, kết luận chỉ ra UBND thành phố Nam Định giao Công an thành phố chủ trì xây dựng và phối hợp chặt chẽ với Ban Chỉ huy Quân sự và các đơn vị liên quan thực hiện kế hoạch, phương án đảm bảo an ninh trật tự, phòng chống cháy nổ, an toàn giao thông khu vực di tích, khu vực tổ chức lễ dâng hương, lễ rước kiệu; đảm bảo phương án bảo vệ an ninh trật tự tại các điểm phát ấn; bố trí lối vào, lối ra phù hợp.  

UBND thành phố Nam Định đã thành lập đoàn kiểm tra liên ngành do Phòng Kinh tế chủ trì phối hợp với các đơn vị liên quan kiểm tra, xử lý vi phạm trong các hoạt động dịch vụ văn hóa, thương mại, giá trông coi phương tiện giao thông và giải quyết tình trạng người lang thang, ăn xin tại di tích trong tháng lễ hội.

Nghiêm cấm hoạt động đổi tiền lẻ trong khu di tích Đền Trần - Chùa Tháp, không để xảy ra tình trạng xe ôm chèo kéo khách trước cổng; nghiêm cấm các hàng quán bày bán hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng, hàng không rõ nguồn gốc…

Tại Di tích Phủ Dầy, Công an huyện chủ trì, phối hợp Ban Chỉ huy Quân sự huyện xây dựng kế hoạch, phương án đảm bảo an ninh trật tự, an toàn giao thông; tổ chức kiểm tra an toàn phòng, chống cháy nổ và yêu cầu thủ nhang các đền phủ ký cam kết đảm bảo an toàn phòng, chống cháy, nổ; chấp hành nghiêm chỉnh về quy chế lễ hội.

Tuy nhiên, tại thời điểm kiểm tra còn một số tồn tại được đoàn thanh tra chỉ ra như: Tại Phủ Vân Cát còn tiếp nhận công đức bằng hiện vật như lọ lục bình, đèn thờ... không nằm trong danh mục hồ sơ xếp hạng, sử dụng nến cốc chưa đảm bảo công tác phòng, chống cháy nổ.

Di tích Chùa Đại Bi, Ban Tổ chức lễ hội đã chỉ đạo các lực lượng thường xuyên kiểm tra, bảo vệ, giữ gìn di tích theo quy định của Luật Di sản văn hóa, kịp thời phát hiện ngăn chặn và xử lý nghiêm mọi hành vi xâm hại đến di tích.

Di tích Đền Bảo Lộc, ngoài công tác trang trí trực quan, nhà đền thường xuyên nhắc nhở Nhân dân về việc chấp hành nội quy, quy định chung của địa phương; UBND xã tăng cường công tác tuyên truyền về thân thể sự nghiệp của Đức Thánh Trần, lịch sử Nhà Trần... các quy định của Nhà nước về việc chấp hành quy định trong tổ chức lễ hội, thực hiện nếp sống văn minh trong lễ hội.

Tuy vậy, trên các tuyến đường về di tích Đền Bảo Lộc và bãi xe đôi lúc còn chưa đảm bảo vệ sinh, quy hoạch bãi xe diện tích quá chật chội không đảm bảo trật tự an toàn giao thông, ý thức của người tham gia lễ hội còn nhiều hạn chế.

Thanh tra Bộ kiến nghị Sở VHTTDL Nam Định tiếp tục quán triệt, thực hiện nghiêm công tác quản lý, tổ chức hoạt động lễ hội và khai thác giá trị di tích lịch sử văn hoá tại địa phương theo quy định của Luật Di sản văn hóa, Luật Tín ngưỡng tôn giáo.

Tăng cường công tác tuyên truyền, giới thiệu về mục đích, ý nghĩa, giá trị di tích và lễ hội; đồng thời tuyên truyền với Nhân dân và du khách trong việc thực hiện nếp sống văn minh trong lễ hội, tích cực bồi dưỡng, nâng cao trình độ, năng lực cho đội ngũ cán bộ làm công tác hướng dẫn khách tham quan tại các điểm di tích.

Bên cạnh đó, tăng cường kiểm tra, giám sát và xử lý nghiêm hiện tượng phản cảm diễn ra trong lễ hội.

Ban Quản lý di tích, Ban Tổ chức lễ hội, thủ nhang, sư trụ trì thực hiện nghiêm công tác quản lý di tích, tổ chức lễ hội theo các quy định. Không tiếp nhận hiện vật không rõ nguồn gốc (linh vật, đồ thờ cúng,...) không có trong danh mục hồ sơ xếp hạng di tích.

Kịp thời giải quyết, chấn chỉnh những phát sinh, tồn tại diễn ra trong lễ hội trên địa bàn như: Đốt nhiều vàng mã, ăn xin, ăn mày, khấn thuê; hàng quán lấn chiếm lối đi vào di tích; nâng giá hàng hóa dịch vụ và trông giữ phương tiện giao thông; bố trí lực lượng thu gom kịp thời tiền đặt lễ và tiền dầu nhang; hướng dẫn Nhân dân và du khách thực hiện nếp sống văn minh khi tham gia lễ hội.

Tăng cường công tác tuyên truyền về lịch sử di tích và ý nghĩa lễ hội; đồng thời tuyên truyền với Nhân dân và du khách trong việc thực hiện nếp sống văn minh trong lễ hội.