(Thanh tra) - Thanh tra Chính phủ vừa công bố kết luận thanh tra việc quản lý, sử dụng Quỹ phát triển nhà ở Thành phố Hồ Chí Minh, Quỹ phát triển đất Thành phố Hồ Chí Minh. Qua công tác thanh tra, đoàn thanh tra đã phát hiện nhiều tồn tại, khuyết điểm, vi phạm
Phát hiện nhiều tồn tại, khuyết điểm, vi phạm
Kết luận thanh tra số 273/KL-TTCP ngày 5/8/2025 của Thanh tra Chính phủ cho thấy, trong thời gian qua, UBND Thành phố Hồ Chí Minh đã có nhiều nỗ lực trong việc điều hành, quản lý hoạt động Quỹ phát triển nhà ở Thành phố Hồ Chí Minh, Quỹ phát triển đất Thành phố Hồ Chí Minh, góp phần trong việc thực hiện có hiệu quả các chính sách ưu đãi, khuyến khích của Trung ương, của UBND thành phố đối với các lĩnh vực được ưu tiên, đối tượng cần hỗ trợ nhằm thúc đẩy phát triển kinh tế, xã hội địa phương.
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, còn một số tồn tại, khuyết điểm, vi phạm.
Đối với Quỹ Phát triển nhà ở Thành phố Hồ Chí Minh: Vốn điều lệ ban đầu là 1.000.000 triệu đồng, đến ngày 7/12/2017, HĐND Thành phố Hồ Chí Minh ban hành Nghị quyết số 31/NQ-HĐND phê duyệt bổ sung vốn điều lệ cho Quỹ là 1.177.000 triệu đồng; tổng vốn điều lệ được phê duyệt là 2.177.000 triệu đồng. Tuy nhiên, tính đến 31/12/2021 vốn điều lệ thực tế được cấp 1.605.792 triệu đồng.
Về thu của Quỹ: Việc thu hộ - chi hộ ngân sách thành phố (không có doanh thu): số dư thu hộ từ những năm trước chưa nộp ngân sách thành phố là 151.121 triệu đồng, giai đoạn 2017-2021 phát sinh thu hộ 160.784 triệu đồng, chi hộ 86.924 triệu đồng (trong đó đã nộp ngân sách thành phố 65.661 triệu đồng), đến thời điểm thanh tra, số dư Quỹ nhà ở chưa nộp ngân sách thành phố là 224.981 triệu đồng.
Đáng chú ý, qua thanh tra phát hiện một số khuyết điểm, vi phạm về trình tự, thủ tục thực hiện việc thẩm định, giải ngân, cho vay của Quỹ đối với khoản nợ vay đã quá hạn của Công ty Quản lý và Phát triển đô thị Quận 9.
Quỹ giải ngân, cho vay không đúng với hồ sơ về khối lượng thi công của chủ đầu tư đối với các hạng mục: phòng cháy, điện, thiết bị vệ sinh, cửa..., với số tiền đã giải ngân thanh toán cho vay chênh lệch sai tăng so với thực tế hồ sơ khối lượng thi công số tiền là 11.610 triệu đồng.
Quá trình thực hiện các dự án nhà ở xã hội cũng như việc bán các căn hộ, qua thanh tra cũng phát hiện nhiều khuyết điểm vi phạm.
Đối với Quỹ phát triển đất Thành phố Hồ Chí Minh. Quỹ đất được cấp vốn số tiền 1.301.808 triệu đồng, tuy nhiên, việc cấp vốn cho Quỹ đất từ nguồn ngân sách của thành phố, nhưng khoản vốn được cấp nêu trên, chưa được lập dự toán ngân sách địa phương, phương án phân bổ ngân sách để trình HĐND quyết định, phê duyệt trước khi thực hiện, là vi phạm khoản 1 Điều 26 Luật Ngân sách Nhà nước năm 2002.
Về thu của Quỹ, việc thực hiện thu hộ - chi hộ (không có doanh thu): UBND Thành phố Hồ Chí Minh phê duyệt tạm ứng số tiền 1.256.420 triệu đồng từ nguồn ngân sách Thành phố để chi cho cho chủ đầu tư là Tổng Công ty Cổ phần Thương mại Xây dựng, nhưng khoản phân bổ này chưa được lập dự toán ngân sách địa phương, phương án phân bổ ngân sách để trình HĐND Thành phố Hồ Chí Minh quyết định, phê duyệt - là vi phạm khoản 1 Điều 26 Luật Ngân sách Nhà nước năm 2002. Đến thời điểm thanh tra Quỹ đất đã thu hộ và nộp ngân sách thành phố số tiền 1.016.130 triệu đồng, còn phải thu hồi 240.290 triệu đồng.
Thanh tra Chính phủ kiến nghị nhiều nội dung
Căn cứ kết quả thanh tra, Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo giao UBND Thành phố Hồ Chí Minh (cơ quan quản lý Quỹ) theo chức năng, nhiệm vụ, thẩm quyền chỉ đạo, tổ chức chấn chỉnh, khắc phục những tồn tại, khuyết điểm, vi phạm trong tổ chức, hoạt động của Quỹ Phát triển nhà ở Thành phố Hồ Chí Minh và Quỹ phát triển đất Thành phố Hồ Chí Minh nêu tại kết luận thanh tra, trong đó tập trung:
Tăng cường kiểm tra, giám sát, xử lý kịp thời các khó khăn, vướng mắc, tồn tại, khuyết điểm, vi phạm trong tổ chức, hoạt động của Quỹ Phát triển nhà ở Thành phố Hồ chí Minh và Quỹ phát triển đất Thành phố Hồ Chí Minh; rà soát, kiện toàn bộ máy và năng lực quản lý của Quỹ, sử dụng nguồn lực của Quỹ có hiệu quả, đảm bảo công khai, minh bạch; tăng cường chỉ đạo và tổ chức thực hiện Nghị quyết số 792/NQ-UBTVQH14 ngày 22/10/2019 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội "về một số nhiệm vụ và giải pháp đẩy mạnh thực hiện chính sách pháp luật về quản lý, sử dụng các Quỹ tài chính Nhà nước ngoài ngân sách Nhà nước".
Theo thẩm quyền chỉ đạo, tổ chức kiểm điểm, xử lý trách nhiệm đối với tập thể, đơn vị, cá nhân liên quan thuộc UBND Thành phố Hồ Chí Minh có khuyết điểm, vi phạm nêu tại kết luận thanh tra theo đúng quy định; chỉ đạo, tổ chức thực hiện việc kiểm điểm xử lý trách nhiệm Chủ tịch Hội đồng quản lý, Giám đốc Quỹ, các đơn vị, cá nhân thuộc Quỹ có liên quan đến các tồn tại, khuyết điểm, vi phạm trong tổ chức, hoạt động của các Quỹ; chỉ đạo rà soát, chấn chỉnh, khắc phục, xử lý những tồn tại, khuyết điểm, vi phạm nêu tại kết luận thanh tra và các nội dung khác có liên quan, trong quá trình thực hiện nếu phát hiện vụ việc có dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự thì chuyển ngay Cơ quan điều tra Bộ Công an để xử lý theo quy định.
Tổ chức thẩm tra, phê duyệt quyết toán Dự án Nhà ở xã hội tại 35 Hồ Học Lãm, phường An Lạc theo quy định, trong đó, xem xét, xác định và phê duyệt đơn giá bán căn hộ nhà ở xã hội, xem xét việc loại ra khỏi giá trị quyết toán đối với các chi phí "phạt chậm bàn giao nhà cho khách hàng 13.588 triệu đồng" của Công ty Cổ phần Hoàng Quân, không đưa vào chi phí đầu tư khi phân chia lợi nhuận và xác định đơn giá bán nhà ở xã hội, có biện pháp xử lý chênh lệch giá bán nhà ở xã hội (nếu có) đảm bảo theo đúng quy định, không để thất thoát tiền, tài sản của Nhà nước, trong quá trình thực hiện nếu phát hiện vụ việc có dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự thì chuyển ngay Cơ quan điều tra Bộ Công an để xử lý theo quy định.
UBND Thành phố Hồ Chí Minh chỉ đạo, tổ chức thanh tra toàn diện đối với việc đầu tư, xây dựng dự án Chung cư bán cho đối tượng thu nhập thấp tại phường Tân Thới Hiệp, Thành phố Hồ Chí Minh, trong đó, xem xét, xử lý đúng theo quy định trong việc điều chỉnh mục đích sử dụng đất, giao đất, thu tiền sử dụng đất đối với diện tích 5.308 m² của 45 căn nhà đất ở liền kề sân vườn, tránh thất thoát tiền và tài sản Nhà nước; đồng thời, cần xem xét việc thu hồi 343 triệu đồng của Công ty TNHH Quy hoạch Kiến trúc SPA do có vi phạm trong việc thực hiện hợp đồng tư vấn xây dựng qui hoạch; xử lý nghiêm khuyết điểm, sai phạm (nếu có) theo đúng quy định, không để thất thoát tiền, tài sản của Nhà nước…
