Thanh tra Bộ Tài chính yêu cầu Cục Hải quan Hà Nam Ninh chấn chỉnh đối với công tác thu NSNN và công tác quản lý nợ thuế. Ảnh: TQ

Phát hiện nhiều tồn tại

Kết luận thanh tra số 94/KL-TTr ngày 22/8/2024 của Thanh tra Bộ Tài chính cho thấy, trong năm 2023, Cục Hải quan Hà Nam Ninh đã đồng hành, hỗ trợ doanh nghiệp khắc phục khó khăn, phục hồi sản xuất, duy trì thông suốt hoạt động quản lý Nhà nước về hải quan…

Bên cạnh đó, trong công tác quản lý còn một số tồn tại.

Thực hiện nhiệm vụ thu NSNN năm 2023 của Cục Hải quan Hà Nam Ninh chưa đạt dự toán thu NSNN được giao. Năm 2023 Cục Hải quan thu NSNN là 4.409 tỷ đồng, đạt 64% (4.409 tỷ đồng/6.900 tỷ đồng) chỉ tiêu được Bộ Tài chính giao. Trong đó, có 2/5 khoản thu chiếm tỷ trọng lớn (93,8% kế hoạch thu được giao) là thuế nhập khẩu, thuế giá trị gia tăng (GTGT) không hoàn thành kế hoạch, chỉ đạt 0,2% và 72% kế hoạch pháp lệnh. Có 3/5 khoản thu hoàn thành vượt kế hoạch nhưng chiếm tỷ trọng nhỏ (6,2% kế hoạch thu được giao).

Chưa hoàn thành chỉ tiêu thu hồi nợ thuế được giao. Năm 2023 Cục Hải quan thu hồi nợ tiền thuế được trên 48 triệu đồng, bằng 0,4% (48 triệu đồng/11,9 tỷ đồng) chỉ tiêu thu hồi nợ tiền thuế được Tổng Cục Hải quan giao. Trong đó có 3/5 đơn vị không đạt chỉ tiêu thu nợ tiền thuế được giao (Chi cục Hải quan Ninh Bình đạt 0%, Chi cục kiểm tra sau thông quan đạt 0%, Chi cục Hải quan Nam Định đạt 0,9%).

Trong đó, Chi cục Hải quan Ninh Bình có 9/10 doanh nghiệp nợ quá hạn, đây là khoản nợ tiền thuế phát sinh từ năm 2007 đến năm 2014 được tiếp nhận từ Cục Hải quan Thanh Hóa và đã được Cục Hải quan Thanh Hóa áp dụng biện pháp cưỡng chế dừng làm thủ tục hải quan. Từ khi tiếp nhận, một số trường hợp nợ thuế chưa được Chi cục Hải quan Ninh Bình áp dụng đầy đủ các biện pháp cưỡng chế tiếp theo theo quy định tại khoản 3 Điều 93 Luật Quản lý thuế số 78/2006/QH11 ngày 29/11/2006 và khoản 26 Điều 1 Luật Quản lý thuế sửa đổi, bổ sung số 21/2012/QH13 ngày 3/12/2012; Điều 125 Luật Quản lý thuế số 38/2019/QH14 ngày 13/6/2019 của Quốc hội, gồm:

6 doanh nghiệp khoanh nợ số tiền trên 20,6 tỷ đồng; 2 doanh nghiệp có nợ tiền phạt chậm nộp trên 3,5 tỷ đồng (Công ty TNHH Cán thép Tam Điệp trên 3,4 tỷ đồng nợ từ năm 2009; Công ty TNHH Ô tô Tân Thiên Tân 143 triệu đồng nợ từ năm 2003); Công ty TNHH Đầu tư và phát triển Xuân Thái nợ tiền phạt chậm nộp phát sinh từ năm 2007 và 2008, số tiền trên 4,4 tỷ đồng…

Chi cục Hải quan Nam Định, khoản nợ thuế của Công ty TNHH Đức Phương (MST 0600003563) và Công ty TNHH Xe máy Đức Phương (MST 0601069084) nợ số tiền phạt chậm nộp từ năm 2000 đến năm 2011 gần 5 tỷ đồng, đã phát sinh nhiều năm và có biểu hiện chây ì không thực hiện nghĩa vụ thuế, hiện tại Công ty TNHH Đức Phương được xác định còn đang hoạt động.

Chi cục Kiểm tra sau thông quan có 11 doanh nghiệp nợ thuế số tiền trên 24,4 tỷ đồng là những khoản nợ khó thu.

Công tác tham vấn và xác định trị giá hải quan đối với hàng hóa xuất nhập khẩu, qua thanh tra phát hiện chưa đảm bảo thành phần hồ sơ theo quy trình.

Việc rà soát, kiểm tra các doanh nghiệp khai sai thuế suất thuế GTGT trong giai đoạn áp dụng chính sách miễn, giảm thuế GTGT theo Nghị quyết số 101/2023/QH15 ngày 24/6/2023 của Quốc hội chưa đầy đủ dẫn đến một số doanh nghiệp kê khai thiếu thuế GTGT tại một số tờ khai sau khi đã thông quan hàng hóa.

Việc kiểm tra sau hoàn thuế theo nguyên tắc rủi ro đối với trường hợp hoàn trước kiểm tra sau (thời hạn 1 năm, 5 năm và 10 năm kể từ ngày ban hành quyết định hoàn thuế) tỷ lệ được kiểm tra sau hoàn thuế thấp; còn trường hợp xử lý tiền thuế, hoàn thuế nộp thừa đối với Công ty Cổ phần Sản xuất ô tô Hyundai Thành Công Việt Nam mặt hàng “Bình nước rửa kính, có mô tơ bơm nước, dùng để lắp ráp xe ô tô” chưa đủ thông tin để được áp mã hàng hóa 87.08.99.80.

Việc thu thập thông tin để lập kế hoạch kiểm tra sau thông quan (KTSTQ) chưa được thực hiện đầy đủ, tổ chức KTSTQ theo chuyên đề theo yêu cầu của Tổng cục Hải quan còn chậm, chưa đầy đủ…

Năm 2023, Cục Hải quan Hà Nam Ninh chưa thực hiện ký lại hợp đồng lao động theo quy định tại Nghị định 111/2022/NĐ-CP ngày 30/12/2022 của Chính phủ đối với những người lao động trước đây đã thực hiện theo Nghị định 68/2000/NĐ-CP ngày 17/11/2000 của Chính phủ; Hồ sơ bổ nhiệm lại Cục Hải quan đang thực hiện thừa bước so với quy định.

Thanh tra Bộ Tài chính kiến nghị nhiều nội dung

Căn cứ kết quả thanh tra, Thanh tra Bộ Tài chính yêu cầu Cục trưởng Cục Hải quan Hà Nam Ninh tăng cường, chấn chỉnh đối với công tác thu NSNN và công tác quản lý nợ thuế. Thực hiện đầy đủ các biện pháp cưỡng chế nợ thuế theo quy định và lựa chọn các biện pháp phù hợp để thu kịp thời các khoản thuế nợ đọng của các đơn vị vào NSNN.

Thực hiện rà soát, kiểm tra thu vào NSNN số tiền thuế GTGT do khai sai thuế suất thuế GTGT đối với những trường hợp tờ khai còn sai sót, đồng thời tính tiền chậm nộp và xử phạt vi phạm hành chính theo quy định. Rà soát các trường hợp tương tự thuộc thời kỳ có liên quan để xử lý theo quy định.

Tăng cường công tác kiểm tra sau hoàn thuế đối với các hồ sơ hoàn trước kiểm tra sau. Thực hiện kiểm tra tại Công ty Cổ phần Sản xuất ô tô Hyundai Thành Công Việt Nam để xác định chính xác đối tượng được xử lý tiền thuế, hoàn thuế nhập khẩu đối với mặt hàng “bình nước rửa kính, có mô tơ bơm nước, dùng để lắp ráp xe ô tô” để xử lý theo đúng quy định, tránh thất thu NSNN.

Chấn chỉnh những tồn tại trong công tác: Tham vấn và xác định trị giá hải quan đối với hàng hóa xuất nhập khẩu chưa đảm bảo thành phần hồ sơ theo quy trình; thu thập thông tin khi lập kế hoạch KTSTQ chưa đầy đủ, thực hiện chưa đầy đủ việc KTSTQ theo chuyên đề theo chỉ đạo của Tổng cục Hải quan, và một số cuộc KTSTQ chưa đầy đủ các bước theo quy trình. Báo cáo Tổng cục Hải quan ban hành quy trình giám sát tiêu hủy phế liệu, phế phẩm đảm bảo cho việc thực hiện công tác giám sát được thống nhất.

Tổ chức rà soát, đánh giá những tồn tại được chỉ ra trong kết luận thanh tra đối với các tập thể, cá nhân có liên quan để có biện pháp xử lý theo quy định của pháp luật.

Thanh tra Bộ Tài chính yêu cầu Cục Hải quan Hà Nam Ninh tổ chức thực hiện các kiến nghị và báo cáo kết quả thực hiện về Thanh tra Bộ Tài chính trước ngày 31/12/2024.