(Thanh tra) - Kết luận thanh tra cho biết, tại Dự án mua sắm thiết bị dạy và học ngoại ngữ, tin học cho các trường tiểu học công lập trên địa bàn tỉnh Bạc Liêu có số tiền sai phạm là hơn 800 triệu đồng. Nhiều đơn vị tư vấn, giám sát, kiểm toán và nhà thầu bị nêu đích danh do dính tới sai phạm, trong khi nhiều cá nhân thuộc Sở Giáo dục và Đào tạo (cũ - GD&ĐT) bị yêu cầu kiểm điểm làm rõ vai trò, trách nhiệm theo quy định...
Ngày 30/6/2025, Thanh tra tỉnh Bạc Liêu đã ban hành Kết luận thanh tra số 30/KL-TTT về thanh tra đột xuất toàn diện Dự án mua sắm thiết bị dạy và học ngoại ngữ, tin học cho các trường tiểu học công lập trên địa bàn tỉnh do Sở GD&ĐT thực hiện (trước là Sở Giáo dục, Khoa học và Công nghệ). Kết quả thanh tra đã phát hiện nhiều sai phạm.
Được biết, dự án được UBND tỉnh phê duyệt chủ trương đầu tư, báo cáo nghiên cứu khả thi và kế hoạch lựa chọn nhà thầu với tổng mức đầu tư hơn 116,6 tỷ đồng. Quy mô của dự án là trang bị cho 116 trường tiểu học công lập trên địa bản tỉnh, mỗi trường 1 phòng dạy ngoại ngữ, tin học, gồm 10 mặt hàng. Nguồn vốn ngân sách tỉnh thuộc kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025. Thời gian thực hiện từ năm 2022-2025.
Dự án gồm 11 gói thầu, trong đó có 9 gói thầu tư vấn lựa chọn bằng hình thức chỉ định thầu và 2 gói thầu đấu thầu rộng rãi qua mạng trong nước (1 gói thầu tư vấn quản lý dự án và 1 gói thầu mua sắm thiết bị).
Theo kết luận, đoàn thanh tra chỉ kiểm tra, đối chiếu hồ sơ, tài liệu do chủ đầu tư và các đơn vị có liên quan cung cấp, không xác minh tính pháp lý của hồ sơ, chứng từ. Chọn ngẫu nhiên một số thiết bị tại 14/116 trường kiểm tra phần nổi, bên ngoài, không kiểm tra phần khuất, cấu hình bên trong. Đến thời điểm kết thúc thanh tra chưa đủ cơ sở xác định các công ty cung cấp báo giá, tham gia đấu thầu, thực hiện dự án thuộc hệ sinh thái hoặc cấu kết thực hiện.
Thông tin từ kết luận thanh tra cho thấy, tham gia thực hiện các gói thầu trong dự án này gồm: Công ty TNHH Xây dựng - Tư vấn thiết kế Minh Hà (Công ty Minh Hà) thực hiện nhiệm vụ khảo sát hiện trạng, lập báo cáo nghiên cứu khả thi; thực hiện lập hồ sơ mời thầu, đánh giá hồ sơ dự thầu. Công ty Cổ phần (CP) Thông tin và Thẩm định giá Miền Nam (Công ty Miền Nam) thực hiện nhiệm vụ thẩm định giá thiết bị. Công ty CP Tư vấn thiết kế Đại Tân (Công ty Đại Tân) thực hiện nhiệm vụ thẩm định hồ sơ mời thầu, kết quả lựa chọn nhà thầu. Công ty CP Tư vấn Đầu tư Xây dựng Nam Việt (Công ty Nam Việt) thực hiện giám sát lắp đặt thiết bị. Công ty TNHH Kiểm toán Việt Mỹ (Công ty Việt Mỹ) thực hiện tư vấn kiểm toán.
Liên danh Công ty CP Thiết bị văn phòng Siêu Thành - Công ty CP Vật tư và Thiết bị văn phòng CDC (Liên danh Siêu Thanh – CDC) là đơn vị trúng gói thầu mua sắm, lắp đặt thiết bị (giá trúng thầu là hơn 105,8 tỷ đồng - PV). Liên danh Công ty CP Xây dựng - Kiểm định Miền Nam và Công ty TNHH MTV Tư vấn Công nghệ Thông tin Đắc Ngân (Liên danh Miền Nam - Đắc Ngân) là đơn vị trúng gói thầu tư vấn quản lý dự án (giá trúng thầu là gần 990 triệu đồng - PV).
Kết luận cho biết, trong quá trình chuẩn bị, triển khai, thực hiện dự án, chủ đầu tư và các cơ quan, tổ chức có liên quan để xảy ra những hạn chế, thiếu sót, sai phạm.
Theo đó, Công ty Miền Nam (thẩm định giá) đã không tham khảo, thu thập thông tin các giao dịch thành công trên thị trường, sai với khoản 4 Mục II Tiêu chuẩn thẩm định giá số 8 - kèm theo Thông tư số 126/2015/TT-BTC, có 3 mặt hàng chênh lệch thấp hơn giá trị thẩm định, dẫn đến gây thiệt hại ngân sách số tiền hơn 526,3 triệu đồng, cần phải thu hồi nộp ngân sách Nhà nước. Mặt khác, Công ty Miền Nam đã chọn công ty báo giá có dấu hiệu thiếu minh bạch, trong đó 3/4 đơn vị báo giá đã cung cấp cho chủ đầu tư giai đoạn chuẩn bị đầu tư, tuy nhiên kết quả thẩm định giá căn cứ báo giá của Công ty TNHH Truyền thông và Du lịch MeKong có giá thấp nhất và không phải đơn vị báo giá cho chủ đầu tư.
Đối với Công ty Minh Hà (thực hiện khảo sát hiện trạng, lập báo cáo nghiên cứu khả thi; bên mời thầu; lập hồ sơ mời thầu và đánh giá hồ sơ dự thầu), kết luận cho biết, công tác khảo sát chưa đánh giá toàn diện thiết bị hiện có, không đáp ứng mục đích, phạm vi nhiệm vụ khảo sát. Lập hồ sơ mời thầu gói thầu mua sắm thiết bị xác định hạng mục chính không phù hợp với tính chất, quy mô gói thầu. Đánh giá hồ sơ dự thầu sai mã số, không đầy đủ, toàn diện, sai với ghi chú…
Đáng chú ý, Công ty Minh Hà đã lập hồ sơ mời thầu gói thầu quản lý dự án mô tả chi tiết công việc không phù hợp với thực tế gói thầu; đăng tải kết quả lựa chọn nhà thầu gói thầu cung cấp thiết bị không đầy đủ thông tin quy định; thống nhất cho đơn vị trúng thầu tạm ứng hợp đồng trước khi UBND tỉnh có văn bản chấp thuận…
Đối với Công ty Đại Tân (thẩm định hồ sơ mời thầu, kết quả lựa chọn nhà thầu), kết luận đã chỉ rõ đơn vị này thiếu trách nhiệm, không phát hiện những hạn chế trong quá trình lựa chọn nhà thầu, không hoàn thành nghĩa vụ theo hợp đồng. Ngoài ra, gói thầu quản lý dự án mô tả công việc không phù hợp với thực tế.
Đối với Liên danh Siêu Thanh - CDC (liên danh trúng gói thầu cung cấp, lắp đặt thiết bị), kết luận cũng chỉ rõ, liên danh này đã không đẩy nhanh tiến độ theo cam kết khi đề nghị, tạm ứng 50% giá trị hợp đồng; đề nghị thanh toán giai đoạn 1 trước khi nghiệm thu lắp đặt, chạy thử; một số thiết bị hồ sơ không đảm bảo tính pháp lý (bản sao hồ sơ hải quan không thể hiện giá trị hàng hóa), không đúng xuất xứ, thương hiệu, không nhãn mác; nhật ký không thể hiện đầy đủ thông tin, sai Điều 5 Thông tư số 24/2020/TT-BTTTT.
Kết luận thanh tra cũng đã nêu rõ, Liên danh Miền Nam - Đắc Ngân (liên danh trúng gói thầu tư vấn quản lý dự án) đã thực hiện khối lượng công việc quản lý dự án giảm so với hồ sơ dự thầu, dẫn đến thanh toán thừa tương ứng số tiền hơn 280 triệu đồng; thiếu kiểm tra, không phát hiện những hạn chế, vi phạm trong quá trình cung cấp, lắp đặt thiết bị và ký biên bản nghiệm thu trước khi ký hợp đồng; giảm nhân sự và thay đổi chuyên gia không báo cáo chủ đầu tư…
Ngoài ra, kết luận thanh tra còn chỉ ra, Công ty Nam Việt (tư vấn giám sát lắp đặt thiết bị) thiếu trách nhiệm trong việc kiểm tra, giám sát, để đơn vị cung cấp thiết bị xảy ra những hạn chế; ký biên bản kiểm tra thiết bị đầu vào trước khi ký hợp đồng giám sát. Công ty Việt Mỹ (tư vấn kiểm toán dự án) thiếu trách nhiệm, kiến nghị cắt giảm gói thầu tư vấn quản lý dự án được triển khai sau gói thầu mua sắm thiết bị, dẫn đến giá trị thực hiện quản lý dự án giảm so với hợp đồng, vi phạm mục 28 và mục 32 Hệ thống chuẩn mực kiểm toán Việt Nam ban hành kèm theo Thông tư 67/2015/TT-BTC, không hoàn thành nghĩa vụ theo hợp đồng.
Ngoài những vi phạm của các nhà thầu, kết luận thanh tra cũng nêu rõ những hạn chế, thiếu sót, vi phạm của Sở GD&ĐT (chủ đầu tư). Cụ thể, đơn vị này đã trình chủ trương đầu tư dự án dạy và học ngoại ngữ, trong đó danh mục đầu tư có thiết bị (máy vi tính học sinh và máy lạnh) không phù hợp với Thông tư 37/2021/TT-BGDĐT. Sau đó, cấp có thẩm quyền bổ sung môn tin học, phù hợp với danh mục thiết bị theo quy định.
Áp dụng văn bản không phù hợp, dẫn đến phê duyệt dự toán chuẩn bị đầu tư sai thẩm quyền, dẫn đến triển khai 3 gói thầu giai đoạn chuẩn bị đầu tư không đảm bảo trình tự thủ tục; triển khai gói thầu quản lý dự án trễ so với kế hoạch lựa chọn nhà thầu đã được phê duyệt; ký và thanh toán hợp đồng thừa khối lượng công việc, dẫn đến đơn vị tư vấn hưởng chênh lệch thừa tương ứng số tiền hơn 280 triệu đồng; không đôn đốc đơn vị cung cấp thiết bị đẩy nhanh tiến độ theo cam kết; thanh toán giai đoạn 1, trong đó một số trường chưa hoàn thành lắp đặt, chạy thử, sai với hợp đồng; nghiệm thu, thanh toán thiết bị một vài mặt hàng hồ sơ kèm theo không đảm bảo tính pháp lý, cung cấp thiết bị không đúng xuất xứ, thương hiệu, không nhãn mác.
Ngoài ra, với vai trò chủ đầu tư, Sở này đã thiếu kiểm tra, giám sát, để các đơn vị tư vấn trong quá trình thực hiện xảy ra nhiều vi phạm như: thẩm định giá thiết bị chưa đảm bảo quy trình; lựa chọn nhà thầu gói thầu mua sắm thiết bị không đảm bảo quy định; thay đổi, giảm nhân sự chuyên gia quản lý dự án; đơn vị giám sát, đơn vị kiểm toán thiếu kiểm tra, không phát hiện vi phạm... như kết quả kiểm tra đã nêu.
Trước những hạn chế, thiếu sót, vi phạm được nêu trong kết luận, Chánh Thanh tra tỉnh đã kiến nghị Chủ tịch UBND tỉnh chỉ đạo kiểm điểm làm rõ vai trò, trách nhiệm đối với Giám đốc, các Phó Giám đốc thuộc Sở GD&ĐT (theo từng giai đoạn đảm nhiệm), để xảy ra vi phạm, nhất là những cá nhân trực tiếp ký các văn bản có liên quan đến các nội dung vi phạm.
Đối với Sở GD&ĐT, tổ chức kiểm điểm làm rõ vai trò, trách nhiệm đối với Phòng Tài chính - Kế hoạch và các bộ phận, cá nhân có liên quan (theo từng giai đoạn đảm nhiệm), để xảy ra những vi phạm như đã nêu trong kết luận thanh tra.
Khi tổ chức kiểm điểm các cơ quan, đơn vị có liên quan phối hợp với tổ chức Đảng xem xét kiểm điểm đảng viên phù hợp theo quy định của Đảng…
Chánh Thanh tra tỉnh yêu cầu các nhà thầu có trách nhiệm nộp vào ngân sách Nhà nước thông qua tài khoản tạm giữ của Thanh tra tỉnh số tiền gần 1 tỷ đồng gồm: Công ty CP Thông tin và Thẩm định giá Miền Nam nộp số tiền hơn 526,3 triệu đồng do vi phạm tiêu chuẩn, quy trình thẩm định giá, thiệt hại ngân sách Nhà nước. Trong quá trình thanh tra, đơn vị đã nộp đủ số tiền này.
Liên danh Miền Nam - Đắc Ngân có trách nhiệm nộp số tiền hơn 280 triệu đồng, hưởng chênh lệch chi phí quản lý dự án do thực hiện thời gian, khối lượng công việc giảm so với hồ sơ dự thầu. Trong quá trình thanh tra, đơn vị đã nộp 50 triệu đồng, số còn phải nộp là hơn 230 triệu đồng.
Công ty TNHH Xây dựng - Tư vấn Thiết kế Minh Hà phải nộp số tiền hơn 76 triệu đồng (đã trừ VAT) do lập hồ sơ mời thầu, đánh giá hồ sơ dự thầu gói thầu mua sắm thiết bị chưa đảm bảo quy định, không hoàn thành nghĩa vụ theo hợp đồng.
Công ty CP Tư vấn Thiết kế Đại Tân phải nộp số tiền hơn 98 triệu đồng (đã trừ VAT) do thẩm định hồ sơ mời thầu, kết quả lựa chọn nhà thầu gói thầu mua sắm thiết bị chưa đảm bảo quy định, không hoàn thành nghĩa vụ theo hợp đồng.
