Phối cảnh Khu đô thị Hera Complex Riverside. Ảnh: Internet

Hồ sơ thủ tục chưa đầy đủ

Theo Quyết định số 2450 ngày 10/7/2017 của UBND tỉnh Quảng Nam, Cty Bách Đạt An, người đại diện theo pháp luật là ông Lê Văn Khánh, chức vụ Tổng Giám đốc, được Cty TNHH Sản xuất và Thương mại Bách Đạt (Cty Bách Đạt) chuyển giao nhiệm vụ CĐT 16 DA trên địa bàn tỉnh Quảng Nam, trong đó có 4 DA gồm: Khu đô thị (KĐT) 7B mở rộng; KĐT Hera Complex Riverside (KĐT Peaceful Land mở rộng cũ); KĐT Bách Thành Vinh; KĐT Bách Thành Vinh mở rộng thuộc Đô thị mới Điện Nam - Điện Ngọc (Quảng Nam).

Cuối năm 2017 đến giữa năm 2019, toàn bộ các DA thuộc Đô thị mới Điện Nam - Điện Ngọc phải dừng lại để rà soát, cập nhật, điều chỉnh ranh giới quy hoạch và khớp nối hạ tầng khung đô thị theo quy hoạch phân khu điều chỉnh 1/2000 và hoàn chỉnh hồ sơ thủ tục pháp lý DA do Ban Quản lý Phát triển Đô thị mới Điện Nam - Điện Ngọc giải thể để bàn giao nguyên trạng đô thị mới về UBND thị xã Điện Bàn quản lý.

Dù chưa có quyết định phê duyệt phương án GPMB, quyết định thu hồi đất, quyết định giao đất của cấp có thẩm quyền, nhưng Cty Bách Đạt An đã tiến hành chi tiền và san lấp mặt bằng, triển khai thi công xây dựng tại các DA làm mất hiện trạng cây cối, hoa màu, vật kiến trúc trên đất của các hộ sử dụng đất tại thời điểm kiểm kê, dẫn đến hội đồng thẩm định không thể kiểm tra thực tế, không thể thẩm định phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư.

Tại KĐT 7B mở rộng, để thỏa thuận thực hiện GPMB, ngày 6/2/2013, Cty Bách Đạt An ký hợp đồng với Trung tâm GPMB và Môi trường đô thị (nay là Trung tâm Phát triển Quỹ đất thị xã Điện Bàn) để thực hiện đo đạc, giải thửa và lập phương án chi tiết GPMB, tái định cư.

Tổng diện tích thỏa thuận 187.682m²/195.310m², đạt tỷ lệ 96% (bao gồm cả đất quy chủ cho UBND phường Điện Ngọc). Số hộ đã thỏa thuận trong tổng số hộ chịu ảnh hưởng của DA là 354 hộ/358 hộ (sau khi đã loại trừ các trường hợp nhận trùng do tranh chấp quyền sử dụng nhưng công ty đã chi) và một tổ chức là UBND phường Điện Ngọc chưa chi trả; số thửa bị ảnh hưởng của DA sau khi xác định là 947 thửa.

Công ty chi tạm ứng tiền bồi thường, hỗ trợ cho các hộ gia đình, cá nhân thuộc diện bồi thường, hỗ trợ dưới hình thức giấy nhận tiền và biên bản cam kết bàn giao mặt bằng kèm theo biên bản kiểm kê bồi thường, hỗ trợ và tái định cư, phương án bồi thường, hỗ trợ chi tiết. Số hộ đã nhận tiền bồi thường hỗ trợ là 348 hộ. Tổng số tiền đã chi tạm ứng bồi thường, hỗ trợ là 26,9 tỷ đồng.

Tại DA đầu tư xây dựng KĐT Hera Complex Riverside (ban đầu có tên là KĐT Peaceful Land mở rộng), tổng diện tích ảnh hưởng DA khoảng 182.589m²; tổng diện tích đã thỏa thuận 146.757m², đạt 80%. Số hộ đã thỏa thuận trong tổng số hộ chịu ảnh hưởng của DA là 233/287 hộ (gồm 285 hộ và 2 tổ chức). Số thửa bị ảnh hưởng của DA sau khi xác định là 492 thửa. Tổng số hộ đã được kiểm đếm là 262 hộ.

Còn tại DA Đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật KĐT Bách Thành Vinh có diện tích khoảng 12,86ha. Tổng diện tích ảnh hưởng DA khoảng 128.679,9m²; tổng diện tích đã thỏa thuận là 109.487,0m², đạt 85%. Số hộ đã thỏa thuận trong tổng số hộ chịu ảnh hưởng của DA là 99 hộ/107 hộ (trong đó có 2 tổ chức là UBND phường Điện Nam Trung và UBND phường Điện Dương). Số thửa đất bị ảnh hưởng của DA sau khi xác định là 265 thửa, trong đó có 9 thửa đất hộ dân chưa ký trích lục thửa đất. Tổng số tiền đã chi tạm ứng bồi thường, hỗ trợ là trên 19,2 tỷ đồng.

Sau khi được người dân bàn giao đất, công ty đã thực hiện san ủi sơ bộ mặt bằng trên phần diện tích đã được bàn giao.

DA Đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật KĐT Bách Thành Vinh có diện tích khoảng 10,68ha. Tổng diện tích ảnh hưởng DA khoảng 106.800m²; tổng diện tích đã thỏa thuận là 100.718m², đạt 94%. Tổng số hộ bị ảnh hưởng là 46 (trong đó 45 hộ và 1 tổ chức UBND phường Điện Nam Trung). Số hộ đã thỏa thuận trong tổng số hộ chịu ảnh hưởng của dự án là 37 hộ. Số thửa đất bị ảnh hưởng của DA là 142 thửa. Tổng số tiền đã chi tạm ứng bồi thường, hỗ trợ là trên 14,4 tỷ đồng.

Theo Thanh tra tỉnh Quảng Nam, qua thanh tra công tác GPMB và thủ tục giao đất đối với 4 DA do Cty Bách Đạt An làm CĐT, nhận thấy các hồ sơ, thủ tục pháp lý về đất đai của 4 DA chưa đầy đủ, hoàn thiện như chưa có quyết định phê duyệt phương án GPMB, quyết định thu hồi đất, quyết định giao đất của cấp có thẩm quyền, nhưng CĐT đã tạm ứng tiền cho các cá nhân, hộ gia đình và tiến hành san lấp mặt bằng, triển khai thi công xây dựng làm mất hiện trạng cây cối, hoa màu, vật kiến trúc trên đất của các hộ sử dụng đất tại thời điểm kiểm kê, dẫn đến hội đồng thẩm định không thể kiểm tra thực tế, nên không thể thẩm định phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư.

Bên cạnh đó, việc quản lý hồ sơ của công ty chưa chặt chẽ, có 64 hộ tại DA KĐT 7B mở rộng hiện nay bị thất lạc giấy nhận tiền và biên bản cam kết bàn giao mặt bằng.

Các cơ quan chức năng như Sở Xây dựng, Ban Quản lý Đô thị mới Điện Nam - Điện Ngọc, Trung tâm GPMB và Môi trường đô thị (trực thuộc Ban Quản lý Đô thị mới Điện Nam - Điện Ngọc), Trung tâm Phát triển Quỹ đất thị xã Điện Bàn, UBND các phường Điện Ngọc, Điện Dương, Điện Nam Trung chưa quản lý chặt chẽ, để CĐT triển khai thi công, san lấp mặt bằng làm mất hiện trạng đất khi chưa có đầy đủ thủ tục pháp lý theo quy định.

CĐT phải bồi thường bổ sung theo quy định

Thanh tra tỉnh đã kiến nghị UBND tỉnh xem xét thống nhất cho phép UBND thị xã Điện Bàn lập phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư theo đúng quy định pháp luật đất đai hiện hành, trong đó sử dụng biên bản kê khai và khối lượng kiểm đếm hiện trạng đã được xác lập trước đây đã được Thanh tra tỉnh xác định.

Giao UBND thị xã Điện Bàn lấy ý kiến về phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư theo hình thức tổ chức họp trực tiếp với người dân trong khu vực có đất thu hồi, đồng thời niêm yết công khai phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư tại trụ sở UBND cấp xã, địa điểm sinh hoạt chung của khu dân cư nơi có đất thu hồi.

Việc tổ chức lấy ý kiến phải được lập thành biên bản có xác nhận của đại diện UBND cấp xã, đại diện Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cấp xã, đại diện những người có đất thu hồi.

Đối với những hộ gia đình, cá nhân không đồng ý với phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư hoặc có ý kiến khác thì UBND thị xã Điện Bàn chịu trách nhiệm vận động, giải thích, giải quyết khiếu nại, khiếu kiện (nếu có) trước khi thẩm định, phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư theo đúng quy định pháp luật đất đai hiện hành.

Các hộ bị ảnh hưởng của DA nhưng chưa kiểm đếm hiện trạng đề nghị thực hiện quy trình, thủ tục theo đúng quy định pháp luật. Cây cối, hoa màu có trên đất tại thời điểm kiểm kê nhưng đã mất hiện trạng đề nghị xác định vụ hoa màu bồi thường theo quy định tại Luật Đất đai năm 2013.

Phần diện tích đất chưa được cấp có thẩm quyền giao đất, yêu cầu CĐT phối hợp với tổ chức làm nhiệm vụ bồi thường, GPMB và các cơ quan có liên quan khẩn trương lập các thủ tục về thu hồi đất, bồi thường, GPMB và giao đất theo đúng quy định của pháp luật đất đai.

Đồng thời, tiến hành kiểm tra, rà soát và xử lý vi phạm (nếu có) đối với việc quy chủ đất công ích do UBND xã, phường quản lý.

Cty Điện Ngọc Xanh phải chịu phần chênh lệch và xem như hỗ trợ nhân dân nếu chi phí GPMB được phê duyệt thấp hơn số tiền mà CĐT đã chi ứng trước. Nếu phương án bồi thường, hỗ trợ cao hơn thì CĐT tiếp tục chi bổ sung để bồi thường, GPMB theo đúng quy định. Đối với diện tích đất còn hiện trạng, chưa thực hiện bồi thường thì thực hiện các bước thủ tục, quy trình bồi thường, hỗ trợ, tái định cư theo đúng quy định.