kỷ luật giải ngân vốn đầu tư công Luật Đất đai 2024 cơn bão số 3 ASEAN kinh tế số kinh tế xanh đổi mới sáng tạo thanh tra phòng chống tham nhũng khiếu nại tố cáo kỷ luật cảnh cáo Giải Cầu lông toàn quốc Báo Thanh tra Thanh tra Chính phủ công bố kết luận thanh tra

Thanh tra

Kết luận thanh tra

Bài 1: Sai phạm hơn 19,5 tỷ đồng trong bồi thường, giải phóng mặt bằng, tái định cư

Trần Kiên

Thứ sáu, 08/12/2023 - 07:00

(Thanh tra) - Thanh tra công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng (GPMB), bố trí tái định cư Dự án Mở rộng Cảng Hàng không Điện Biên (dự án), Thanh tra tỉnh Điện Biên đã ban hành kết luận, qua đó chỉ ra hàng loạt tồn tại, hạn chế, sai phạm.

Cảng Hàng không Điện Biên sau thời gian cải tạo, nâng cấp. Ảnh: ACV

Thanh tra 254 phương án bồi thường với số tiền chi trả trên 899,6 tỷ đồng

Theo hồ sơ cuộc thanh tra do UBND thành phố Điện Biên Phủ cung cấp, tổng số diện tích đất thu hồi giải phóng mặt bằng để thực hiện dự án là 1.417.702,8m2. Trong đó: Thu hồi của 33 tổ chức với diện tích 466.085,3m2; thu hồi của 1.905 hộ gia đình có diện tích 951.617,5m2 .

Tổng dự toán kinh phí bồi thường, hỗ trợ và chi phí thực hiện của dự án là 1.146.877.345.387 đồng.

Đến thời điểm thanh tra, UBND thành phố Điện Biên Phủ đã phê duyệt 377 phương án bồi thường, hỗ trợ cho các hộ gia đình, cá nhân, tổ chức để thực hiện giải phóng mặt bằng, với tổng số tiền đã chi trả 858.747.420.380 đồng; số tiền chưa chi trả 55.055.798.083 đồng; số tiền đất giữ lại để đối trừ 227.996.080.790 đồng; số tiền đã thu hồi sau điều chỉnh 2.486.077.480 đồng; số tiền chưa thu hồi qua quá trình rà soát, điều chỉnh 1.001.961.200 đồng.

Tổng số hộ gia đình, cá nhân đã được UBND thành phố Điện Biên Phủ quyết định giao đất tái định cư, giao đất có thu tiền sử dụng đất là 963 trường hợp. Trong đó đã cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ) cho 880 trường hợp; còn 83 trường hợp chưa cấp GCNQSDĐ.

Thanh tra tỉnh đã tiến hành thanh tra 254/377 quyết định phê duyệt phương án bồi thường với tổng diện tích đất thu hồi của 1.729 hộ gia đình và 20 tổ chức là 1.146.477,2m2, chiếm 80,87% diện tích đất đã thu hồi với tổng kinh phí bồi thường, hỗ trợ là 899.602.004.681, chiếm 78,44% tổng giá trị dự toán kinh phí bồi thường, hỗ trợ.

Hàng loạt khuyết điểm, sai phạm

Đoàn thanh tra tiến hành thanh tra các phương án GPMB Cảng Hàng không Điện Biên; các phương án GPMB tại điểm tái định cư số 1; tại điểm tái định cư số 3; điểm tái định cư C13, C13 mở rộng; đối với việc cấp đất tái định cư cho các hộ gia đình phải thu hồi đất; đối với việc giao đất có thu tiền sử dụng đất không thông qua hình thức đấu giá. Qua thanh tra phát hiện hàng loạt các tồn tại, hạn chế sai phạm.

Về trình tự thủ tục triển khai các bước trong thu hồi đất, đền bù GPMB tại một số phương án chưa được thực hiện đầy đủ theo quy định của pháp luật. Hồ sơ tài liệu liên quan chưa được thiết lập một cách chặt chẽ, một số hồ sơ chưa phản ánh đầy đủ thông tin, số liệu; đặc biệt là trong giai đoạn kiểm đếm như: Biên bản kiểm tra tài sản khác gắn liền với đất không ghi ngày tháng, ghi sai số học, chưa kiểm tra, ghi nhận đầy đủ các thông tin để làm căn cứ xác định giá trị bồi thường theo quy định như chiều cao trần nhà, loại gỗ làm khuôn cửa; thiếu thông tin địa chỉ thửa đất thu hồi; thông tin về hộ khẩu thường trú, số nhân khẩu trong độ tuổi lao động, trực tiếp sản xuất nông nghiệp, nhân khẩu học sinh, đối tượng ăn theo...

Ngày 2/12/2023, Cảng Hàng không Điện Biên đã hoạt động trở lại và đón những chuyến bay thương mại đầu tiên bằng máy bay cỡ lớn, hiện đại Airbus A320 và A321 sau thời gian nâng cấp, cải tạo. Ảnh: ACV

Công tác kiểm đếm là bước đầu tiên nhằm cập nhật thông tin lập hồ sơ phục vụ việc tính toán xác định đối tượng đền bù, kinh phí đền bù, song quá trình thực hiện còn nhiều tồn tại, sai sót, dẫn đến các bước thẩm định, phê duyệt phương án không phát hiện được các nội dung sai phạm.

Việc rà soát nguồn gốc đất chưa chặt chẽ, chưa nghiêm túc dẫn đến bồi thường cả trên diện tích đất công ích được UBND xã cho các hộ gia đình, cá nhân thuê. Một số trường hợp kiểm đếm xác định loại đường, vị trí thửa đất, diện tích thửa đất thiếu chính xác, dẫn đến đền bù sai làm thất thoát kinh phí ngân sách Nhà nước. Có trường hợp biên bản kiểm đếm đưa cả công trình nằm ngoài diện tích thu hồi đất cho dự án vào diện đền bù.

Trong công tác bồi thường tài sản, vật kiến trúc nổi lên một số hạn chế, khuyết điểm, sai phạm như: Tính toán nhầm số học, sai khối lượng; áp sai đơn giá theo quy định tại Quyết định 02/2015/QĐ-UBND của UBND tỉnh; tính trùng hạng mục tài sản, vật kiến trúc; đền bù tài sản, vật kiến trúc nằm ngoài diện tích thu hồi; chưa giảm trừ khối lượng các hạng mục xây dựng theo hướng dẫn của Sở Xây dựng; chưa thu hồi kinh phí bồi thường tài sản, vật kiến trúc đã có quyết định điều chỉnh giảm; tính toán xác định chi phí một số hạng mục công trình chìm khuất thiếu cơ sở. Bồi thường, hỗ trợ nhà xưởng, nhà kho không cùng một nhà của cùng một hộ trên cùng một thửa đất thuê khoán trồng cây lâu năm, sai quy định của UBND tỉnh.

Hỗ trợ chuyển đổi nghề cho một số trường hợp sai quy định như: Do không trực tiếp sản xuất nông nghiệp; do sử dụng đất công ích của xã; do sử dụng sai mục đích. Hỗ trợ ổn định đời sống cả trên diện tích xây dựng sử dụng cho hoạt động phi nông nghiệp không đúng mục đích sử dụng theo hợp đồng giao khoán. Hỗ trợ nơi ở tạm đối với các hộ gia đình không đủ điều kiện giao đất. Hỗ trợ di chuyển nhà, tài sản khác trên đất bị thu hồi đối với nhà làm trên đất không phải đất ở, không đúng đối tượng. Hỗ trợ nơi ở tạm đối với các hộ gia đình không đủ điều kiện giao đất.

Công tác theo dõi, quản lý đất đai, kiểm kê đất đai trên địa bàn xã Thanh Luông và phường Thanh Trường còn bất cập, hạn chế. UBND xã, phường không quản lý chặt chẽ, rõ ràng diện tích đất công ích của xã đã giao khoán cho người nhận khoán. Các tài liệu lưu trữ, cập nhật các thông tin liên quan đến đất đai không được cập nhật, lưu trữ đầy đủ, nhất là khu dân cư và diện tích đất chuyển từ huyện Điện Biên về phường Thanh Trường trước đây.

Phòng Tài nguyên và Môi trường; Phòng Tài chính - Kế hoạch thực hiện nhiệm vụ được giao, thẩm định các hồ sơ phương án chưa củng cố, rà soát đầy đủ hồ sơ, tài liệu không kịp thời phát hiện những hạn chế, thiếu sót, sai phạm.

Công tác chỉ đạo, theo dõi quản lý nhân, hộ khẩu trên địa bàn xã Thanh Luông, phường Thanh Trường, phường Thanh Bình chưa được quan tâm thực hiện kịp thời, đầy đủ, dẫn đến ký, xác nhận các thông tin liên quan về nhân khẩu, hộ khẩu trực tiếp sản xuất nông nghiệp, không trực tiếp sản xuất nông nghiệp đối với một số trường hợp không chính xác. Một số trường hợp vắng mặt tại địa bàn, đến nay không xác định được nơi thường trú, không có thông tin để liên hệ, thế nhưng thời điểm kiểm đếm và nhận hỗ trợ, đền bù đã có mặt.

Việc Công an phường Thanh Trường ký xác nhận thời điểm lưu trú cho một số hộ gia đình thiếu chính xác, thiếu cơ sở dẫn đến UBND thành phố Điện Biên Phủ giao đất có thu tiền cho các hộ gia đình sai quy định.

Việc rà soát các đối tượng được giao đất tái định cư, giao đất có thu tiền sử dụng đất không thông qua hình thức đấu giá đối với một số trường hợp chưa chặt chẽ, dẫn đến giao đất không đảm bảo điều kiện, đồng thời chi trả các chế độ, chính sách về bồi thường, hỗ trợ sai quy định.

Tổng giá trị sai phạm qua thanh tra là 19.549.298.114 đồng; trong đó bồi thường về đất 2.696.145.200 đồng; tài sản vật kiến trúc 10.238.522.834 đồng; cây cối hoa màu 20.024.480 đồng; hỗ trợ 6.594.605.600 đồng.

Bài 2: Yêu cầu thu hồi 16,7 tỷ đồng, kiểm điểm nhiều tập thể, cá nhân