Chợ Phủ quốc oai. Ảnh: QD

Điều đáng nói là, sau công văn của Liên minh HTX Việt Nam, khiếu nại của chợ Phủ Quốc Oai đã được UBND TP giải quyết thỏa đáng, đúng các qui định pháp luật và phù hợp với nguyện vọng của đông đảo nhân dân. Trong khi đó, chợ Đại Từ bị ép thu hồi, trái với các qui định của UBND TP Hà Nội!

Chúng tôi đến chợ Phủ Quốc Oai một ngày trung tuần tháng 10. Đã hơn 1 năm kể từ ngày UBND huyện Quốc Oai ban hành Quyết định số 1507 phê duyệt phương án chuyển đổi mô hình quản lý, kinh doanh, khai thác chợ Phủ và Quyết định số 1854 phê duyệt hồ sơ mời thầu lựa chọn doanh nghiệp, HTX đầu tư xây dựng, quản lý, kinh doanh, khai thác chợ Phủ. Sau buổi chợ trưa, chợ không còn nhiều người nhưng vẫn còn nguyên không khí tấp tập mua, bán.

Một góc chợ Phủ, Quốc Oai. Ảnh QD

Theo lời kể của ông Trần Đại Tư, Chủ nhiệm HTX Thương mại Dịch vụ Chợ Phủ Quốc Oai (HTX chợ Phủ), 8 năm trước, chợ Phủ là chợ tạm trên khu đất hoang chỉ có khoảng 150 tiểu thương buôn bán thiếu trật tự, gây ô nhiễm môi trường và có hiện tượng lấn chiếm đất đai. Hàng năm, UBND thị trấn giao khoán thầu cho tư nhân và các đoàn thể không quan tâm đến xây dựng, chợ xuống cấp nghiêm trọng, khách hàng ngày một giảm sút, hàng hoá không phát triển.

Năm 2007, HTX chợ Phủ được thành lập và hoạt động, bước đầu quản lý hiệu quả. Sau khi thành lập, HTX chợ Phủ đã vận động, kêu gọi xã viên HTX đóng góp gần 5 tỷ đồng đầu tư cải tạo xây dựng chợ. Sau 18 tháng tiến hành vừa củng cố tổ chức, vừa hoạt động, vừa cải tạo xây dựng, chợ đã có diện mạo khang trang, sạch sẽ với 415 gian hàng, 20 ki ốt, hệ thống giao thông bê tông hoá, chợ có kho chứa hàng, có khu kinh doanh tự do, có khu vệ sinh tiện nghi. Tiểu thương được HTX ký hợp đồng cho thuê ki ốt, tạo việc làm cho gần 30 lao động tại địa phương và nộp ngân sách Nhà nước hàng trăm triệu đồng mỗi năm.

Tuy nhiên, hơn 1 năm trước đây, UBND huyện Quốc Oai ban hành Quyết định số 1507 và Quyết định số 1854 khiến các tiểu thương rơi vào trạng thái vô cùng hoang mang, lo lắng. Bởi lẽ, thời gian các hộ thuê ki ốt chưa đầy 5 năm, chưa hoàn đủ vốn, nếu đầu tư xây chợ mới thì tiểu thương không có tiền để thuê. Thêm vào đó, trong thời gian cải tạo xây dựng chợ, các hộ mất nơi kinh doanh, buôn bán trong khi không có chợ tạm. Việc này ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống của những tiểu thương và cả những xã viên tham gia việc kinh doanh ngay tại chợ.

Trước tình hình bị thu hồi chợ, hàng trăm tiểu thương đã phản ứng và gửi đơn kêu cứu tới Liên minh HTX Việt Nam, UBND huyện, UBND TP Hà Nội và Bộ Công thương.

Liên minh HTX Việt Nam đã có Văn bản số 1013 gửi UBND TP Hà Nội  khẳng định chợ Phủ Quốc Oai do HTX Thương mại Chợ Phủ Quốc Oai quản lý, kinh doanh khai thác là đúng; việc UBND huyện Quốc Oai ra quyết định đấu thầu lại chợ là trái với Quyết định số 12/2011/QĐ-UBND và Quyết định 12/2012/QĐ-UBND của UBND TP Hà Nội và trái với Nghị định 114/2009/NĐ-CP của Chính phủ.

UBND TP Hà Nội đã có văn bản giao cho Sở Công thương và UBND huyện Quốc Oai xem xét, giải quyết những thắc mắc, kiến nghị của tiểu thương. Bộ Công thương cũng có Văn bản số 8038 yêu cầu như trên. Do đó, ngày 10/9/2013, UBND huyện Quốc Oai đã có Thông báo số 39 hoãn tổ chức mời thầu xây dựng, quản lý và kinh doanh khai thác chợ Phủ để xem xét nguyện vọng của tiểu thương.

Chủ nhiệm HTX Thương mại Dịch vụ Chợ Phủ Quốc Oai, Trần Đại Tư. Ảnh QD

Ông Tư cũng cho biết thêm, bản thân ông và Ban Quản trị đã gõ cửa nhiều cơ quan có thẩm quyền để xem xét, giải quyết đơn khiếu nại của HTX. Một mặt, ông tập trung tìm hiểu, nghiên cứu nhiều văn bản, quy định có liên quan đến hoạt động của chợ truyền thống. Theo đó, tại điểm 3, khoản 6, Điều 1 của Nghị định số 02/203/NĐ-CP quy định “chợ do các tổ chức, cá nhân, hộ kinh doanh, HTX, doanh nghiệp thuộc các thành phần kinh tế đầu tư xây dựng do các tổ chức, cá nhân, hộ kinh doanh, HTX, doanh nghiệp đó tổ chức kinh doanh, khai thác và quản lý dưới hình thức doanh nghiệp hoặc HTX theo quy định của pháp luật và theo các quy định về kinh doanh khai thác và quản lý chợ tại Điều 9 Nghị định số 02/2003/NĐ-CP ngày 14/1/2003 của Chính phủ”.

Tại khoản 1, Điều 1 Quyết định số 12/2011 của UBND TP Hà Nội về phát triển và quản lý chợ trên địa bàn TP quy định về quy trình chuyển đổi mô hình quản lý, kinh doanh khai thác chợ trên địa bàn TP Hà Nội quy định “về quy trình chuyển đổi mô hình quản lý, kinh doanh khai thác chợ từ Ban Quản lý, tổ quản lý sang mô hình doanh nghiệp, HTX quản lý, kinh doanh khai thác chợ”. Tại điểm a, khoản 3, Điều 9 của quyết định này quy định “chợ đang hoạt động do doanh nghiệp hoặc HTX quản lý, kinh doanh khai thác chợ: Đơn vị quản lý chợ tiếp tục hoạt động theo pháp luật và quy định hiện hành của TP”.

Theo văn bản trên, chợ Phủ không nằm trong đối tượng chuyển đổi mô hình kinh doanh vì đã có HTX đang quản lý, khai thác chợ mà chỉ đầu tư nâng cấp theo quy định của TP. Và đây chính là cơ sở để ông và các xã viên HTX khẳng định quyền quản lý, kinh doanh, khai thác chợ Phủ Quốc Oai.

Ngay sau khi dừng việc chuyển đổi mô hình quản lý chợ, xã viên và các hộ kinh doanh đã ổn định việc buôn bán, mặt hàng kinh doanh phong phú, số lượng khách mua bán ngày càng đông. Đồng thời, dưới sự giúp đỡ của Bộ Công thương, Liên minh HTX Việt Nam và Liên minh HTX TP Hà Nội, cán bộ, xã viên HTX khắc phục mọi khó khăn, ổn định mọi hoạt động của HTX để hoàn thành nhiệm vụ. Năm 2013, HTX đã đạt 98% doanh số quản lý khai thác chợ theo kế hoạch đề ra, thu nhập bình quân đầu người đạt 94% (2,8 triệu đồng/người/tháng).

Như vậy, chợ hạng III là chợ Phủ Quốc Oai đã khẳng định được sức phát triển phù hợp với các qui định của văn bản qui phạm pháp luật và mô hình quản lý là HTX Thương mại Chợ Phủ, khẳng định được chỗ đứng của mình sau khiếu nại với cơ quan quản lý Nhà nước. Câu chuyện này đã và đang lặp lại ở chợ Đại Từ với HTX Đại Từ. Chúng tôi sẽ tiếp tục trở lại để bạn đọc rộng đường dư luận.

Tại Văn bản 1013 gửi UBND TP Hà Nội, Liên minh HTX Việt Nam đề nghị UBND TP điều chỉnh Văn bản số 1062 của UBND quận Hoàng Mai cho phù hợp với các qui định tại Quyết định số 12/2011/QĐ-UBND và Quyết định 12/2012/QĐ-UBND của UBND TP Hà Nội và trái với Nghị định 114/2009/NĐ-CP của Chính phủ.

Trong Văn bản số 1062, UBND quận Hoàng Mai yêu cầu UBND phường chỉ đạo HTX bàn giao chợ về UBND phường trực tiếp quản lý, thành lập tổ quản lý thuộc UBND phường. Trong số 5 HTX được UBND quận Hoàng Mai yêu cầu, có HTX Dịch vụ nông nghiệp Đại Từ quản lý chợ Đại Từ mà chúng tôi đã có loạt bài đề cập.

Đan Quế - Nguyên Dung