Phó Chủ tịch UBND phường Đại Kim (trái ảnh) tại buổi làm việc với phóng viên

>>Kỳ I: Từ cuộc thanh tra dài bất thường! 

4 điểm bức xúc

Ông Nguyễn Đặng Quỹ, 77 tuổi, là xã viên HTX Đại Từ từ năm 1958 nói: “Từ khi tham gia HTX đến nay, các xã viên và hộ gia đình xã viên như chúng tôi đều thực hiện đầy đủ các nghĩa vụ và được thụ hưởng những lợi ích do HTX mang lại. Vậy mà, ngày 10/1/2014, Chủ tịch UBND phường Cung Thị Hợp cùng Phó Chủ tịch UBND và một đoàn công an, các ban, ngành đến cưỡng chế thu hồi chợ. Việc làm này khiến xã viên HTX chúng tôi vô cùng bức xúc”.

Ông Nguyễn Viết Minh, 72 tuổi, hội viên Hội Cựu chiến binh Đại Từ khẳng định: Việc thu hồi chợ Đại Từ là không đúng với chủ trương của Đảng và Nhà nước, không đúng các qui định của pháp luật. Đặc biệt, có nguy cơ “bức tử” HTX Đại Từ, đồng nghĩa với việc xóa sạch các dấu ấn lịch sử của HTX số 1 Đại Từ, HTX được thành lập đầu tiên của ngoại thành Hà Nội và được vinh dự đón Chủ tịch Hồ Chí Minh về thăm ngày 12/10/1958.

Đại diện cho trên 300 hộ gia đình xã viên HTX, các thành viên HTX đứng đơn kêu cứu, khiếu nại gửi các cơ quan, ban, ngành của TP Hà Nội và các cơ quan Trung ương cũng cho rằng, quyết định thu hồi chợ Đại Từ của UBND phường Đại Kim là trái luật, xâm phạm đến quyền và lợi ích hợp pháp của HTX.

Thứ nhất, Quyết định 06 không nêu rõ lý do vì sao lại hủy Quyết định số 312/QĐ-UB ngày 3/12/2003 của UBND xã Đại Kim về việc tạm giao chợ Đại Từ cho Ban Quản trị HTX Đại Từ quản lý kinh doanh. Trong khi, quyết định tạm giao này đã kéo dài 11 năm!

Thứ hai, UBND phường Đại Kim đã làm trái các quyết định của UBND TP Hà Nội, gây bức xúc cho quần chúng nhân dân địa phương. Bởi lẽ, HTX không vi phạm, công tác quản lý chợ được thực hiện tốt, kinh doanh chợ ngày càng phát triển. Hàng năm, HTX đều nộp phí kinh doanh rất cao cho Nhà nước, tạo công ăn việc làm cho các xã viên HTX. Trong khi, tại Quyết định 12/2012 của TP Hà Nội về việc ban hành qui chế phát triển và quản lý chợ trên địa bàn TP thì những chợ hạng 3 đang được các doanh nghiệp hay HTX quản lý hiệu quả thì không phải chuyển đổi mô hình quản lý.

Thứ ba, vốn đầu tư chợ do xã viên HTX đóng góp xây dựng từ nhiều chục năm qua với tổng đầu tư ước tỉnh khoảng trên 3 tỷ đồng. Chợ Đại Từ được coi là tài sản của HTX. Do vậy, việc UBND phường Đại Kim tự ý thu hồi và tự quản lý khi không có sự bàn giao và làm việc cụ thể với HTX về nguồn vốn đầu tư chợ là không đúng.

Thứ tư, hiện nay, rất nhiều tiểu thương kinh doanh trong chợ còn nợ phí kinh doanh của HTX, nhưng việc UBND phường Đại Kim thu hồi quyền quản lý của HTX mà không giao quyết định, không có sự bàn giao khiến HTX không thu hồi được những khoản nợ này.

Thu thần tốc, quản ngặt nghèo

Theo tìm hiểu của chúng tôi, cái gốc của khiếu nại của xã viên HTX Đại Từ bắt nguồn từ Quyết định số 06/QĐ-UBND do Chủ tịch UBND phường Đại Kim Cung Thị Hợp ký ngày 6/1/2014. Quyết định này bãi bỏ Quyết định số 312/QĐ-UB ngày 3/12/2003 của UBND phường Đại Kim về việc tạm giao cho HTX Đại Từ quản lý chợ Đại Từ và yêu cầu: HTX Đại Từ phải chấm dứt các hoạt động quản lý kinh doanh chợ Đại Từ kể từ ngày 10/1/2014, thực hiện bàn giao nguyên trạng toàn bộ diện tích chợ hiện nay và các hồ sơ sổ sách, chứng từ có liên quan về UBND phường Đại Kim quản lý trước ngày 20/1/2014.

Tiếp đó, ngày 10/1, đoàn công tác do Chủ tịch UBND phường đứng đầu với đông đảo công an và các ban ngành đã tiến hành thu hồi chợ trên thực tế, theo đúng Quyết định 06. Toàn bộ chợ Đại Từ được giao cho tổ quản lý chợ với “trụ sở” khá hoành tráng đặt ngay mặt đường...

Chị Đỗ Thị Thanh Hương, Phó Chủ nhiệm HTX Đại Từ cho biết: “Chúng tôi rất bức xúc trước việc làm của lãnh đạo phường Đại Kim. Đặc biệt khi thu hồi chợ, trong đêm, UBND phường cho xây dựng 4 lán nhà và cho thuê. Tiếp đó, hoạt động buôn bán của tiểu thương thì tràn lan ngoài lòng đường, gây cản trở giao thông và mất mỹ quan đô thị. Nhiều người trong số chúng tôi bước chân vào chợ thì bị cản trở, cấm đoán. Do vậy, toàn bộ họat động đôn đốc thu tiền của HTX không làm được. HTX không có nguồn thu và đứng trước nguy cơ phá sản”.

Minh chứng cho lời nói của chị Hương, khi chúng tôi vừa bước vào chợ thì xuất hiện một nhóm người giơ điện thoại lên chụp hình. Người thanh niên tên Huy sừng sộ hỏi chúng tôi đã xin phép phường chưa mà vào chợ? Anh này cũng yêu cầu chúng tôi không được chụp ảnh họat động của chợ nếu phường không cho phép!

Để tìm hiểu về việc “cấp phép” khá lạ này, chúng tôi đã đến UBND phường Đại Kim để đặt lịch làm việc. Sau hơn 1 tuần, bà Bùi Thị Kim Khuê, Phó Chủ tịch UBND phường đã có buổi làm việc với nhóm phóng viên.

Bà Khuê khẳng định: Chợ Đại Từ do UBND phường quản lý. Cái gì cũng phải có chủ. Do vậy, ngoài qui định của Luật Báo chí thì về nguyên tắc, để tác nghiệp tại chợ, phóng viên cần qua UBND phường đề nghị để UBND phường “tạo điều kiện, hợp tác”.

Theo Phó Chủ tịch UBND phường Đại Kim, quá trình thu hồi chợ đã được thực hiện đúng qui định Nhà nước. Đề nghị cung cấp hồ sơ của phóng viên cho thấy HTX lấn chiếm, sử dụng trái phép đất để xây dựng chợ như báo cáo của UBND phường tại kết luận thanh tra thì mời Báo qua làm việc với đoàn thanh tra!

Bà Khuê còn “cảm thấy tiếc” rằng, UBND phường không tố cáo ngược lại những cái sai của HTX.

Bà Phó Chủ tịch UBND phường Đại Kim nhấn mạnh, UBND phường đã thu hồi chợ Đại Từ thực hiện đúng theo văn bản của UBND TP về việc phân hạng chợ. Chợ Đại Từ là chợ loại 3, mà đã là chợ loại 3 thì do UBND phường quản lý. “Văn bản của UBND quận là do các đồng chí trong quận tham mưu, không lẽ trình độ chuyên môn không bằng Chủ nhiệm HTX!”, bà Khuê so sánh.

Vì sao có cuộc thu hồi chợ quyết liệt, thần tốc? Vì sao lòng dân chưa thuận? Chúng tôi sẽ trở lại trong bài viết sau.

Kỳ III: Vì sao lòng dân chưa thuận?

Nhóm PV