Tại khu dân cư gia đình anh Hường phải ở thuê ngay trên phần đất vốn trước đây của mình

Tham gia quân ngũ trở về lập gia đình, từ năm 1987 đến 1993 vợ chồng anh Huỳnh Văn Hường (hộ khẩu thường trú tại ấp 1 xã An Bình B, TX Hồng Ngự, tỉnh Đồng Tháp) tạo dựng được 945m2 đất thổ cư và 1.935m² đất lúa, sử dụng liên tục và đã đóng thuế đầy đủ. Do hoàn cảnh kinh tế phải đi làm ăn xa, từ năm 1997, vợ chồng anh Hường cho một số người thuê lại hai phần đất; năm 1998, mẹ vợ anh Hường là bà Võ Thị Bê thuê lại với số tiền 2 triệu đồng/năm. Trong khi vợ chồng anh đang làm ăn xa, năm 2001, UBND huyện (nay là TX) Hồng Ngự tổ chức thực hiện dự án Khu dân cư vượt lũ xã An Bình B, theo đó toàn bộ diện tích đất của gia đình anh lọt vào khu quy hoạch.

Tuy nhiên đến nay, UBND TX Hồng Ngự mới bồi thường cho vợ chồng anh Hường 15.045.000 đồng và 1 nền “tái định cư trả chậm” cho phần 945m² đất thổ cư. Phần 1.935m² đất lúa UBND TX Hồng Ngự chưa bồi thường. Tại biên bản làm việc với đại diện Thanh tra và Tư pháp TX Hồng Ngự ngày 30/10/2012, bà Võ Thị Bê trình bày: “Trước đây con rể tôi tên là Hường có 1.935m² đất cho người khác mượn, sau đó khoảng năm 1998 tôi ra 1,7 cây vàng chuộc đất lại, đến năm 2001, phần đất đó dính vào quy hoạch nhưng con rể tôi đi vắng, nên “gia đình tôi kê khai luôn diện tích đất nêu trên vào phương án bồi thường” do chồng tôi tên là Lê Ngọc Ánh đứng tên”. Còn ông Lê Văn Thắng con của vợ chồng ông Ánh bà Bê thừa nhận, anh Hường có 1.935m2 đất dính vào quy hoạch, trong bản tự kê khai và biên bản xác minh đều do cha Lê Ngọc Ánh đứng tên, nhưng ký tên “là do tôi ký vì cha tôi không biết chữ”.

Trước đó, theo xác nhận của UBND xã An Bình B ngày 29/12/2001: “Bản tự kê khai đất của ông Lê Ngọc Ánh chồng bà Võ Thị Bê, nhưng lại do con trai là Lê Văn Thắng đứng tên, trong đó có 4 thửa đất  tổng diện tích 6.893,33m². Còn bản tự kê khai tài sản đất (cũng do UBND xã An Bình B xác nhận cùng ngày) của ông Huỳnh Văn Hường, nhưng lại do mẹ vợ là bà Võ Thị Bê đứng tên, trong đó “bà Bê không kê khai diện tích đất lúa của vợ chồng ông Hường”, chỉ kê khai nhà của anh. Đối chiếu trích lục bản đồ địa chính khu, kèm bản thống kê diện tích đất dự án cho thấy: “Đất dính quy hoạch của gia đình ông Lê Ngọc Ánh chỉ có 3 thửa tổng diện tích 5.023m², nhưng phương án bồi thường thu hồi đất lên tới 6.893,33m², thừa 1.870,33m². Còn đất dính quy hoạch của vợ chồng anh Huỳnh Văn Hường là 2 thửa, gồm 782m² đất thổ cư và 2.116m² đất lúa, nhưng phương án bồi thường thu hồi đất lại “không thể hiện diện tích đất lúa” vừa nêu.

Theo tài liệu thể hiện, từ năm 2002, Hội đồng bồi thường GPMB huyện (nay là TX) Hồng Ngự đã lập phương án bồi thường Cụm dân cư Trung tâm xã An Bình B. Theo đó, ông Ánh (mất ngày 15/01/2002) chồng của bà Bê và là cha vợ anh Hường đứng tên phương án bồi thường 6.893,33m² đất. Trong tổng số tiền 67.468.300 đồng bồi thường, ông Ánh nhận 3 lần và con ông Ánh tên là Thắng nhận 2 lần. Còn anh Hường đứng tên phương án bồi thường 519m² đất thổ cư với tổng số tiền 15.045.000 đồng và 1 nền tái định cư trả chậm vào năm 2003. Anh Hường bức xúc: “Mẹ vợ tôi là bà Bê nói ra 1,7 cây vàng chuộc đất chủ quyền của tôi cho thuê là vô lý”, hơn nữa khi “tôi cho người ta thuê chỉ 2 triệu đồng/năm, thì làm sao có chuyện bà Bê bỏ vàng trị giá hàng chục triệu đồng” chuộc lại. Cũng theo anh Hường, trước đây vợ chồng anh “cứ tưởng trong số 15.045.000 đồng đã nêu là có cả bồi thường cho 1.935m² đất lúa” nên anh không KN, sau này “nhờ bà con chỉ dùm” anh mới biết.

Thực tế, những vấn đề vừa nêu đã được chính quyền địa phương thừa nhận, nhưng Quyết  định 117/QĐ ngày 28/01/2013 của UBND TX Hồng Ngự lại “Bác đơn KN của ông Huỳnh Văn Hường đề nghị tách phần đất lúa 1.935m² từ phương án bồi thường cho ông Lê Ngọc Ánh ở cụm dân cư xã An Bình B để bồi thường bổ sung cho ông theo giá Nhà nước quy định hiện hành”. Lý do theo Quyết định, “ông Hường đã biết đất của ông dính quy hoạch, nhưng không kiểm tra tài sản có được bồi thường hay không, nay đã hết thời hiệu KN”. Tuy nhiên thực tế, sau khi biết được phần đất của mình bị thu hồi chưa bồi thường, anh Hường đã nhiều lần gửi đơn KN nhưng chính quyền không trả lời. Ngày 23/9/2009, UBND xã An Bình B mời anh Hường lên làm việc (theo công văn chuyển đơn của UBND TX Hồng Ngự) nhưng chưa có kết quả. Ngày 30/10/2012, đại diện UBND TX Hồng Ngự mời bà Bê lên làm việc, trong biên bản bà Bê thừa nhận “khi con rể là anh Hường đi làm ăn xa”, ở nhà chồng con bà đã “kê khai luôn diện tích đất lúa của vợ chồng anh để nhận bồi thường”, nhưng vụ việc vẫn chưa được giải quyết.

Như vậy, cần xem xét lại Quyết định giải quyết KN vừa nêu của UBND TX Hồng Ngự, bởi, diện tích 1.935m² đất lúa thuộc quyền sử dụng đất của vợ chồng anh Hường. Việc thu hồi QSD đất của vợ chồng anh Hường nhưng lại bồi thường cho gia đình ông Ánh là vi phạm Khoản 1 Điều 42 Luật Đất đai. Trách nhiệm này thuộc về UBND TX Hồng Ngự.

Theo các chuyên gia luật pháp, Quyết định 117/QĐ ngày 28/01/2013 về giải quyết KN của UBND TX Hồng Ngự đối với anh Hường mới là quyết định giải quyết KN lần đầu. Sau quyết định này, anh Hường có quyền KN lên Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Tháp hoặc khởi kiện ra tòa. Vụ việc cũng có thể bị khởi tố vụ án hình sự để làm rõ “hành vi khai man đất đai tài sản của người khác” nhằm thu lợi bất chính.

        Trúc Lâm