Tàu cát di chuyển về bãi tập kết của Cty Phạm Đức Minh Anh tại xã Vĩnh Hoà, huyện Vĩnh Lộc, tỉnh Thanh Hoá. Ảnh: Hương Trà

Ngày 18/9/2023, Báo Thanh tra điện tử đã đăng tải bài viết “Khai thác cát trái phép trên sông Bưởi”, phản ánh tình trạng có nhiều tàu khai thác cát trái phép trên sông Bưởi, vị trí giáp ranh giữa 2 xã Vĩnh Hòa và Ninh Khang, huyện Vĩnh Lộc, tỉnh Thanh Hóa, khu vực gần ngã ba (sông Mã và sông Bưởi) diễn ra một cách công khai, bất chấp các quy định của pháp luật. Lượng cát này sau đó được vận chuyển về bãi tập kết cát của Cty Phạm Đức Minh Anh tại xã Vĩnh Hòa.

Khai thác cát trái phép diễn ra tại sông Bưởi (khu vực gần ngã ba sông). Ảnh: Hương Trà

Trước đó, Báo Thanh tra đã phản ánh với nội dung cụ thể: Vào ngày 1/9/2023, PV ghi nhận chỉ trong một thời gian ngắn, có nhiều tàu công suất lớn “đua nhau” khai thác cát tại vị trí nói trên một cách công khai. Ngay sau khi cát đầy thuyền, các thuyền này nổ máy, nhanh chóng chạy dọc tuyến sông Bưởi, hướng về phía cầu Công, về neo đậu tại khu vực bãi tập kết cát của Cty Phạm Đức Minh Anh tại xã Vĩnh Hòa. Từ đây, các nhân công trên tàu đấu nối các vòi bơm để hút cát trực tiếp lên bãi tập kết cát của Cty Phạm Đức Minh Anh.

Theo báo cáo của UBND xã Vĩnh Hoà: “Ngày 11/9/2023, vào lúc 12h15 tại khu vực sông Bưởi, thuộc thôn Khang Hồ, xã Ninh Khang, Phòng PC03, Công an tỉnh Thanh Hóa đã phối hợp với Công an huyện Vĩnh Lộc và Công an xã Ninh Khang, kiểm tra và phát hiện 1 thuyền khai thác cát trái phép. Người điều khiển phương tiện là Ông Tạ Quang Tiến (SN 1968) và Tạ Quang Tuấn (SN 1993) trú tại thôn Lợi Chấp, xã Vĩnh Hòa, huyện Vĩnh Lộc, tỉnh Thanh Hoá. Nội dung này hiện Công an tỉnh Thanh Hóa đang tiến hành xử lý theo quy định. Sự việc cho thấy những phản ánh của Báo Thanh tra hoàn toàn có cơ sở.

Ngày 28/9/2023, Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa đã có Văn bản chỉ đạo số 14523/UBND-VX về việc giao UBND huyện Vĩnh Lộc khẩn trương kiểm tra, xác minh làm rõ nội dung Báo Thanh tra phản ánh.

Sau đó, UBND huyện Vĩnh Lộc đã có văn bản gửi Công an huyện Vĩnh Lộc, UBND xã Vĩnh Hòa, UBND xã Ninh Khang điều tra, xác minh, làm rõ hành vi khai thác khoáng sản trái phép nói trên. Đồng thời, yêu cầu tăng cường công tác tuần tra lưu động duy trì các chốt trực 24/24 giờ tại các khu vực dọc sông Mã và sông Bưởi.

Đến nay, các cá nhân, đơn vị vi phạm khai thác khoáng sản trái phép như đã phản ánh và hoạt động bơm hút, tiêu thụ khoáng sản từ tàu khai thác cát trái phép của Cty Phạm Đức Minh Anh vẫn chưa được kiểm tra, xử lý.

Liệu rằng, có sự “móc ngoặc”, thỏa thuận nào giữa Cty Phạm Đức Minh Anh với các tàu khai thác cát trái phép để tiêu thụ khoáng sản một cách dễ dàng?

Dư luận hoài nghi, việc không có điểm mỏ nhưng lại cấp phép bãi tập kết đang là nguồn cơn của nạn khai thác cát trái phép tại khu vực sông Bưởi, gần khu vực ngã ba sông của huyện Vĩnh Lộc. Nếu như không có các biện pháp xử lý triệt để từ gốc rễ, “cắt đứt đầu mối”, không xử lý nghiêm các bãi tập kết tiêu thụ cát trái phép thì tình trạng “cát tặc” vẫn tiếp tục hoành hành tại đây.

Hoạt động khai thác cát trên sông Bưởi. Ảnh: Hương Trà

Ông Mai Xuân Tùng, Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Vĩnh Lộc cho biết: “UBND huyện đã có nhiều văn bản chỉ đạo các xã về việc quản lý, giám sát vị trí thuộc phạm vi của xã và khai thác khoáng sản ngoài mốc giới. Đối với việc khai thác cát trái phép tại khu vực sông Bưởi gần ngã ba sông của huyện Vĩnh Lộc, Công an huyện Vĩnh Lộc đã bắt và xử phạt 3 tàu khai thác cát trái phép. Ngày 11/9/2023, Công an tỉnh Thanh Hoá đã vào cuộc kiểm tra và bắt thuyền khai thác cát trái phép trên sông Bưởi, hiện nay Công an tỉnh Thanh Hoá đang điều tra vụ việc và xử lý”.

Ông Tùng cho biết thêm: “Mặc dù đã kiểm tra, xử phạt nhiền lần song đến nay, các vi phạm liên quan đến hoạt động khai thác, tập kết khoáng sản trên địa bàn huyện Vĩnh Lộc vẫn còn xảy ra, các đối tượng vi phạm thường lợi dụng kẽ hở trong công tác quản lý của chính quyền địa phương, vị trí giáp ranh giữa 2 xã để thực hiện khai thác khoáng sản trái phép.

Do lực lượng chức năng của các xã mỏng và yếu nên nhiều vụ việc vượt quá thẩm quyền, còn để xử lý triệt để tình trạng hoạt động khai thác cát trái phép trên thì cần phải đầu tư trang thiết bị về xuồng máy, các phương tiện và người, đủ để xử lý triệt để tình trạng khai thác khoáng sản trên địa bàn. Nếu để xảy ra tình trạng tập kết cát, sỏi cản trở việc tiêu thoát nước trong mùa mưa lũ thì Chủ tịch UBND xã đó phải chịu trách nhiệm trước Chủ tịch UBND huyện".

Còn trao đổi với PV, ông Trần Xuân Tùng, Phó Chủ tịch UBND xã Vĩnh Hoà cho hay: Sau khi Báo Thanh tra phản ánh về tình trạng có nhiều tàu khai thác cát trái phép, rồi được vận chuyển về bãi tập kết cát của Cty Phạm Đức Minh Anh tại xã Vĩnh Hòa, thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh Thanh Hoá và huyện Vĩnh Lộc, UBND xã đang trong quá trình điều tra, xác minh về việc Cty Phạm Đức Minh Anh có tập kết cát của các tàu khai thác cát trái phép như Báo Thanh tra đã phản ánh hay không?

Vị trí bãi tập kết cát của Cty Phạm Đức Minh Anh, tại xã vĩnh Hoà, huyện Vĩnh Lộc, tỉnh Thanh Hoá. Ảnh: Hương Trà

Vì vậy, UBND tỉnh Thanh Hóa cần sớm tiếp tục kiểm tra, làm rõ trách nhiệm đối với các vi phạm trong khai thác, đặc biệt là đối với các bãi tập kết khoáng sản, vật liệu xây dựng bơm hút, tiêu thụ lượng cát trái phép.