Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Nguyễn Chiến Bình chỉ đạo tại buổi làm việc về công tác tiếp dân tỉnh An Giang. Ảnh: Ngọc Giang

Những chuyến đi

Là những người được phân công phản ánh hoạt động của lãnh đạo Thanh tra Chính phủ tại 20 tỉnh, thành phía Nam, thời gian qua, phóng viên Báo Thanh tra đã bám sát các chuyến đi tiếp dân định kỳ, cũng như đột xuất của Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Nguyễn Chiến Bình và các cục, vụ tại cơ sở. Mỗi chuyến đi là mỗi lần “thức khuya, dậy sớm”, dù vất vả nhưng sự nhiệt huyết của Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Nguyễn Chiến Bình với phong cách ứng xử vì mọi người, dành phần khó khăn về bản thân mình, chia sẻ buồn vui với cán bộ, công chức cùng đi, đã làm mọi người thêm quý mến thủ trưởng, một người anh đi trước về cách sống giản dị, gần dân của một người cộng sản chân chính.

Nhớ lại những ngày tháng đầu tiên nhận nhiệm vụ phụ trách phía Nam, địa điểm đầu tiên mà anh Chiến Bình thường xuyên có mặt là Trụ sở Tiếp công dân của Trung ương Đảng và Nhà nước tại số 35 đường Hồ Học Lãm, quận Bình Tân, TP Hồ Chí Minh. Những buổi tiếp công dân thời gian này rất dày, trong khi cơ sở vật chất tại nơi này có thời điểm chưa đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ nên anh Chiến Bình đã động viên và chia sẻ với từng cán bộ, công chức rằng: Cán bộ tiếp công dân là cầu nối giữa nhân dân với chính quyền. Làm tốt công tác tiếp công dân sẽ góp phần phát huy bản chất Nhà nước của dân, do dân và vì dân của Nhà nước ta, củng cố thêm mối quan hệ chặt chẽ, bền vững giữa nhân dân với Đảng và Nhà nước. Mặt khác, thông qua công tác tiếp công dân giúp cho Đảng và Nhà nước luôn tiếp nhận được những thông tin phản hồi từ thực tế, những vấn đề nảy sinh từ cuộc sống từ đó đề ra những chủ trương, quyết sách đúng đắn, hợp lòng dân.

Ngay sau khi Thanh tra Chính phủ có Kế hoạch 1130, anh Chiến Bình đã chủ động kiến nghị Tổng Thanh tra về cơ chế thành lập các tổ công tác với sự tham gia của lãnh đạo Cục III, cán bộ Trụ sở Tiếp Công dân của Trung ương Đảng và Nhà nước xuống tiếp dân, đối thoại với công dân ngay tại cơ sở.

Từ thời điểm này, đã có hàng chục chuyến đi ngày nối ngày, tuần nối tuần về các địa phương để phối hợp với Chủ tịch UBND các tỉnh, thành khu vực phía Nam trực tiếp đối thoại, lắng nghe, giải thích pháp luật cho công dân khiếu nại hiểu rõ hơn về chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước.

Nhiều buổi tiếp công dân tiếp khiếu đông người tại các tỉnh, thành như Long An, Kiên Giang, Tiền Giang, An Giang, Đồng Nai, Bình Thuận, Bà Rịa - Vũng Tàu, Tây Ninh … kéo dài từ 8 giờ sáng đến tận 3 giờ chiều nhưng vẫn thấy sự kiên nhẫn của anh Chiến Bình với quan điểm kiên trì đối thoại để lắng nghe nguyện vọng của từng trường hợp khiếu nại nhằm thống nhất phương án giải quyết phù hợp trong điều kiện cơ chế chính sách pháp luật về nhà đất qua các thời kỳ trên địa bàn phía Nam còn nhiều bất cập.

Lãnh đạo Ban Tiếp Công dân Trung ương tham gia tiếp công dân tại huyện Hòn Đất, tỉnh Kiên Giang. Ảnh: Ngọc Giang

Đối thoại, vận động, giải thích

Trong các tỉnh, thành phía Nam thì An Giang là địa phương có nhiều vụ khiếu nại đông người, phức tạp, kéo dài. Nếu thống kê lại thì số lần anh Chiến Bình chủ trì tiếp và đối thoại với công dân với sự tham gia của tất cả các cơ quan có liên quan đã lên đến gần con số 20. Mỗi lần đều là những câu chuyện cũ được công dân khiếu nại về bất cập cơ chế, chính sách thu hồi nhà đất do tỉnh An Giang thực hiện để phát triển hạ tầng đô thị trong điều kiện quy định pháp luật thời điểm đó chưa đầy đủ.

Ngoài việc yêu cầu Chủ tịch UBND tỉnh An Giang phải trực tiếp tham gia cùng lãnh đạo Thanh tra Chính phủ tiếp công dân, anh Chiến Bình đều kiên trì giải thích cho công dân hiểu rõ về bản chất vụ việc, quy định pháp luật để giải quyết khiếu nại đối với mỗi công dân.

Khi công dân tham gia đối thoại có thái độ thiếu kiềm chế, anh Chiến Bình sẽ “hóa giải” không khí căng thẳng bằng cách nói ôn tồn rằng nếu bà con cứ tiếp tục dùng lời lẽ “đao to, búa lớn” phủ đầu cán bộ thì ai sẽ là người lắng nghe đầy đủ mong muốn của công dân để kiến nghị cấp trên giải quyết đúng lý hợp tình. Lời nói chân thành, đúng chất giọng Nam bộ, đúng chỗ của anh Chiến Bình khi ấy như một làn gió mát làm dịu ngay không khí căng thẳng của hội trường Thanh tra tỉnh An Giang.

Thanh tra Chính phủ đã đề nghị Đảng, Nhà nước tặng Huân chương Độc lập hạng Ba cho Phó Tổng phủ Thanh tra Nguyễn Chiến Bình trong dịp Kỷ niệm 70 năm Ngày Truyền thống Thanh tra Việt Nam và Đại hội Thi đua yêu nước ngành Thanh tra lần thứ IV.

Có công dân khiếu nại lớn tuổi, tay xách nách mang vừa được mời vào phòng đã nói liên tục như sợ không đươc nói về nỗi khổ hàng chục năm tiếp khiếu vượt cấp thì từ trên bàn chủ tọa, anh Chiến Bình đi ngay xuống với khuôn mặt tươi cười hỏi thẳng rằng: “Chú ăn sáng chưa, hôm nay có đem cơm hộp hay sao mà xách nhiều giỏ thế”? Chỉ một câu hỏi này thôi nhưng sau đó công dân đã tạm ngừng nói về chuyện khiếu nại đòi trả đất cũ để lắng nghe giải thích của cán bộ Thanh tra tỉnh An Giang về bản chất vụ việc. Để rồi, sau đó bày tỏ ý kiến là hiện nay hoàn cảnh sống khó khăn, muốn được cấp đất sản xuất để không phải đi tiếp khiếu thành đoàn đông người tận Hà Nội.

Tại huyện biên giới Vĩnh Hưng, trường hợp khiếu nại của 43 hộ dân kéo dài nhiều năm, đã hai lần anh Chiến Bình cùng Chủ tịch UBND tỉnh Long An xuống tận cơ sở để vận động người dân đồng thuận với chính sách xã hội được địa phương thực hiện khi cơ chế không cho phép giải quyết trả lại đất cũ.

Lần nào cũng vậy, buổi tiếp dân luôn kéo dài 7 giờ đồng hồ với sự kiên trì giải thích của tất cả cơ quan chức năng, kể cả Liên đoàn Luật sư Việt Nam, trên cơ sở dành phần lớn thời gian cho công dân trình bày về nội dung khiếu nại.

Nhiều công dân sau khi được nói hết mọi băn khoăn sau nhiều năm khiếu nại đã chủ động đề xuất với Chủ tịch UBND tỉnh Long An được sớm nhận đất theo đúng chính sách hỗ trợ, không tiếp khiếu vượt cấp.

Đối với khiếu nại về chính sách thu hồi đất khu vực tứ giác Long Xuyên của công dân các huyện Hòn Đất, Giang Thành, trên cơ sở thống nhất với Chủ tịch UBND tỉnh Kiên Giang về hướng giải quyết phù hợp, ngay tại buổi tiếp công dân giữa tháng 8/2014, anh Chiến Bình đã giải thích một cách đầy đủ về bản chất diện tích đất mà công dân khiếu nại. Để làm rõ đúng sai, thay mặt các cơ quan chức năng, anh Chiến Bình đã xin lỗi công dân về sự chậm trễ trong giải quyết đối với một số trường hợp khiếu nại và đề nghị công dân ở tại địa phương, không nghe lời kẻ xấu để tiếp khiếu đông người vượt cấp trong thời gian chờ Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ cho phép thành lập đoàn liên ngành để xác minh, làm rõ toàn bộ sự việc.

Ghi nhận cách làm sáng tạo này, trong nhiều lần làm việc tại phía Nam, Tổng Thanh tra Chính phủ Huỳnh Phong Tranh đã kết luận rằng: Những chuyến đi tiếp công dân, đối thoại gắn với giải thích pháp luật ngay tại cơ sở với vai trò trực tiếp, gương mẫu của anh Nguyễn Chiến Bình, có sự tham gia của lãnh đạo địa phương, các cục, vụ của Thanh tra Chính phủ, Ban Tiếp Công dân Trung ương trong nhiệm kỳ qua, đã phát huy hiệu quả quản lý Nhà nước của ngành trong công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo. Nhiều điểm nóng tiếp khiếu đông người đã từng bước được giảm nhiệt, niềm tin của công dân vào chế độ được củng cố, an ninh trật tự nhiều địa phương tại khu vực phía Nam được bảo đảm, góp phần quan trọng vào sự phát triển bền vững kinh tế - xã hội của đất nước.

PV