Chiều 12/12/2016, tại trụ sở Thanh tra TP Hồ Chí Minh, trong không khí dân chủ, đúng pháp luật, Tổng Thanh tra Chính phủ Phan Văn Sáu đã chủ trì buổi tiếp công dân định kỳ. Tham gia buổi tiếp có Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Đặng Công Huẩn. Ảnh: NG

+ Gần 2 năm gắn bó với ngành với rất nhiều chuyến công tác từ Nam ra Bắc, Phó Tổng Thanh tra có thể chia sẻ đôi nét suy nghĩ của mình về công tác tiếp dân?

- Có thể khẳng định ngay rằng, công tác tiếp dân, giải quyết khiếu nại (KN), tố cáo (TC) nhận được sự quan tâm rất lớn của cả xã hội; sự chỉ đạo quyết liệt từ Tổng Bí thư đến Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Thủ tướng Chính phủ, Quốc hội, Chủ tịch nước; lãnh đạo các bộ, ngành T.Ư đến Bí thư, Chủ tịch UBND các tỉnh, thành, quận, huyện; sự giám sát, phản biện của Ủy ban Mặt trận Tổ quốc các cấp, các cơ quan báo chí và toàn thể người dân.

Ở Thanh tra Chính phủ, Tổng Thanh tra, Ban Cán sự Đảng cũng dành sự quan tâm lớn cho công tác này, cả về thời gian, nhân lực, vật lực. Đặc biệt, xuyên suốt trong chỉ đạo của Tổng Thanh tra là tiếp dân gắn với giải quyết KN,TC. Tất cả những chỉ đạo đó như sợi chỉ đỏ xuyên suốt cả hệ thống chính trị.

+ Xin Phó Tổng Thanh tra chia sẻ thêm về những kết quả đạt được năm 2016?

- Năm 2016, hệ thống văn bản pháp luật về tiếp công dân, giải quyết KN,TC đã cơ bản hoàn thiện, Chính phủ chỉ đạo Thanh tra Chính phủ và các bộ, ngành, địa phương rà soát, chấn chỉnh để hoàn thiện hơn nữa. Thanh tra Chính phủ sửa đổi, bổ sung và phối hợp với các cơ quan chức năng xây dựng 4 thông tư. Một số bộ, ngành đã xây dựng, ban hành thông tư hướng dẫn về chương trình, quy chế công tác tiếp công dân, giải quyết KN,TC thuộc ngành, lĩnh vực quản lý.

Tình hình KN,TC của công dân có xu hướng giảm so với năm 2015 trên tất cả các chỉ tiêu: Số lượt công dân đến các cơ quan hành chính Nhà nước giảm, số đoàn đông người giảm, tổng số đơn thư giảm, tổng số vụ việc KN,TC thuộc thẩm quyền giải quyết của các cơ quan hành chính Nhà nước cũng giảm.

Thanh tra Chính phủ đã nghiêm túc triển khai thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ; chỉ đạo, phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành, địa phương chủ động nắm bắt và xử lý các tình huống phức tạp phát sinh trong lĩnh vực KN,TC; tổ chức nhiều hội nghị sơ kết đánh giá công tác tiếp công dân, giải quyết KN,TC; đồng thời tập trung rà soát và phối hợp để giải quyết dứt điểm các vụ việc KN,TC tồn đọng, phức tạp, kéo dài. Đồng thời thực hiện hiệu quả Chương trình Phối hợp với Ban Thường trực Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Bộ Tư pháp, Hội Luật gia Việt Nam, Liên đoàn Luật sư Việt Nam về giám sát và nâng cao hiệu quả việc giải quyết KN,TC ở cơ sở. Đồng thời thường xuyên chỉ đạo Ban Tiếp công dân Trung ương cử cán bộ trực tiếp tham gia đối thoại với công dân tại địa phương nhằm hạn chế công dân tập trung đông người KN,TC ở Trụ sở Tiếp công dân Trung ương.

Báo cáo của ngành Thanh tra cũng nêu rõ, năm 2016, qua giải quyết KN,TC đã kiến nghị thu hồi cho Nhà nước, trả lại cho tập thể, cá nhân 486,8 tỷ đồng, 42ha đất; bảo vệ quyền lợi cho 2.002 người; kiến nghị xử lý vi phạm hành chính 447 người…

Tất cả những điều đó cho thấy công tác tiếp dân đã có nhiều chuyển biến tích cực.

Phó Tổng Thanh tra Đặng Công Huẩn. Ảnh: PH

+ Phó Tổng Thanh tra có thể cho biết nhận định về tình hình KN,TC?

- Như tôi đã nói, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ thường xuyên chỉ đạo các bộ, các cơ quan ngang bộ, các cơ quan thuộc Chính phủ và UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương quán triệt và triển khai thực hiện nghiêm túc, có hiệu quả Chỉ thị của Bộ Chính trị, pháp luật về tiếp công dân, giải quyết KN,TC, Nghị quyết của Quốc hội, Nghị quyết của Chính phủ và chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ. Các cơ quan hành chính Nhà nước phải coi công tác tiếp công dân, giải quyết KN,TC là một trong những nhiệm vụ trọng tâm, thường xuyên.

Tuy nhiên, tình hình KN,TC có xu hướng giảm nhưng vẫn diễn ra rất phức tạp tại khu vực Tây Nguyên và một số tỉnh miền Trung, miền Nam, nhất là sau khi xảy ra sự cố môi trường tại 4 tỉnh miền Trung. Có nhiều đoàn đông người xuất phát từ việc KN không đạt mục đích chuyển sang TC người giải quyết. Có tình trạng công dân khiếu kiện chây ỳ của một số địa phương và các đoàn đông người, có đoàn lên đến hàng trăm người hiện có mặt tại Thủ đô. Vẫn còn tình trạng thường xuyên tập trung tại các khu vực trung tâm thành phố, nhà riêng các đồng chí lãnh đạo Đảng và Nhà nước, Tòa nhà Quốc hội, trụ sở các cơ quan Trung ương… căng băng rôn, khẩu hiệu nhằm gây áp lực với các cơ quan Trung ương yêu cầu được giải quyết, gây mất an ninh trật tự…

Điều đáng lo ngại khác là tình trạng công dân khiếu kiện tại Trụ sở Tiếp công dân Trung ương có thái độ quá khích, bức xúc gia tăng. Các công dân vi phạm Nội quy Trụ sở; đã xảy ra nhiều vụ việc công dân xô xát, đánh và đe dọa cán bộ tiếp công dân; khi được lực lượng chức năng nhắc nhở, tuyên truyền và vận động thì có thái độ bức xúc, thậm chí có hành vi chống đối, tấn công lực lượng bảo vệ… Công tác tiếp công dân, giải quyết KN,TC còn có những hạn chế nhất định, trách nhiệm của thủ trưởng cơ quan hành chính ở một số nơi chưa thực hiện nghiêm theo quy định của pháp luật, cá biệt một số nơi thái độ, trách nhiệm chưa cao; đội ngũ cán bộ tham mưu, giúp việc cho thủ trưởng cơ quan quản lý hành chính Nhà nước trong lĩnh vực này ở một số địa phương có dấu hiệu “quá tải”, không tương xứng với yêu cầu nhiệm vụ nên có những việc để chậm trễ hoặc làm chưa đầy đủ trách nhiệm, thời hạn giải quyết chưa đúng quy định, chất lượng giải quyết còn sai sót, gây bức xúc cho công dân.

Công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về tiếp công dân, giải quyết KN,TC hiệu quả còn thấp. Nhận thức và ý thức chấp hành pháp luật của một bộ phận người KN còn hạn chế nên tỉ lệ KN,TC sai còn khá nhiều...

+ Với các cuộc làm việc tại các địa phương, Phó Tổng Thanh tra đã nhiều lần khẳng định với lãnh đạo các địa phương rằng cần nâng cao chất lượng công tác tiếp dân, giải quyết KN, TC từ chính quyền cơ sở. Quan điểm này đã góp phần “chữa” căn bệnh trông chờ vào trung ương. Xin Phó Tổng Thanh tra chia sẻ thêm về điều này?

- (Cười). Thực tế cho thấy, ở đâu cấp ủy, chính quyền sở tại vào cuộc tích cực, quyết liệt thì ở đó có những chuyển biến rất tốt trong công tác tiếp dân, giải quyết KN, TC. Thậm chí, không xuất hiện các “điểm nóng”, vụ việc nóng. Ngược lại, ở đâu lãnh đạo không quan tâm đúng mức đến công tác tiếp dân, giải quyết KN, TC; lãnh đạo ngại hay né tránh tiếp công dân thì ở đó có vụ việc phức tạp, tồn đọng... Công tác tiếp dân, giải quyết KN, TC cũng cho thấy, cả ở những điểm nóng mà cấp ủy, chính quyền vào cuộc một cách kịp thời, nghiêm túc thì đều hóa giải được sự bức xúc của người dân, khẳng định niềm tin của nhân dân vào Đảng, vào Nhà nước, vào chính quyền cơ sở. Tôi ghi nhận và đánh giá cao sự chủ động của cấp ủy, chính quyền các địa phương, trong đó có địa phương còn thành lập cả Ban chỉ đạo hay các tổ công tác đặc biệt về giải quyết KN, TC... Những nỗ lực này là vô cùng đáng biểu dương, nhất là khi chúng ta đang chung tay xây dựng một Chính phủ kiến tạo và phục vụ như chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc.

+ Xin trân trọng cảm ơn Phó Tổng Thanh tra!

Phương Hiếu - Thúy Nhài (Thực hiện)