Tổng Thanh tra Chính phủ Phan Văn Sáu. Ảnh: TH

+ Thưa Tổng Thanh tra, nhìn lại kết quả hoạt động của ngành năm qua, Tổng Thanh tra có cảm thấy hài lòng?

- Tổng Thanh tra Chính phủ Phan Văn Sáu: Có thể nói, năm 2016, Thanh tra Chính phủ và ngành Thanh tra đã bám sát Nghị quyết của Quốc hội, của Chính phủ, chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và kế hoạch công tác để triển khai thực hiện và đạt được nhiều kết quả, cơ bản đáp ứng được yêu cầu của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, của lãnh đạo các bộ, ngành và địa phương. Chương trình kế hoạch công tác thanh tra được xây dựng bài bản giúp ngành Thanh tra chủ động triển khai các cuộc thanh tra đúng theo nội dung, yêu cầu và định hướng. Việc tổ chức thực hiện và kiểm tra việc thực hiện chương trình, kế hoạch công tác thanh tra được quan tâm hơn.

Trong công tác tiếp dân, xử lý đơn thư, giải quyết khiếu nại (KN), tố cáo (TC), các cấp, ngành đã quan tâm triển khai thực hiện Nghị quyết của Quốc hội, chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, quy định mới của pháp luật trong lĩnh vực tiếp công dân, giải quyết KN,TC và các kế hoạch của Thanh tra Chính phủ; chủ động nắm bắt tình hình tại các điểm nóng, tổ chức thực hiện tốt công tác tiếp công dân, giải quyết KN,TC phục vụ thành công Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII, bầu cử Đại biểu Quốc hội khoá XIV và Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2016 - 2021 cũng như các kỳ họp của Trung ương Đảng, Quốc hội.

Công tác PCTN được triển khai thực hiện thường xuyên, có sự phối hợp trong thực hiện nhiệm vụ đã tạo ra một số kết quả nhất định, nhất là trong triển khai các giải pháp phòng ngừa tham nhũng và hợp tác quốc tế về PCTN. Việc phát hiện, xử lý tham nhũng tiếp tục được ngành Thanh tra phối hợp với các cơ quan chức năng quan tâm thực hiện.

Mặc dù đạt được những kết quả đáng ghi nhận, tuy nhiên, cũng phải thẳng thắn nhìn nhận, hoạt động thanh tra thời gian qua chưa đi sâu làm rõ nguyên nhân và xử lý tận cùng các trách nhiệm của các cơ quan quản lý Nhà nước và cán bộ, công chức trong việc thực hiện chính sách, pháp luật của Nhà nước cũng như chưa chỉ ra được những bất cập, sơ hở của các cơ chế, chính sách, pháp luật; một số vấn đề bức xúc của xã hội chưa được tập trung thanh tra làm rõ và xử lý kịp thời; chất lượng một số kết luận thanh tra còn chưa cao; không ít cuộc thanh tra còn kéo dài khi xây dựng báo cáo và kết luận thanh tra; việc phát hiện, kiến nghị sửa đổi, bổ sung cơ chế, chính sách, pháp luật qua thanh tra còn hạn chế; kết quả xử lý sau thanh tra tỷ lệ đạt được chưa cao; việc phát hiện, xử lý tham nhũng mặc dù có cố gắng nhưng số lượng còn ít, thu hồi tài sản tham nhũng đạt kết quả thấp; nhiều vụ việc KN,TC của cơ sở giải quyết còn chậm, một số trường hợp còn để xẩy ra sai sót.

+ Năm 2017 là năm bản lề thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII và Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2016 - 2021. Xin Tổng Thanh tra cho biết, ngành Thanh tra sẽ phải làm gì để đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới?

- Tổng Thanh tra Chính phủ Phan Văn Sáu: Năm 2017 là năm bản lề, do vậy nhiệm vụ của ngành Thanh tra khá... nặng (cười). Tình hình vi phạm pháp luật, tiêu cực, tham nhũng vẫn còn xảy ra phổ biến, nhất là tham nhũng còn nghiêm trọng; tình hình khiếu nại, tố cáo vẫn còn phức tạp, lòng dân chưa yên, điều này đặt lên vai chúng ta (những người làm công tác thanh tra) rất nhiều điều trăn trở, suy nghĩ và trách nhiệm của chúng ta cũng rất nặng nề (suy tư).

Để nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác thanh tra đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới, các cơ quan thanh tra cần quan tâm thực hiện đồng bộ 6 nhiệm vụ, giải pháp quan trọng sau:

Thứ nhất, tăng cường hoạt động thanh tra, phát hiện, chấn chỉnh và xử lý kịp thời các vi phạm pháp luật; kiến nghị sửa đổi những sơ hở, bất cập trong công tác quản lý và cơ chế, chính sách; thúc đẩy và nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý Nhà nước, cải cách hành chính, phòng, chống tham nhũng, lãng phí. Nội dung thanh tra tập trung vào các lĩnh vực quan trọng, dễ xẩy ra các hiện tượng tiêu cực, vi phạm, tham nhũng. Thanh tra Chính phủ tập trung thanh tra trên các lĩnh vực quản lý Nhà nước, như: Quy hoạch, quản lý xây dựng, đất đai, môi trường, tài nguyên, khoáng sản; tài chính, ngân sách, mua sắm tài sản công; giáo dục, đào tạo; du lịch; tái cơ cấu doanh nghiệp Nhà nước; hoạt động tín dụng và đầu tư tài chính của các tổ chức tài chính, ngân hàng thương mại...

Thứ hai, hoạt động thanh tra, kiểm tra phải được tiến hành theo đúng thẩm quyền, trình tự, thủ tục. Việc ban hành kết luận thanh tra, các kiến nghị và các quyết định xử lý kết quả thanh tra phải đúng pháp luật, khách quan, kịp thời, nghiêm minh, bảo đảm khả thi. Khi có dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự thì phối hợp với cơ quan chức năng để đánh giá, chuyển hồ sơ ngay cho cơ quan điều tra.

Thứ ba, tăng cường kiểm tra, giám sát hoạt động thanh tra để phát hiện, chấn chỉnh, xử lý kịp thời các thiếu sót, vi phạm trong hoạt động thanh tra; thẩm định dự thảo kết luận thanh tra một cách chặt chẽ; tổ chức thực hiện nghiêm túc, triệt để các kết luận, kiến nghị, quyết định xử lý về thanh tra, chú trọng thu hồi tiền, tài sản, đất đai bị tham nhũng, chiếm đoạt, thất thoát; xử lý nghiêm đối với các trường hợp vi phạm pháp luật.

Thứ tư, nâng cao chất lượng, năng lực, trình độ, đạo đức nghề nghiệp cho đội ngũ cán bộ, công chức thanh tra, chú trọng đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ thanh tra, nhất là kỹ năng. Xây dựng người cán bộ, công chức thanh tra có đạo đức, có văn hóa, cần kiệm, liêm chính, chí công vô tư. Phát hiện, chấn chỉnh, xử lý kịp thời đối với cán bộ, công chức thanh tra có biểu hiện lệch lạc, vi phạm pháp luật trong hoạt động thanh tra.

Thứ năm, đổi mới phương pháp, cách thức chỉ đạo, điều hành hoạt động thanh tra; nâng cao chất lượng định hướng chương trình thanh tra và kế hoạch thanh tra, trong đó cần phải đánh giá, khảo sát, nghiên cứu sâu sắc các nhiệm vụ của các ngành, các cấp và tình hình dư luận, những vấn đề bức xúc trong xã hội nổi lên, từ đó xác định rõ vấn đề, nội dung phải thanh tra.   
Thứ sáu, tăng cường sự phối hợp giữa Thanh tra Chính phủ với Kiểm toán Nhà nước và các cơ quan có liên quan để hạn chế sự chồng chéo trong hoạt động thanh tra, kiểm tra, kiểm toán; quyết tâm giảm mật độ thanh tra, kiểm tra, kiểm toán tại các doanh nghiệp theo tinh thần Nghị quyết số 35/NQ-CP ngày 16/5/2016 của Chính phủ.

+ Trong những ngày đầu Xuân mới, Tổng Thanh tra có dặn dò gì dành cho cán bộ, công chức, viên chức và người lao động ngành Thanh tra?

- Tổng Thanh tra Chính phủ Phan Văn Sáu: Những nhiệm vụ, giải pháp nói trên là một trong những chủ trương, định hướng quan trọng của hoạt động thanh tra trong năm 2017 để góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XII của Đảng. Thực hiện tốt chủ trương, định hướng này sẽ góp phần ngày càng nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động thanh tra trong thời gian tới.

Đầu năm mới, tôi kêu gọi đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức và người lao động ngành Thanh tra toàn tâm, toàn ý, rèn đức, luyện tài, quyết tâm phấn đấu, đoàn kết một lòng để hoàn thành nhiệm vụ mà Đảng và Nhà nước giao cho và đáp ứng sự mong mỏi nhân dân, xứng đáng với lời dạy của Bác Hồ năm xưa “thanh tra là tai mắt của trên, là người bạn của dưới”.

+ Xin trân trọng cảm ơn Tổng Thanh tra!

Thúy Nhài - Phương Hiếu (Thực hiện)