Những dấu ấn hợp tác quốc tế của TTCP. Ảnh: Thảo Nguyên

Tạo được lòng tin

Sau năm 2000, ngành Thanh tra Việt Nam không chỉ tham gia tích cực vào tiến trình hợp tác quốc tế, khu vực và song phương, mà còn thiết lập các quan hệ quốc tế đi vào chiều sâu, ổn định, bền vững. Giai đoạn từ năm 2011 đến nay, các hoạt động hợp tác song phương và đa phương của Thanh tra Chính phủ (TTCP) bước vào giai đoạn phát triển vượt trội, với sự mở rộng, đáng kể về phạm vi, hình thức và nội dung hợp tác không ngừng nâng cao chất lượng.

Ngành Thanh tra đã ký kết 14 thỏa thuận hợp tác song phương và chủ động, tích cực thực hiện đầy đủ cám kết trên các lĩnh vực thanh tra, giải quyết khiếu nại (KN), tố cáo (TC) và phòng, chống tham nhũng (PCTN) với các đối tác như: Bộ Giám sát Trung Quốc, Thanh tra Nhà nước Lào, Bộ Quan hệ với Quốc hội - Thượng viện và Thanh tra Campuchia, Cơ quan Thanh tra và Kiểm toán Hàn Quốc, Cơ quan Giám sát Hành chính Ai Cập, Ủy ban Chống tham nhũng (CTN) Quốc gia Vương quốc Thái Lan, Ủy ban CTN Indonesia, Cơ quan CTN Brunei…

Việc củng cố và tăng cường quan hệ hợp tác song phương trong khu vực ASEAN và các nước trên thế giới ngày càng phù hợp với xu thế hội nhập trong tình hình hiện nay.

Đặc biệt, theo Phó Tổng Thanh tra Trần Đức Lượng, việc thực hiện các thỏa thuận hợp tác song phương với Trung Quốc, Lào, Campuchia được phía bạn đánh giá cao, góp phần tăng cường quan hệ hữu nghị truyền thống lâu đời giữa Việt Nam với các nước láng giềng, đồng thời nâng quan hệ hợp tác trong lĩnh vực thanh tra lên tầm cao mới.

Không chỉ thế, TTCP còn tạo được niềm tin với các đối tác. Thông qua việc ký kết các thỏa thuận hợp tác về thanh tra, PCTN, TTCP đã tổ chức các khóa bồi dưỡng nghiệp vụ cho cán bộ của Bộ Quan hệ với Quốc hội - Thượng viện và Thanh tra Campuchia, Thanh tra Nhà nước Lào.

Ngành Thanh tra còn cử các đoàn đi nghiên cứu chính sách, chiến lược CTN tại Cộng hòa Liên bang Đức, Ba Lan; nghiên cứu kinh nghiệm quản lý tài sản, thu nhập của cán bộ, công chức tại Singapore; đi học tập và khảo sát tại Trung Quốc, Malaysia... Các đoàn đại biểu Thanh tra Việt Nam đã trao đổi kinh nghiệm với nhiều nước, các tổ chức quốc tế trên thế giới và trong khu vực trên nhiều lĩnh vực như xây dựng thể chế, xây dựng pháp luật về thanh tra, kinh nghiệm hoạt động thanh tra, giải quyết KN, TC, PCTN…

Có trách nhiệm với đối tác

Song song với việc thực hiện tốt các thỏa thuận song phương, ngành Thanh tra còn tham gia tích cực vào các diễn đàn khu vực và quốc tế về thanh tra, PCTN như Tổ chức Thanh tra châu Á (AOA), Diễn đàn Hợp tác đa phương về PCTN giữa các cơ quan CTN khu vực Đông Nam Á (SEA-PAC), Sáng kiến CTN Khu vực châu Á - Thái Bình Dương của ADB/OECD.

Theo ông Nguyễn Hữu Lộc, quyền Vụ trưởng Vụ Hợp tác Quốc tế, chủ động và có trách nhiệm, TTCP đã hoàn thành tốt vai trò Chủ tịch nhiệm kỳ 2009 - 2010 của SEA-PAC; tổ chức thành công Cuộc họp lần thứ 17 Ban Điều hành Sáng kiến và Hội thảo khu vực lần thứ 11 của Sáng kiến, được các thành viên, đối tác đánh giá cao. “TTCP Việt Nam đã thể hiện vai trò là thành viên tích cực và có trách nhiệm trong các hoạt động hợp tác, góp phần tăng cường vị trí, vai trò của Việt Nam trong hợp tác khu vực về PCTN”, ông Lộc nhấn mạnh.

Đáng chú ý, sau khi Việt Nam chính thức trở thành thành viên của Công ước Liên hợp quốc về CTN (UNCAC), với tư cách là cơ quan đầu mối chủ trì thực thi Công ước, TTCP đã chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành triển khai xây dựng báo cáo quốc gia thực thi UNCAC của Việt Nam.

Phó Tổng Thanh tra Trần Đức Lượng cho biết, Việt Nam là quốc gia đi đầu trong việc tự đánh giá PCTN trong những năm gần đây. Với việc bảo đảm cả về chất lượng nội dung, tiến độ hoàn thành, Ban Thư ký UNCAC đã đề nghị Việt Nam thực hiện hỗ trợ, chia sẻ thông tin, kinh nghiệm xây dựng báo cáo quốc gia cho một số quốc gia thành viên UNCAC. Hiện nay, TTCP đang tích cực chuẩn bị cho quá trình đánh giá việc thực thi UNCAC của Trung Quốc và Cộng hòa Dân chủ Công-gô.

Bên cạnh đó, TTCP còn phối hợp với các nhà tài trợ quốc tế tổ chức thành công 6 kỳ đối thoại PCTN; 3 Chương trình Sáng kiến PCTN Việt Nam (VACI). Bà Victoria Kwakwa, Giám đốc Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam nhận định, thông qua Chương trình VACI, TTCP cũng như các cơ quan, bộ, ngành của Việt Nam đã chứng tỏ sự quyết tâm vượt bậc trong việc khuyến khích, tạo điều kiện, phối hợp với các cơ quan ngoài Chính phủ, khu vực tư nhân, cơ quan thông tấn, báo chí trong cuộc chiến CTN. “Các đề án đoạt giải sẽ góp phần làm cầu nối, tạo sức lan tỏa giúp người dân hiểu rõ hơn vị trí của mình trong cuộc chiến CTN đầy cam go, quyết liệt nhưng sẽ thành công", bà Victoria Kwakwa bày tỏ.

Chủ động tìm nguồn lực “bên ngoài"

Thông qua các quan hệ hợp tác song phương, đa phương, TTCP đã tranh thủ nguồn lực của ngước ngoài để đào tạo, tăng cường năng lực cho cán bộ ngành Thanh tra.

Năm 2009, với mục tiêu “xây dựng ngành Thanh tra trong sạch, vững mạnh, từng bước chuyên nghiệp, hiện đại và có đủ năng lực thực hiện các nhiệm vụ trong lĩnh vực thanh tra, giải quyết KN, TC và PCTN”, Chương trình “Tăng cường năng lực tổng thể ngành Thanh tra tới năm 2014” (Poscis) với sự viện trợ của 4 nước Thụy Điển, Đan Mạch, Hà Lan, Canada ra đời. Đây là một trong những dự án kỹ thuật có quy mô lớn nhất ngành Thanh tra cả về phạm vi hỗ trợ kỹ thuật, đối tượng thụ hưởng cũng như nguồn kinh phí viện trợ không hoàn lại lên đến 12,8 triệu USD.

Đến cuối năm 2014, về cơ bản, chương trình đã hoàn thành tất cả các mục tiêu đề ra. Bà Kate Reekie, Phó Giám đốc Chương trình Phát triển, Đại sứ quán Canada chia sẻ, các đơn vị tài trợ đều đánh giá cao TTCP với tư cách vừa là cơ quan chủ quản Chương trình, vừa là một dự án hợp phần, giữ vai trò hướng dẫn, kiểm tra, đôn đốc, điều phối việc triển khai thực hiện để đạt được các mục tiêu chung. “Tôi thấy rất vui mừng trước những kết quả tích cực mà Chương trình Poscis đã đem lại cho ngành Thanh tra Việt Nam. Tôi hi vọng sẽ được hợp tác nhiều hơn nữa với Thanh tra Việt Nam trong các chương trình tương tự trong tương lai”, bà Kate Reekie nói.

Khi Chương trình Poscis “khép” lại, TTCP đã chủ động đàm phán và đi đến thống nhất “mở” ra 2 chương trình đào tạo trung hạn tăng cường năng lực cho cán bộ của ngành Thanh tra đến do Cơ quan Hợp tác Quốc tế Hàn Quốc, Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản tài trợ, điều phối. Theo đó, trong năm 2014, TTCP đã cử 15 cán bộ tham gia khóa đào tạo tăng cường năng lực tại Hàn Quốc và 16 cán bộ tham gia khóa đào tạo tăng cường năng lực tại Nhật Bản. Theo ông Nguyễn Hữu Lộc, các khóa đào tạo này có giá trị rất thiết thực. Cán bộ thanh tra được cử đi học đã tiếp thu được nhiều kinh nghiệm, kiến thức, từ đó nâng cao được năng lực nghiệp vụ trong quá trình thực hiện nhiệm vụ.

Để hoàn thành tốt nhiệm vụ mà Đảng, Nhà nước và nhân dân tin tưởng giao phó, ngành Thanh tra đã nỗ lực để lại những dấu ấn trong hợp tác quốc tế. Không chỉ bám sát chủ trương, đường lối, pháp luật trong công tác đối ngoại của Đảng, Nhà nước, mà còn góp phần củng cố, tăng cường vị thế của Việt Nam nói chung, Thanh tra Việt Nam nói riêng trong khu vực và trên trường quốc tế trong công tác thanh tra, giải quyết KN,TC và PCTN.

Với chủ trương chủ động Việt Nam không chỉ cùng tham gia mà phải cùng với các nước định hướng, xây dựng “luật chơi”, TTCP tiếp tục chủ động hợp tác quốc tế sâu rộng trong các lĩnh vực của ngành, là bạn, là đối tác tin cậy của các nước, là thành viên có trách nhiệm của cộng đồng quốc tế.

Thảo Nguyên