(Thanh tra) - Nhằm nâng cao nhận thức và đảm bảo sự vận hành thông suốt của hệ thống chính quyền địa phương, Bộ Tư pháp đã và đang tích cực triển khai các hoạt động phổ biến, giáo dục pháp luật (PBGDPL) về những quy định mới, đặc biệt là các nghị định về phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền.
Bộ Tư pháp đã gửi Công văn số 4016/BTP-PB&TG ngày 7/7/2025 đề nghị các bộ, cơ quan ở Trung ương nâng cao nhận thức, hiểu biết về 28 Nghị định phân quyền, phân cấp, phân định thẩm quyền của chính quyền địa phương 2 cấp trong các lĩnh vực quản lý Nhà nước; triển khai PBGDPL kịp thời 34 Luật và 9 Nghị quyết văn bản quy phạm pháp luật được Quốc hội khóa XV thông qua tại Kỳ họp thứ 9.
Việc triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp hiện đang được các địa phương thực hiện, gắn liền với Nghị quyết số 194/2025/QH15 ngày 5/5/2025 về sửa đổi, bổ sung Hiến pháp năm 2013 và Nghị quyết số 202/2025/QH15 ngày 12/6/2025 về sắp xếp các đơn vị hành chính cấp tỉnh, cùng với các Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã của 34 tỉnh, thành phố.
Để đảm bảo quá trình chuyển đổi này diễn ra thông suốt, kịp thời tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong triển khai thực hiện, Bộ Tư pháp đề nghị các cơ quan chủ động tập huấn, thông tin, truyền thông, phổ biến các văn bản về phân cấp, phân quyền.
Đồng thời, nắm bắt và giải đáp các khó khăn, vướng mắc của địa phương để tránh gián đoạn hoạt động, ảnh hưởng đến người dân và doanh nghiệp. Các nội dung mới, sửa đổi, bổ sung liên quan trực tiếp đến người dân và doanh nghiệp cũng cần được tập huấn và phổ biến kỹ lưỡng.
Một trong những nhiệm vụ cốt lõi là xây dựng tài liệu giới thiệu luật, nghị quyết mới. Theo đó, Bộ Tư pháp đề nghị các cơ quan chủ trì soạn luật, nghị quyết như Bộ Quốc phòng, Bộ Công an, Thanh tra Chính phủ, Bộ Tài chính, Tòa án Nhân dân Tối cao, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam... chỉ đạo các đơn vị chức năng biên soạn tài liệu giới thiệu nội dung cơ bản của các luật, nghị quyết được thông qua tại Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV.
Mặt khác, Bộ Tư pháp cũng đề xuất các bộ, cơ quan ngang bộ xây dựng tài liệu, học liệu liên quan đến lĩnh vực quản lý Nhà nước của mình để phục vụ việc học tập của cán bộ, công chức, viên chức và người dân trên nền tảng Bình dân học vụ số của Bộ Công an.
Các bộ, ngành cũng được yêu cầu ban hành kế hoạch triển khai các hoạt động PBGDPL, tổ chức quán triệt, tập huấn chuyên sâu cho cán bộ, công chức, viên chức và báo cáo viên pháp luật để sớm đưa văn bản vào cuộc sống.
Đặc biệt, Bộ Tư pháp nhấn mạnh việc phát triển các hoạt động truyền thông, phổ biến luật, nghị quyết thông qua ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số. Điều này bao gồm việc sử dụng tài liệu điện tử, tập huấn trực tuyến, tổ chức thi tìm hiểu pháp luật, giải đáp pháp luật qua thư điện tử, ứng dụng AI để nghiên cứu thông tin, hỏi luật pháp và phổ biến luật qua mạng xã hội. Các tài liệu PBGDPL cần được biên soạn ngắn gọn, dễ hiểu, phù hợp với từng nhóm đối tượng.
Trong bối cảnh xã hội ngày càng phát triển, Bộ Tư pháp yêu cầu các bộ, ngành Trung ương chú trọng PBGDPL các vấn đề dư luận xã hội quan tâm, như phòng, chống gian lận thương mại, hàng giả, hàng kém chất lượng, thuốc giả. Các hoạt động truyền thông cần đa dạng hình thức, phù hợp với nhu cầu xã hội và từng nhóm đối tượng, địa bàn cụ thể.
Cán bộ, công chức, viên chức, người lao động được khuyến khích tự giác học tập, tìm hiểu, tuân thủ pháp luật và tham gia PBGDPL cho người dân. Quan trọng hơn, trong quá trình thực hiện, các bộ, ngành Trung ương cần nắm bắt và phản ánh kịp thời với các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền về ý kiến của Nhân dân, phản ánh của dư luận xã hội về tính khả thi, phù hợp của văn bản mới ban hành.
Đặc biệt, kịp thời định hướng thông tin, phổ biến các vấn đề nóng, được dư luận quan tâm hoặc cần định hướng dư luận xã hội; giải đáp pháp luật và các vướng mắc trong áp dụng pháp luật về các lĩnh vực, phạm vi do mình quản lý cho Nhân dân, doanh nghiệp bằng các hình thức phù hợp.
Các cơ quan, đơn vị trực thuộc cần đẩy mạnh truyền thông, PBGDPL nhằm nâng cao trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức và nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật của người dân, doanh nghiệp trong các lĩnh vực liên quan đến phòng, chống gian lận thương mại, hàng giả, thuốc giả, tập trung vào các hành vi bị nghiêm cấm và chế tài xử lý vi phạm.
