(Thanh tra) - Quốc hội yêu cầu trong năm 2026 nghiên cứu, tổ chức giám sát việc thực hiện các nghị quyết của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội về sáp nhập tỉnh, xã và việc thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.
Quốc hội chiều nay 24/6 đã biểu quyết thông qua Nghị quyết về chương trình giám sát của Quốc hội năm 2026.
Theo đó, Quốc hội quyết nghị tại kỳ họp thứ nhất, Quốc hội khóa XVI sẽ xem xét báo cáo kết quả công tác bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XVI và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2026-2031.
Quốc hội khóa mới cũng xem xét các báo cáo của Chính phủ về đánh giá bổ sung kết quả thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước; công tác thực hành tiết kiệm, chống lãng phí năm 2025.
Việc thực hiện một số nghị quyết của Quốc hội về các chủ trương đầu tư các dự án lớn như: đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam; tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng; thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù, đặc biệt để phát triển hệ thống mạng lưới đường sắt đô thị tại Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, cũng sẽ được Quốc hội khóa XVI xem xét.
Tại kỳ họp thứ 2, Quốc hội xem xét các báo cáo của Chính phủ về kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước năm 2026, dự kiến kế hoạch năm 2027.
Quốc hội cũng xem xét các báo cáo về công tác phòng, chống tham nhũng; phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật; thi hành án; giải quyết khiếu nại, tố cáo.
Ngoài ra, tại kỳ họp thứ 2 diễn ra vào năm sau, Quốc hội sẽ xem xét về việc thực hiện nghị quyết của Quốc hội với một số dự án nhq: dự án đường Hồ Chí Minh giai đoạn tiếp theo; Cảng hàng không quốc tế Long Thành; một số đoạn đường bộ cao tốc trên tuyến Bắc - Nam phía Đông; đường vành đai 4 - Vùng Thủ đô Hà Nội; đường vành đai 3 TP Hồ Chí Minh…
Hoạt động chất vấn và trả lời chất vấn của đại biểu Quốc hội sẽ diễn ra tại kỳ họp 2 Quốc hội khóa XVI.
Vẫn theo nghị quyết được thông qua, Quốc hội yêu cầu, căn cứ chương trình giám sát của Quốc hội và điều kiện, tình hình thực tế, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội, đoàn đại biểu Quốc hội, đại biểu Quốc hội nghiên cứu, tổ chức giám sát các nội dung liên quan đến việc thực hiện các nghị quyết của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội về sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh, cấp xã và việc thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.
Nội dung giám sát này thực hiện bằng các hình thức phù hợp hoặc lồng ghép với các hoạt động giám sát khác, bảo đảm hiệu quả; báo cáo kết quả thực hiện theo quy định của pháp luật.
Liên quan đến việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho rằng, đây là một quyết sách quan trọng, thể hiện sự sáng suốt, quyết tâm chính trị rất cao nhằm xây dựng bộ máy nhà nước tinh gọn, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả.
Quá trình triển khai thực hiện sẽ có nhiều tác động, ảnh hưởng đến người dân, doanh nghiệp, cán bộ, công chức, viên chức, người lao động, việc quản lý tài chính công, tài sản công…
Vì vậy, việc theo dõi, xem xét, đánh giá việc triển khai thực hiện nghị quyết, kịp thời hoàn thiện cơ chế, chính sách để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc (nếu có) là rất cần thiết.
“Trong năm 2026, căn cứ tình hình thực tế và xét thấy cần thiết, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ đề nghị Chính phủ có báo cáo chuyên đề về nội dung này để trình Quốc hội xem xét, thảo luận vào thời điểm phù hợp”, Chủ nhiệm Ủy ban Dân nguyện và Giám sát Dương Thanh Bình cho biết.
Tại sao năm 2026 không giám sát quản lý, sử dụng đất nông, lâm trường quốc doanh?
Theo ông Dương Thanh Bình, có ý kiến đề nghị bổ sung nội dung xem xét báo cáo việc thực hiện các nghị quyết giám sát chuyên đề liên quan đến công tác quản lý và sử dụng đất đai có nguồn gốc từ đất của các nông, lâm trường quốc doanh trên địa bàn cả nước.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhận thấy, trên cơ sở kết quả giám sát việc thực hiện một số nghị quyết của Quốc hội khóa XIV và XV về giám sát chuyên đề và chất vấn, tại kỳ họp 6, Quốc hội khóa XV đã ban hành Nghị quyết số 109, trong đó có nội dung yêu cầu Chính phủ, Thủ tướng, các bộ, cơ quan liên quan “tăng cường quản lý có hiệu quả đối với đất đai có nguồn gốc từ các nông, lâm trường quốc doanh; giải quyết tình trạng thiếu đất sản xuất, đất ở cho đồng bào dân tộc thiểu số”.
Trên cơ sở đó, tại kỳ họp thứ 10 sắp tới (tháng 10/2025), Quốc hội sẽ tiến hành hoạt động “giám sát lại”, trong đó sẽ xem xét báo cáo việc thực hiện nghị quyết này.
Vì vậy, Ủy ban Thường vụ Quốc hội xin không bổ sung trong dự kiến chương trình giám sát 2026.
