Toàn cảnh cuộc tọa đàm. Ảnh: HG

Ngày 24/3, Hội đồng Lý luận Trung ương tổ chức tọa đàm khoa học “Cải cách chính sách bảo hiểm xã hội và cải cách chính sách tiền lương”. Đây là một trong những vấn đề quan trọng sẽ được thảo luận tại Hội nghị Trung ương 7 khóa 12 diễn ra vào tháng 5 tới đây.

Theo Phó Chủ tịch Thường trực Hội đồng Phùng Hữu Phú, tiền lương và bảo hiểm xã hội là vấn đề “thiết thân” với đông đảo nhân dân, đội ngũ cán bộ, công chức, người lao động.

Tọa đàm là dịp quan trọng để Hội đồng tham gia góp ý để hoàn thiện dự thảo hai Đề án Cải cách chính sách tiền lương và Đề án Cải cách chính sách bảo hiểm xã hội trình Trung ương thảo luận, thông qua.

Tiến tới liên thông tiền lương khu vực công - tư

Hiện nay, chính sách tiền lương đang có những khuyết điểm, bất cập như tiền lương trong khu vực Nhà nước chưa theo kịp với khu vực thị trường; điều chỉnh lương của người đang làm việc chưa độc lập với điều chỉnh lương hưu và ưu đãi người có công, ảnh hưởng tới tính bền vững của bảo hiểm xã hội...

Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ, Trưởng Ban chỉ đạo Nhà nước về cải cách chính sách tiền lương, bảo hiểm xã hội và chính sách ưu đãi người có công cho hay, Đề án cải cách chính sách tiền lương lần này được xây dựng với những điểm mới trong tư duy.

Đó là, xây dựng hai bảng lương, một bảng lương dành cho các chức danh vị trí việc làm, một bảng dành cho cán bộ làm công việc thuần tuý về chuyên môn, khắc phục được bất cập khi trả lương theo bằng cấp.

“Cán bộ, công chức, người lao động trong khu vực công có trình độ cao hơn thì lương cao hơn, lương của cấp trên cao hơn cấp dưới, tránh tình trạng ngược lại như hiện nay”, Trưởng Ban chỉ đạo nói.

Đề án cũng đặt ra định hướng chi trả thu nhập của cán bộ, công chức theo thông lệ quốc tế là tỷ trọng lương chiếm không quá 70% thu nhập và phụ cấp không được quá 30%; bãi bỏ cách tính lương theo hệ số mà quy định về số tuyệt đối trong thang, bảng lương; xác định mức lương tối thiểu là mức sàn thấp nhất, được luật hoá không ai trả thấp hơn.

Ngoài ra, quy định cả mức lương tối thiểu giờ; bãi bỏ can thiệp của Nhà nước vào thang, bảng lương của doanh nghiệp, tiến tới liên thông giữa tiền lương khu vực công và tư.

Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ cho biết, sau khi Đề án được thông qua thì từ năm 2021, cả nước mới bắt đầu thực hiện cải cách chính sách tiền lương.

Về nguồn cải cách tiền lương, Chính phủ sẽ giữ lại 70% phần tăng thu ngân sách của địa phương, giữ lại 50% số vượt thu của ngân sách trung ương để bổ sung tạo nguồn thực hiện từ năm 2021; tập trung chống xói mòn cơ sở thuế để củng cố nguồn lực cho ngân sách.

Song, để thực hiện thành công cải cách tiền lương các Bộ, ngành phải hoàn thành xây dựng vị trí việc làm, chức danh nghề nghiệp, thực hiện hiệu quả 2 Nghị quyết số 18 và 19 của Hội nghị Trung ương 6 khoá XII về tinh gọn bộ máy và đổi mới hoạt động đơn vị sự nghiệp công lập.

Bảo hiểm xã hội - thiết kế chính sách đa tầng

Với cải cách chính sách bảo hiểm xã hội, Đề án thiết kế chính sách đa tầng, hướng tới phổ cập toàn dân, tuân thủ nguyên tắc đóng- hưởng và chia sẻ rủi ro.

Để bảo đảm nguyên tắc của chính sách và duy trì, phát triển Quỹ, Đề án quy định người lao động tham gia bảo hiểm xã hội trên 10 năm thì mới bắt đầu được hưởng trợ cấp hưu trí. Nếu người lao động rời khỏi hệ thống trước thì chỉ được hưởng số tài khoản hiện hữu.

Đề án cũng đặt ra vấn đề điều chỉnh tuổi hưu để bảo đảm tính bền vững của Quỹ Bảo hiểm xã hội, tập trung theo phương án điều chỉnh tăng tuổi từ 1/1/2021 theo lộ trình với người lao động bình thường trong điều kiện lao động bình thường tăng thêm mỗi năm 3 tháng cho đến khi nam đủ 62 tuổi, nữ đủ 60 tuổi.

“Nếu không không bàn tới tăng tuổi nghỉ hưu thì khó bảo đảm Quỹ. Quyết định này có tác động lâu dài hàng chục năm nhưng phải hành động mau lẹ trong thời gian ngắn. Bài học Italia điều chỉnh 4 tuổi nghỉ hưu trong 10 năm mà làm cho thị trường lao động rối loạn trong 20 năm sau này”, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ lưu ý.

Tại tọa đàm, bày tỏ đồng tình với các quan điểm, cách thức xây dựng hai Đề án, các thành viên Hội đồng Lý luận Trung ương cho rằng, cần tăng cường truyền thông để các cấp ủy, chính quyền, cán bộ, công chức, viên chức nhận thức rõ được tính cấp bách của vấn đề cải cách tiền lương, bảo hiểm xã hội để khơi thông nguồn lực cho phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

Thảo Nguyên