Ca khúc: Tự hào người làm báo Thanh tra

Theo dõi Báo Thanh tra trên

Làm đường sắt tốc độ cao “vay vốn phải rẻ hơn trong nước và không ràng buộc” 

Hương Giang

Thứ tư, 13/11/2024 - 14:25

(Thanh tra) - Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải khẳng định, khi đầu tư đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam, nếu có vay cũng không quá 30% tổng mức đầu tư, với tiêu chí “vay vốn phải rẻ hơn trong nước và cơ chế không ràng buộc để khi thi công không bị phụ thuộc và ràng buộc công nghệ”.

Đầu tư đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam “vay vốn phải rẻ hơn trong nước và cơ chế không ràng buộc để khi thi công không bị phụ thuộc và ràng buộc công nghệ” được Bộ trrưởng Bộ Giao thông Vận tải Nguyễn Văn Thắng khẳng định khi phát biểu tại tổ thảo luận về chủ trương làm dự án này, ngày 13/11.

Tìm nhà thầu chất lượng tốt, giá cả hợp lý

Làm rõ vấn đề đại biểu Quốc hội quan tâm, Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Nguyễn Văn Thắng cho biết tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam có tốc độ thiết kế lên đến 350 km/h, chỉ vận tải hành khách. 

Dự án này, đáp ứng yêu cầu lưỡng dụng phục vụ quốc phòng, an ninh, có thể vận tải hàng hóa khi cần thiết.

Dẫn kinh nghiệm của Nhật Bản có tàu Shinkansen chạy 300 km/h, Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải nói tàu này cũng chỉ chở khách do chở hàng hóa “rất rủi ro, mất an toàn”.

Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải khẳng định khi đầu tư đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam, nếu có vay cũng không quá 30% tổng mức đầu tư. Ảnh: P.Thắng

Theo ông Thắng, các nước đều khuyến cáo không nên chạy chung tàu khách và tàu hàng do rủi ro về an toàn và hiệu quả vận tải giảm rất lớn. Nếu chở hàng, tốc độ tàu chỉ còn 80-100 km/giờ, nên ông Thắng cho rằng phương án phù hợp là nâng cấp đường sắt hiện hữu để chuyên chở hàng hóa. 

Đại biểu Quốc hội Nguyễn Lân Hiếu cũng cho biết trên thế giới có đường sắt tốc độ cao chuyên chở khách có tốc độ 350km/h, nhưng không nơi nào có đường sắt tốc độ cao khai thác hỗn hợp mà tốc độ tàu khách lại trên 300km/h, vì khi khai thác hỗn hợp, chênh lệch tốc độ giữa các đoàn tàu khách với tàu hàng càng lớn, càng không đảm bảo an toàn. 

“Ở Đức và Áo, do nhiều tuyến đường sắt tốc độ cao 300km/h chuyên dùng chở khách bị thua lỗ nên đã chuyển sang chạy tàu hỗn hợp, chở cả khách và hàng hóa, nhưng khi chạy hỗn hợp, tốc độ chỉ trên dưới 200km/h”, ông Hiếu dẫn chứng.

Với lo ngại về tình trạng đội vốn, chậm tiến độ, Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải cho biết, cá nhân ông đã nghiên cứu rất kỹ các nguyên nhân gây chậm trễ từng gặp phải khi triển khai một số tuyến metro. Theo ông, có 3 nguyên nhân chính gây chậm tiến độ, là công tác chuẩn bị đầu tư, giải phóng mặt bằng và lựa chọn đối tác. 

“Với đường sắt tốc độ cao, lựa chọn đối tác phải theo hướng tìm được nhà thầu có chất lượng tốt, giá cả hợp lý và buộc phải chuyển giao công nghệ, không phụ thuộc vào vốn vay nước ngoài”, ông Thắng nói.

Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải khẳng định thêm khi đầu tư đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam, nếu có vay cũng không quá 30% tổng mức đầu tư, chia theo năm khoảng 46.000 tỷ đồng (1,85 tỷ USD/năm). Tiêu chí là "vay vốn phải rẻ hơn trong nước và cơ chế không ràng buộc để khi thi công không bị phụ thuộc và ràng buộc công nghệ”.

Còn liên quan vấn đề chuyển giao công nghệ, Bộ Giao thông Vận tải thống nhất lựa chọn một số doanh nghiệp lớn thuộc Bộ Quốc phòng và một số doanh nghiệp tư nhân, chỉ định đây là các doanh nghiệp quốc gia nhận chuyển giao công nghệ và tham gia dự án.

Làm đường sắt tốc độ cao “không thể muộn hơn nữa”

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính Ngân sách Phạm Thúy Chinh cho biết khi nghiên cứu tài liệu và trao với nhiều đại biểu Quốc hội khóa XII, rất nhiều người tiếc nuối vì không bấm nút để thông qua dự án đường sắt tốc độ cao với tổng mức đầu tư giai đoạn đó là 56 tỷ USD và đã lỡ mất cơ hội phát triển ngành công nghiệp đường sắt.

Vì thế, theo bà Chinh, việc đầu tư đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam không thể muộn hơn được nữa. Bà đồng thời nhấn mạnh, ngay từ bây giờ phải quan tâm đến đào tạo nhân lực, nếu không chúng ta sẽ rất bị động. 

“Cùng với chuyên gia nước ngoài, chúng ta phải làm chủ công nghệ, vận hành”, bà Chinh đề xuất cần quy định riêng về đào tạo nhân lực cho tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam. 

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính Ngân sách Phạm Thúy Chinh. Ảnh: P.Thắng

Bên cạnh đó, đại biểu cho rằng cần tính toán kỹ để cân đối nguồn lực, và quan tâm việc chống lãng phí, không chỉ lãng phí về tiền, mà còn lãng phí về thời gian.

Đại biểu Nguyễn Huy Thái (đoàn Bạc Liêu) cũng cho rằng cần tính nguồn nhân lực khi đầu tư đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam. 

“Siêu dự án này đòi hỏi yêu cầu rất cao về nguồn nhân lực và nguồn nhân lực của Việt Nam hiện chưa đáp ứng được vì trình độ chưa đủ sức vận hành và khai thác đảm bảo an toàn tuyệt đối cho tuyến đường sắt tốc độ cao”, ông Thái nhận định.

Dự án đường sắt tốc độ cao có chiều dài tuyến khoảng 1.541km, đi qua địa phận 20 tỉnh, TP. Chính phủ khẳng định hướng tuyến của đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam được nghiên cứu và lựa chọn “ngắn nhất có thể”.

Nhưng ông Thái cho biết dư luận đang đặt câu hỏi vì sao dự án khi đi qua Nam Định lại đi vòng và tạo nên đường gấp khúc. “Việc này cần kiểm chứng, giải trình và minh bạch trước dư luận để tạo sức thuyết phục cao ngay trước khi quyết định đầu tư dự án”, đại biểu đoàn Bạc Liêu nêu quan điểm.

Khoảng cách các ga quá gần, tàu chưa kịp chạy tốc độ cao đã dừng?

Đại biểu Lý Tiết Hạnh (Phó trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh Bình Định) chia sẻ băn khoăn khi trong 23 ga bố trí dọc tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam, có những đoạn có khoảng cách rất gần. Như vậy, tàu khó có thể di chuyển bằng vận tốc tối đa do mỗi lần ra - vào ga đều phải giảm tốc độ.

Chung mối quan tâm, đại biểu Nguyễn Lân Hiếu (Bình Định) nêu chỉ có 4 đoạn có thể đạt tốc độ 350km/h, gồm: Thanh Hóa - Vinh; Hà Tĩnh - Đồng Hới; Quảng Ngãi - Diêu Trì và Phan Rang - Phan Thiết.

Dù vậy, ở những đoạn này tàu cũng chỉ có thể chạy tốc độ tối đa 350km/h trong khoảng 20 phút, hành khách chưa kịp cảm nhận được vận tốc di chuyển cao tàu đã phải giảm tốc và dừng. 

Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải nói, sẽ có nhiều phương án khai thác khác nhau. Với đường sắt tốc độ 350  km/h, tàu chỉ dừng ở 5 ga. Với phương án thấp hơn (bình quân 280 km/h), tàu sẽ dừng ở nhiều ga cho người dân lựa chọn với các đoạn tuyến như Hà Nội - Vinh, TP Hồ Chí Minh - Nha Trang.

Ý kiến bình luận:

Ý kiến của bạn sẽ được xét duyệt khi đăng. Xin vui lòng gõ tiếng Việt có dấu.

Hiện chưa có bình luận nào, hãy trở thành người đầu tiên bình luận cho bài biết này!

Tin cùng chuyên mục

Tin mới nhất

Xem thêm