Ngày 5/12, Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì cuộc họp của Thường trực Chính phủ cho ý kiến về đề án khu thương mại tự do chuẩn bị trình cấp có thẩm quyền.

Thủ tướng Phạm Minh Chính chỉ đạo việc lựa chọn địa điểm thí điểm khu thương mại tự do phải phù hợp, cân đối vùng miền, theo đúng tinh thần thí điểm. Ảnh: Đoàn Bắc

Đề án khu thương mại tự do do Bộ Tài chính chủ trì xây dựng. Tại phiên họp, các đại biểu tập trung thảo luận về cơ sở chính trị, cơ sở pháp lý, cơ sở thực tiễn; các mục tiêu, định hướng phát triển, nguyên tắc, tiêu chí thành lập, mô hình, nhiệm vụ, giải pháp, khung pháp lý, cơ chế, chính sách ưu tiên, đặc thù cho khu thương mại tự do.

Theo báo cáo, trên thế giới có hơn 7.000 khu kinh tế đặc biệt và khu thương mại tự do đang hoạt động. Mô hình khu thương mại tự do hiện nay còn được mở rộng thành các khu đa chức năng về công nghiệp, đô thị, dịch vụ, tài chính, công nghệ cao, đổi mới sáng tạo, thu hút tối đa nguồn lực phát triển.

Ở Việt Nam, hệ thống pháp luật chung chưa có quy định cụ thể về cơ chế, chính sách, quản lý và hoạt động của khu thương mại tự do.

Quốc hội trước đó đã ban hành các nghị quyết về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP Đà Nẵng, TP Hải Phòng, trong đó có nội dung về khu thương mại tự do. Do vậy, việc xây dựng đề án khu thương mại tự do có tính cấp thiết, quan trọng cần triển khai ngay.

Bộ Tài chính cho biết, dự kiến trong năm 2026 sẽ thành lập các khu thương mại tự do tại Đà Nẵng, Hải Phòng, TP HCM; đến năm 2030 cả nước có khoảng 6-8 khu thương mại tự do và mô hình tương tự tại các địa phương có điều kiện thuận lợi.

Tới năm 2045, Việt Nam dự kiến có 8-10 khu thương mại tự do và mô hình tương tự đạt chuẩn quốc tế, cạnh tranh được với các nước trong khu vực, đóng góp 15-20% GDP.

Phát biểu kết luận, Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu tiếp thu các ý kiến để tiếp tục hoàn thiện đề án, trình cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định.

Nhấn mạnh thêm một số nội dung, Thủ tướng lưu ý làm rõ khái niệm khu thương mại tự do, những điểm tương đồng và khác biệt với trung tâm thương mại quốc tế.

Cơ chế, chính sách cho hai đối tượng này, theo Thủ tướng, có những điểm giống và khác nhau, nên cần vận dụng linh hoạt, sáng tạo các quy định đã có.

Toàn cảnh cuộc họp của Thường trực Chính phủ cho ý kiến về đề án khu thương mại tự do chuẩn bị trình cấp có thẩm quyền và đề xuất cơ chế, chính sách thúc đẩy phát triển trung tâm lọc hóa dầu và năng lượng quốc gia tại khu kinh tế Dung Quất (Quảng Ngãi). Ảnh: Đoàn Bắc

Về việc lựa chọn địa điểm thí điểm khu thương mại tự do, Thủ tướng chỉ đạo phải phù hợp, cân đối vùng miền, theo đúng tinh thần thí điểm (số lượng không nhiều và có thời gian nhất định để đánh giá).

Để thí điểm khu thương mại tự do, theo Thủ tướng, phải triển khai các công việc để từ chủ trương thành chính sách, quy hoạch, phát triển hạ tầng, thu hút nguồn lực, phát triển, ứng dụng công nghệ cao, quản lý thông minh, đào tạo nhân lực.

Người đứng đầu Chính phủ cũng lưu ý vấn đề dân cư, bảo đảm an sinh xã hội tiến bộ, môi trường sáng xanh sạch đẹp, văn minh, hiện đại; tổ chức bộ máy tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, tăng cường phân cấp, phân quyền, tăng tính chủ động của khu thương mại tự do và tăng cường giám sát, kiểm tra.