(Thanh tra) - Chính phủ đề xuất cho phép cá nhân là nhà đầu tư tham gia dự án PPP; bỏ ngưỡng chia sẻ doanh thu trong dự án PPP, nhưng cơ quan thẩm tra đề nghị thận trọng.
Ngày 25/4, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đấu thầu; Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư; Luật Hải quan; Luật Thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu; Luật Đầu tư; Luật Đầu tư công; Luật Quản lý, sử dụng tài sản công (1 luật sửa 7 luật).
Trình bày tờ trình, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho hay, Chính phủ đã khẩn trương rà soát, tổng kết, đánh giá tình hình thực hiện các luật trong lĩnh vực đầu tư, tài chính, ngân sách.
Theo đó, Chính phủ đã xác định 7 luật cần sửa đổi, bổ sung cho phù hợp để thực hiện sắp xếp, tổ chức bộ máy chính quyền địa phương, tạo động lực góp phần thúc đẩy phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số quốc gia, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế…
Với việc sửa đổi một số điều của Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công - tư (PPP), Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết, Chính phủ đề nghị bổ sung cho phép cá nhân được là nhà đầu tư tham gia dự án PPP.
Việc này, theo ông Thắng, nhằm khuyến khích giáo sư, chuyên gia sở hữu công nghệ tham gia phát triển các dự án khoa học, công nghệ.
Thẩm tra nội dung này, Ủy ban Kinh tế và Tài chính cho rằng, dự luật chưa làm rõ cơ sở, tác động về tính khả thi trong kiểm soát trách nhiệm pháp lý, nghĩa vụ tài chính và năng lực triển khai dự án của cá nhân trong mô hình PPP.
Để hạn chế rủi ro phát sinh trong thực tiễn triển khai, cơ quan thẩm tra đề nghị thận trọng trong mở rộng đối tượng cá nhân tham gia dự án đầu tư PPP.
Cũng tại dự luật, Chính phủ muốn bỏ ngưỡng chia sẻ doanh thu trong dự án PPP (125% với tăng doanh thu, 75% khi giảm doanh thu) và giao quyền quy định tỷ lệ này cho Chính phủ.
Phó Chủ nhiệm Thường trực Lê Quang Mạnh cho rằng, tỷ lệ chia sẻ này là yếu tố cốt lõi, thể hiện chính sách nhất quán và cam kết dài hạn của Nhà nước trong hợp đồng PPP.
“Việc giao Chính phủ quy định tỷ lệ này theo từng thời kỳ cần cân nhắc thận trọng, bởi có thể làm giảm khả năng huy động vốn, dẫn đến tranh chấp pháp lý, ảnh hưởng đến môi trường đầu tư”, ông Mạnh nêu.
Làm rõ quy định này, Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng phân tích cơ chế này khi áp dụng với dự án BOT giao thông.
Theo đó, doanh thu dự án vượt 125% Nhà nước và nhà đầu tư sẽ đàm phán để điều chỉnh, rút ngắn thời gian thu phí. Ngược lại, doanh thu chỉ đạt 75%, hai bên cũng đàm phán để tăng thời gian thu phí, giúp doanh nghiệp bớt khó khăn.
Nhưng ông Thắng cho rằng, thực tế quy định này “quá cứng”, bởi có trường hợp doanh thu vượt 20% đã phải đàm phán lại, do số tuyệt đối vốn của dự án quá lớn. Hoặc trường hợp dự án sụt giảm 10% doanh thu, nhà đầu tư "không chịu được" nên phải đàm phán lại để kéo dài thời gian thu phí cho họ.
Vì vậy, Bộ trưởng Bộ Tài chính đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Quốc hội cho phép bỏ ngưỡng chia sẻ doanh thu này để tạo điều kiện linh hoạt, tránh thất thoát cho doanh nghiệp.
Dự kiến, dự thảo một luật sửa đổi, bổ sung 7 luật liên quan lĩnh vực tài chính - đầu tư sẽ được trình Quốc hội xem xét tại kỳ họp vào tháng 5.
Đề xuất dự án dùng 50% vốn ngân sách trở lên mới phải đấu thầu
Theo luật hiện hành, dự án của doanh nghiệp Nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập dùng vốn ngân sách sẽ phải thực hiện đấu thầu.
Sửa đổi lần này dự luật đề xuất thu hẹp phạm vi điều chỉnh, chỉ áp dụng đấu thầu với các dự án đầu tư dùng 50% vốn ngân sách trở lên trong tổng mức đầu tư của doanh nghiệp Nhà nước.
Với gói thầu thuộc dự án dùng dưới 50% vốn ngân sách, doanh nghiệp Nhà nước sẽ tự quyết định việc chọn nhà thầu trên cơ sở minh bạch, công khai.
Các đơn vị sự nghiệp công lập nhóm 1 (tự đảm bảo chi thường xuyên, chi đầu tư) và nhóm 2 (tự đảm bảo chi thường xuyên và một phần chi đầu tư) được tự quyết việc chọn nhà thầu khi đấu thầu dự án không dùng vốn ngân sách. Việc này nhằm tăng quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm của các đơn vị này.
Thẩm tra nội dung này, Thường trực Ủy ban Kinh tế và Tài chính đề nghị cơ quan soạn thảo là Bộ Tài chính làm rõ cơ sở pháp lý, tiêu chí xác định tỷ lệ 50%, cũng như tác động chính sách này. “Đây là thay đổi chính sách lớn, đề nghị Chính phủ báo cáo xin ý kiến cấp có thẩm quyền trước khi trình Quốc hội xem xét, quyết định”, Phó Chủ nhiệm Thường trực Lê Quang Mạnh nói.
