Kết quả Quốc hội biểu quyết thông qua Luật PPP. Ảnh: TN

Chiều ngày 18/6, Quốc hội biểu quyết thông qua Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư (PPP) với tỷ lệ tán thành 92,75%.

Một trong những vấn đề có nhiều ý kiến khác nhau trong quá trình thảo luận, cho ý kiến dự án luật là cơ chế chia sẻ phần tăng, giảm doanh thu.

Trước khi Quốc hội biểu quyết thông qua, trình bày báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý, Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho hay, Ủy ban Thường vụ Quốc hội xin tiếp thu lựa chọn áp dụng cơ chế chia sẻ phần tăng, giảm doanh thu với biên độ ở mức 25%.

Các lĩnh vực đầu tư theo phương thức PPP gồm:

- Giao thông vận tải; 

- Lưới điện, nhà máy điện, trừ nhà máy thủy điện và các trường hợp Nhà nước độc quyền theo quy định của Luật Điện lực; 

- Thủy lợi; cung cấp nước sạch; thoát nước và xử lý nước thải; xử lý chất thải;

- Y tế; giáo dục - đào tạo; 

- Hạ tầng công nghệ thông tin.

Quy mô tổng mức đầu tư tối thiểu của dự án PPP là không thấp hơn 200 tỷ đồng (riêng lĩnh vực y tế; giáo dục - đào tạo là không thấp hơn 100 tỷ đồng).

Trường hợp thuộc địa bàn có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn, địa bàn có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn theo quy định của pháp luật về đầu tư thì không thấp hơn 100 tỷ đồng.

Theo ông Thanh, biên độ tăng, giảm doanh thu ở mức 25% tương ứng với mức tăng doanh thu từ 125% trở lên và mức giảm doanh thu từ 75% trở xuống.

Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế cho hay, quy định này xuất phát từ kinh nghiệm một số nước và thực tiễn triển khai một số dự án BOT giao thông.

Như vậy, khi luật có hiệu lực thi hành, từ ngày 1/1/2021, khi doanh thu thực tế đạt cao hơn 125% mức doanh thu trong phương án tài chính tại hợp đồng dự án PPP, nhà đầu tư, doanh nghiệp dự án PPP chia sẻ với Nhà nước 50% phần chênh lệch giữa doanh thu thực tế và mức 125% doanh thu trong phương án tài chính.

Việc chia sẻ phần tăng doanh thu được áp dụng sau khi đã điều chỉnh mức giá, phí sản phẩm, dịch vụ công, điều chỉnh thời hạn hợp đồng dự án PPP theo quy định tại của luật này và được Kiểm toán Nhà nước thực hiện kiểm toán phần tăng doanh thu.

Khi doanh thu thực tế đạt thấp hơn 75% mức doanh thu trong phương án tài chính tại hợp đồng dự án PPP, Nhà nước chia sẻ với nhà đầu tư, doanh nghiệp dự án PPP 50% phần chênh lệch giữa mức 75% doanh thu trong phương án tài chính và doanh thu thực tế.

Việc chia sẻ phần giảm doanh thu được áp dụng khi đáp ứng các điều kiện sau: dự án loại hợp đồng BOT, BTO, BOO; quy hoạch, chính sách, pháp luật có liên quan thay đổi làm giảm doanh thu; đã thực hiện đầy đủ các biện pháp điều chỉnh mức giá, phí sản phẩm, dịch vụ công, điều chỉnh thời hạn hợp đồng dự án PPP nhưng chưa bảo đảm mức doanh thu tối thiểu là 75%; đã được Kiểm toán Nhà nước thực hiện kiểm toán phần giảm doanh thu.

Theo quy định của luật, cơ chế chia sẻ phần giảm doanh phải được xác định tại quyết định chủ trương đầu tư. Chi phí xử lý cơ chế chia sẻ phần giảm doanh thu được sử dụng từ nguồn dự phòng ngân sách trung ương đối với dự án do Quốc hội, Thủ tướng, Bộ trưởng, người đứng đầu cơ quan Trung ương, cơ quan khác quyết định chủ trương đầu tư hoặc dự phòng ngân sách địa phương đối với dự án do HĐND cấp tỉnh quyết định chủ trương đầu tư.

Không quy định cụ thể nội dung kiểm toán dự án PPP

Liên quan đến vấn đề Kiểm toán Nhà nước trong hoạt động đầu tư theo phương thức PPP, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội đã tiếp thu ý kiến các vị ĐBQH để bảo đảm chặt chẽ, phù hợp với quy định của Hiến pháp và Luật Kiểm toán Nhà nước.

Theo đó, Kiểm toán Nhà nước kiểm toán việc quản lý, sử dụng tài chính công, tài sản công và các hoạt động có liên quan đến việc quản lý, sử dụng tài chính công, tài sản công tham gia vào dự án PPP theo quy định của pháp luật về kiểm toán Nhà nước.

Kiểm toán Nhà nước cũng kiểm toán khi thực hiện cơ chế chia sẻ phần tăng, giảm doanh thu; kiểm toán toàn bộ giá trị tài sản của dự án PPP khi được chuyển giao cho Nhà nước.

luật không quy định cụ thể về nội dung kiểm toán là kiểm toán tuân thủ, kiểm toán hoạt động hay kiểm toán tài chính. Thời điểm kiểm toán, nghiệp vụ kiểm toán và kế hoạch kiểm toán thực hiện theo quy định của Luật Kiểm toán Nhà nước.