(Thanh tra) - Dự thảo Luật Thu nhập cá nhân mới nhất đã được chỉnh lý theo hướng nâng mức doanh thu không chịu thuế của cá nhân, hộ kinh doanh từ 200 triệu đồng lên 500 triệu đồng/năm; mức ngưỡng này cũng sẽ được quy định để điều chỉnh đồng thời với thuế giá trị gia tăng (VAT).
Tối 2/12, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội họp phiên thứ 52 cho ý kiến về việc giải trình, tiếp thu, chỉnh lý với nhóm 3 dự thảo: Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi); Luật Quản lý thuế (sửa đổi); Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quản lý nợ công.
Dự kiến khoảng 2,3 triệu hộ kinh doanh không phải nộp thuế
Với dự thảo luật thuế thu nhập cá nhân, ngưỡng chịu thuế với thu nhập từ kinh doanh là vấn đề được nhiều đại biểu quan tâm cho ý kiến. Trong đó có đại biểu đề nghị điều chỉnh nâng mức doanh thu không chịu thuế để bình đẳng và phù hợp với mức giảm trừ gia cảnh.
Tại báo cáo tiếp thu, giải trình ý kiến của các đại biểu Quốc hội, ý kiến thẩm tra của Ủy ban Kinh tế và Tài chính về nội dung này, Chính phủ khẳng định, việc chỉnh lý đã đảm bảo tính công bằng tương đối giữa thu nhập của hộ, cá nhân kinh doanh với các loại thu nhập khác (trong đó có thu nhập từ tiền lương, tiền công).
Tại dự thảo mới nhất, Chính phủ đã chỉnh lý về thuế thu nhập cá nhân với thu nhập từ kinh doanh.
Cụ thể, về điều chỉnh mức doanh thu không phải nộp thuế, Chính phủ đề nghị điều chỉnh từ 200 triệu đồng/năm lên 500 triệu đồng/năm. Đồng thời, mức 500 triệu đồng/năm này cũng là mức được trừ trước khi nộp thuế theo tỷ lệ trên doanh thu.
Ví dụ: Trường hợp hộ, cá nhân phân phối, cung cấp hàng hóa có doanh thu 1 tỷ đồng/năm và không xác định được chi phí thì chỉ phải thực hiện nộp thuế thu nhập cá nhân với phần vượt trên 500 triệu đồng với thuế suất 0,5%, nghĩa là số thuế phải nộp là (1000-500) x0,5%=2,5 triệu đồng/năm.
Áp dụng mức doanh thu này, tính đến tháng 10/2025 có hơn 2,54 triệu hộ kinh doanh thường xuyên, dự kiến sẽ có khoảng 2,3 triệu hộ kinh doanh không phải nộp thuế (chiếm khoảng 90% trên tổng số 2,54 triệu hộ kinh doanh).
Theo ước tính của cơ quan thuế, tổng số thuế giảm (bao gồm cả thuế thu nhập cá nhân và thuế VAT) khoảng 11.800 tỷ đồng.
Chính phủ cũng đề xuất bổ sung quy định đối với hộ, cá nhân kinh doanh có doanh thu trên 500 triệu đồng/năm đến 3 tỷ đồng/năm áp dụng tính thuế theo thu nhập (doanh thu - chi phí) để đảm bảo thu thuế theo đúng bản chất của thuế thu nhập và áp dụng thuế suất 15% tương tự như thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp với doanh nghiệp có doanh thu dưới 3 tỷ đồng/năm.
Theo đó, tất cả hộ, cá nhân kinh doanh đều nộp thuế theo thu nhập thực tế, nếu thu nhập nhiều thì nộp thuế nhiều, thu nhập ít thì nộp ít, nếu không có thu nhập thì không phải nộp thuế.
Vì vậy, Chính phủ cho rằng, mức doanh thu không phải nộp thuế sẽ không còn nhiều tác động đến hộ, cá nhân kinh doanh phải nộp thuế. Trường hợp hộ, cá nhân kinh doanh không xác định được chi phí thì mới nộp thuế theo tỷ lệ trên doanh thu.
Cá nhân cho thuê bất động sản không phải bù trừ thu nhập
Về việc điều chỉnh doanh thu không phải nộp thuế, dự thảo luật giao Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội điều chỉnh cho phù hợp với việc quản lý thuế với cá nhân kinh doanh.
Dự thảo luật cũng quy định cá nhân có hoạt động cho thuê bất động sản có doanh thu năm trên 500 triệu đồng/năm chỉ áp dụng phương pháp tính theo tỷ lệ trên doanh thu, theo đó sẽ không phải xác định chi phí, không phải bù trừ thu nhập (nếu có hơn 1 bất động sản cho thuê), không phải quyết toán thuế năm.
Thường trực Uỷ ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội (cơ quan thẩm tra dự án luật) cho rằng các nội dung liên quan đến chính sách thuế thu nhập cá nhân với các hộ, cá nhân kinh doanh, dự thảo luật đã tiếp thu tương đối toàn diện và cơ bản.
Dự thảo Luật nâng mức doanh thu không chịu thuế của hộ, cá nhân kinh doanh từ mức 200 triệu đồng lên 500 triệu đồng/năm; mức ngưỡng này cũng sẽ được quy định để điều chỉnh đồng thời với thuế VAT.
Như vậy, một bộ phận các hộ kinh doanh có thu nhập thấp nhất sẽ được loại trừ ra khỏi phạm vi chịu thuế đồng thời cũng giảm bớt gánh nặng quản lý cho cơ quan quản lý thuế, theo Thường trực Uỷ ban Kinh tế và Tài chính.
Cơ quna thẩm tra nhận định, trong điều kiện cơ quan soạn thảo chưa thể điều chỉnh giảm các mức thuế suất tính theo tỷ lệ % trên doanh thu, việc cho phép khấu trừ mức ngưỡng 500 triệu vào doanh thu chịu thuế (của các hộ có thu nhập vượt quá ngưỡng) sẽ bù đắp được một phần cho các hộ khi tính toán nghĩa vụ thuế thu nhập cá nhân, thuế VAT trong quá trình chuyển sang nộp thuế theo kê khai doanh thu từ máy tính tiền.
Theo nghị trình kỳ họp 10, Luật Thuế Thu nhập cá nhân sửa đổi sẽ được Quốc hội biểu quyết thông qua vào ngày 10/12.
