(Thanh tra)- “Cán bộ” về tuyển người đi xuất khẩu lao động (XKLĐ) hứa hẹn, lại thêm Phó trưởng Phòng Lao động - Thương binh và Xã hội (LĐ-TB&XH) “tiếp lửa” nên người dân không nghi ngại gì. Thế nên, họ bán trâu, bán bò, vay lãi “nóng”… để có đủ ngay 40 triệu đồng nộp cho “cán bộ” cho con được “bay”. Nay biết đã bị lừa, 5 hộ dân ở xã Vĩnh Tiến, Kim Bôi, Hòa Bình lâm vào cảnh “bán trâu tậu nợ về nhà”.
Người cho anh Nguyễn Viết Hà (xóm Đồng Ngoài, xã Vĩnh Tiến, Kim Bôi) biết thông tin, huyện Kim Bôi có 5 suất “ưu tiên” đi XKLĐ ở Đài Loan là Phó trưởng Phòng LĐ-TB&XH huyện Kim Bôi Bùi Văn Tiển. Nhà ông Tiển cách nhà anh Hà chỉ vài bước chân… Vợ chồng anh Hà mừng quá và “xin” ông Tiển dành một xuất cho con trai là Nguyễn Viết Hưng. Mấy hôm sau ông Tiển lại đến nhà anh Hà chơi và bảo anh Hà: “Cho chú 3 suất”. Được ông Tiển “quan tâm”, anh Hà nghĩ ngay đến cháu trai mới đi bộ đội về chưa tìm được việc làm. Nghe em trai nói, chị Nguyễn Thị Hảo cùng chồng là Bùi Văn Nguyên, xóm Vó Cối, xã Vĩnh Tiến đến nhà ông Tiển hỏi lại và “đăng ký” cho con đi XKLĐ Đài Loan. "Tiếng lành đồn xa", chị Bùi Thị Quyên, xóm Thao Cả cũng xin đăng ký cho con trai là Bùi Ngọc Bắc đi XKLĐ Đài Loan. Tiếp sau đó, 2 hộ khác trong xã cũng đăng ký cho con.
Chị Nguyễn Thị Hảo cho biết: Sáng 9/12/2010, chị Hảo, chị Quyên đến Phòng LĐ-TB&XH huyện Kim Bôi để tìm hiểu. Tại phòng làm việc của ông Tiển, 2 chị đã gặp ông Lương Như Đường. Ông Tiển giới thiệu, ông Đường là cán bộ về tuyển lao động xuất khẩu, các chị cứ yên tâm đây là đường dây có uy tín, tôi phải xin tỉnh mới được 5 suất.
Về Vĩnh Tiến, đến các hộ có con đăng ký đi XKLĐ, “cán bộ” Đường được đón tiếp nồng hậu. Đáp lại, ông Đường hứa với các gia đình là sẽ “ưu tiên” cho các cháu “bay” nhanh sang Đài Loan. Mức lương hàng tháng của mỗi lao động mà “cán bộ” Đường đưa ra là 1.000 USD, chăm chỉ làm việc thu nhập lên tới 1.200 USD/tháng. Số tiền mà người nông dân ở đây chưa bao giờ mơ đến.
Đúng hẹn, ngày 11/12/2010, ông Đường đưa cho mỗi hộ một bộ hồ sơ gồm: 1 giấy đề nghị phát tiền trực tiếp, 1 giấy xác nhận tuyển dụng lao động đi làm việc có thời hạn tại nước ngoài và bản Hợp đồng đi làm việc tại Đài Loan. Hợp đồng có đóng dấu “Chi nhánh Cty Cổ phần Xuất nhập khẩu tổng hợp Sơn Hà tại Hòa Bình” do Giám đốc Bùi Việt Hưng ký.
Chị Hảo cho biết: Giấy xác nhận tuyển dụng lao động và Hợp đồng lao động ghi ngày 1/12/2010, thấy vậy, chị Hảo hỏi lại, sao không ghi ngày hôm nay (11/12/2010) thì ông Tiển và ông Đường nói là không ảnh hưởng gì. Sau khi các hộ ký vào các giấy tờ, ông Đường liên tục đến các hộ thúc giục làm thủ tục vay tiền ngân hàng. Ông Đường dặn các hộ, phải vay tiền mặt, Cty sẽ can thiệp với ngân hàng. Tổng số tiền phải nộp cho Cty là 130 triệu đồng. Bước đầu, hộ nào lo được bao nhiêu nộp bấy nhiêu, nhưng ít nhất là 40 triệu đồng. Nghe “cán bộ” nói, các hộ nhốn nháo chạy vay tiền, nhà bán trâu, bò, lợn, thóc… có gì đáng giá là bán. Không có trâu bò thì đi vay “nóng” với lãi suất cao.
Ngày 18/12/2010, ông Đường về các hộ thu tiền. Phiếu thu không dấu mà chỉ có dấu “ĐÃ THU TIỀN”. Một chứng từ như vậy mà 5 hộ dân xã Vĩnh Tiến cũng trao cho ông Đường, nhà nhiều thì 30 triệu đồng, ít thì 20 triệu đồng. Ngày 28/12/2010, ông Đường tiếp tục thu tiền của 5 hộ, mỗi hộ 20 triệu đồng. Lần này không có phiếu thu mà nhận tiền bằng “giấy nhận tiền” do ông Đường viết tay.
Anh Nguyễn Viết Hà, bố cháu Nguyễn Viết Hưng bày tỏ: Nhận tiền xong, các cháu được giấy gọi đi về Hà Nội học tiếng, sau đó, được ông Đường thông báo ngày “bay”. Ít lâu sau, các cháu được ông Đường báo về Hà Nội để “bay” sang Đài Loan. Gia đình tổ chức liên hoan, mời họ hàng, bà con chòm xóm rất đông vui. Nhưng về Hà Nội, các cháu đợi chục ngày, một tháng, rồi 2 tháng, 3 tháng vẫn không thấy “bay”. Hỏi thì ông Đường nói là, chưa đăng ký được vé máy bay, lúc thì nói là các cháu chưa nộp đủ tiền nên đối tác còn xem xét… Thấy nghi ngờ, 5 gia đình cử người tìm đến địa chỉ Chi nhánh Cty Cổ phần Xuất nhập khẩu tổng hợp Sơn Hà tại Hòa Bình ở thị trấn Lương Sơn. Đến nơi, Chi nhánh của Cty này đã không còn ở đây, 5 hộ dân ở Vĩnh Tiến không biết kêu ai.
Ngày 16/9/2011, PV Báo Thanh tra đã về Kim Bôi cùng một số chủ hộ có con đăng ký đi XKLĐ Đài Loan, làm việc với ông Bùi Văn Tiển, Phó Trưởng phòng LĐ-TB&XH huyện Kim Bôi. Ông Tiển cho biết: Ông Lương Như Đường về huyện tuyển người đi XKLĐ có giấy giới thiệu của Sở LĐ-TB&XH tỉnh Hòa Bình. Phòng chỉ làm nhiệm vụ ra công văn thông báo cho các xã trong huyện biết. Việc các hộ dân nộp tiền cho ông Đường, Phòng LĐ-TB&XH không biết và không có trách nhiệm. Hiện, trên địa bàn huyện có trên 10 lao động đăng ký đi XKLĐ Đài Loan qua ông Đường. Cụ thể bao nhiêu người thì ông Đường không báo cáo Phòng.
Như vậy, ông Bùi Văn Tiển đã “phủi” trách nhiệm với người lao động, trong khi, bởi người dân tin vào lời nói của ông Bùi Văn Tiển, người có trách nhiệm trực tiếp theo dõi về việc tuyển dụng lao động đi làm việc tại nước ngoài của Phòng LĐ-TB&XH nên mới làm thủ tục đăng ký cho con đi XKLĐ Đài Loan với ông Lương Như Đường. Một điều nữa, sau khi ra công văn gửi các xã, Phòng LĐ-TB&XH Kim Bôi phải giám sát việc tuyển dụng lao động của ông Lương Như Đường, chứ không thể "không biết và không có trách nhiệm" như ông Tiển nói.
Hiện, các hộ dân như đang "ngồi trên đống lửa" vì số tiền vay nợ cho con đi XKLĐ. Thiết nghĩ, Phòng LĐ-TB&XH huyện Kim Bôi cùng các cơ quan chức năng cần nhanh chóng vào cuộc, làm rõ vụ việc, có biện pháp giải quyết hậu quả cho 5 hộ dân đã bị Lương Như Đường chiếm dụng tiền.
Hồng Bài
