Hiện trạng thửa đất có nhà tiền đường và từ đường họ Hoàng Văn. Ảnh: Nhóm PV

Tin cháu… cả họ mất nhà thờ

Gia phả có ghi lại, dòng họ Hoàng Văn tại đây ra đời từ khoảng 600 năm trước và trải qua 14 đời. Nhà thờ họ Hoàng Văn gồm Từ đường, Tiền đường và tồn tại đến nay khoảng 300 năm, nằm trên 1.432m² đất do cụ tổ của họ Hoàng về đây lập nghiệp tạo dựng lên. Đến nay, khối nhà thờ này vẫn lưu giữ được nhiều vật chứng, bút tích như: Gia phả, ngai thờ, ban thờ, hoành phi câu đối vì, kèo… thể hiện đây là tài sản do tổ tiên, con cháu dòng họ Hoàng Văn đóng góp, gìn giữ hàng trăm năm nay.
 
Đại diện dòng họ, ông Hoàng Văn Trung cho biết, theo tập tục từ nhiều đời, nhà thờ chỉ được giao cho trưởng họ trông nom, chủ trì việc thờ cúng. Ông nội tôi cũng là trưởng họ nên được giao việc này. Sau khi ông mất, bác ruột tôi là Hoàng Văn Phát kế ông nội tôi việc trông nom, thờ cúng và đại diện đứng tên kê khai nguồn gốc đất. Ngặt một nỗi, bác tôi không có con trai nên giờ mới xảy ra cơ sự này.
 
Cũng theo trình bày của ông Trung, năm 2004, bà Hoàng Thị Hồng (con trưởng ông Phát, công tác tại UBND huyện Đông Anh) có thưa chuyện với dòng họ xin được làm giúp sổ đỏ cho họ. Theo cam kết của bà Hồng và các em ruột, thửa đất sẽ được chia làm 2 phần: Phần có nhà Từ đường, Tiền đường cùng khuôn viên khoảng 400m² sẽ được giao cho họ, phần còn lại là đứng tên bà Hồng.
 
Sau khi làm các thủ tục cần thiết, dòng họ có hỏi việc cấp sổ đỏ đến đâu thì luôn nhận được câu trả lời… “chưa làm xong”.
 
Mãi năm 2011, các thành viên trong dòng họ mới phát hiện phần đất nhà thờ đã được cấp sổ đỏ nhưng nội dung không đúng như cam kết.
 
Đại diện dòng họ Hoàng nhiều lần yêu cầu bà Hồng thực hiện cam kết nhưng bà Hồng nhất quyết không trả, cho rằng đây là tài sản hợp pháp của gia đình bà vì đã được Nhà nước thừa nhận vì đã cấp… sổ đỏ.
 
Đơn thư của dòng họ Hoàng Văn được phát đi, nhưng không nơi nào thụ lý. Mãi sau đó UBND xã Uy Nỗ có mời hai bên ra hòa giải. Cũng đã có lúc tưởng hòa giải thành bằng việc hợp thức hóa thành hợp đồng mua bán (bà Hồng bán lại phần đất có nhà thờ cho ông Trung làm đại diện). Tuy nhiên, trong quá trình triển khai việc này dòng họ Hoàng Văn mới phát hiện ra, toàn bộ diện tích đất trên lại thuộc sở hữu của cả gia đình bà Hồng (gồm cả bố, mẹ chồng, chồng và các con bà Hồng - các cá nhân trên không phải họ Hoàng Văn mà là họ Đào).
 
Điều này được thể hiện bằng Văn bản thỏa thuận chia di sản thừa kế mà người nhận là ông Đào Ngọc Hà - chồng bà Hồng nhận lại di sản (mảnh đất nhà thờ họ Hoàng Văn) từ bố đẻ là ông Đào Ngọc Tước cùng mẹ và các anh em ruột mình, quê tận… huyện Ân Thi, tỉnh Hưng Yên.
 
Vậy là, từ vai ở rể, bố con ông Đào Ngọc Hà nghiễm nhiên trở thành chủ sở hữu đất và nhà thờ họ Hoàng Văn có tuổi đời nhiều trăm năm bằng tờ sổ đỏ do UBND huyện Đông Anh cấp sai quy định với quy trình thiếu khách quan, không trung thực.
 
Trông chờ vào các cơ quan hành chính không thành, dòng họ Hoàng Văn buộc phải làm đơn khởi kiện ra Tòa án nhân dân huyện Đông Anh vào năm 2011. Tuy nhiên, bằng nhiều lý do, sau nhiều năm gửi đơn và đã được chấp nhận thụ lý, vụ án vẫn chưa được Tòa án nhân dân huyện Đông Anh đưa ra xét xử.

Tấm sổ đỏ cấp sai. Ảnh: Nhóm PV

Biết sai sao không sửa?

Nguyên nhân chính dẫn đến việc dòng họ Hoàng bị mất nhà thờ họ dẫn đến xung đột gay gắt suốt nhiều năm thuộc về UBND huyện Đông Anh khi tiến hành xét, cấp sổ đỏ. Bởi lẽ, thửa đất có nhà thờ họ Hoàng thuộc sở hữu chung của cả dòng họ nhưng lại cấp cho hộ gia đình bà Hồng là trái quy định của pháp luật.

Nguyên nhân đầu tiên để xảy ra sai sót này là Tờ sổ đỏ số 199939 chỉ thể hiện hình dạng thửa đất, không có vẽ hiện trạng công trình trên đất (là nhà Tiền đường, nhà Thờ họ Hoàng Văn). Trong hồ sơ cấp sổ đỏ, cũng không có kê khai phần này. Điều này thể hiện sự quan liêu hay có một ý đồ mờ ám nào đã được định trước? Bởi lẽ, các cá nhân có thẩm quyền làm đúng trách nhiệm và thực hiện đúng các quy định của pháp luật về quy trình cấp sổ đỏ thì không thể có tờ sổ đỏ sai phạm kể trên.
 
Trao đổi với phóng viên, ông Đặng Bá Sướng, Phó Chủ tịch UBND xã Uy Nỗ (nguyên là cán bộ địa chính xã, người trực tiếp làm thủ tục trình UBND huyện Đông Anh cấp sổ đỏ cho hộ bà Hồng) thừa nhận: Chưa xem xét kỹ nên mới xảy ra cơ sự này. Ông Sướng phân trần: “Ban đầu, tôi cứ nghĩ đó chỉ là nhà thờ riêng của gia đình bà Hồng. Nếu biết đó là nhà thờ họ Hoàng Văn thì ai dám làm”.

Phó Chủ tịch UBND xã Uy Nỗ khẳng định, bà Hồng đã kê khai không trung thực khi làm đăng ký để cấp sổ đỏ.
 
Ông Sướng cho biết thêm, tại các buổi hòa giải tranh chấp giữa các bên, sau khi phát hiện ra các vi phạm trên, cá nhân ông đã nhiều lần “tư vấn” cho bà Hồng tiến hành các thủ tục hủy sổ đỏ cấp trái quy định để thực hiện việc cấp lại trả lại phần đất thuộc dòng họ Hoàng Văn nhưng bà Hồng không nghe.
 
Cùng thừa nhận việc cấp sổ đỏ sai này có ông Hoàng Đình Hè, Chủ tịch UBND xã Uy Nỗ.
 
Xã khẳng định sai là vậy, nhưng UBND huyện Đông Anh thì lại “phớt lờ”, còn cơ quan Tòa án thì chậm trễ giải quyết. Đây chính là một trong những nguyên nhân phát sinh khiếu nại, tố cáo hiện nay.

Nhóm PV