Tòa án buộc Chi nhánh VPĐKĐĐ thị xã Phú Mỹ phải thi hành án hành chính. Ảnh: CN

Chưa đủ cơ sở để giải quyết?

Đơn của bà Huỳnh Thị Ngọc Loan (trú tại xã Tân Hòa, thị xã Phú Mỹ, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu) và các tài liệu liên quan thể hiện: Năm 2008, bà Loan nhận chuyển nhượng của ông Phù Xuân (hiện là trụ trì chùa Thiền Đường Liễu Quán I - thôn Phước Thanh, xã Tân Hòa, thị xã Phú Mỹ) 2 thửa đất tại xã Tân Hòa.

Sau đó, 2 thửa đất ông Xuân đã chuyển nhượng cho bà Loan lại được cấp quyền sử dụng cho chùa Thiền Đường Liễu Quán I. Khi biết sự việc, bà Loan đã làm đơn khởi kiện.

Ngày 21/5/2021, TAND thị xã Phú Mỹ có Quyết định số 15/2021/QĐST-DS, công nhận thỏa thuận của các đương sự. Theo đó, ông Phù Xuân, chùa Thiền Đường Liễu Quán I và bà Huỳnh Thị Ngọc Loan đồng ý tiếp tục thực hiện hợp đồng chuyển nhượng QSDĐ lập ngày 25/8/2008.

Cụ thể, chùa Thiền Đường Liễu Quán I và ông Phù Xuân đồng ý giao thửa đất số 116, diện tích 15.265m² (đất trồng cây lâu năm) và thửa đất số 120, diện tích 11.170,6m² (đất trồng cây lâu năm), thuộc thửa 07, xã Tân Hòa, thị xã Phú Mỹ, cho bà Loan quản lý, sử dụng cùng toàn bộ tài sản trên đất.

Bà Huỳnh Thị Ngọc Loan đồng ý chuyển giao thửa đất số 116, tờ bản đồ 07, xã Tân Hòa, thị xã Phú Mỹ, diện tích 15.265m² (đất trồng cây lâu năm) cho ông Nguyễn Văn Hoa và bà Nguyễn Thị Sắc (vợ ông Hoa) quản lý, sử dụng theo hợp đồng chuyển nhượng QSDĐ lập ngày 10/4/2016, cùng toàn bộ tài sản trên đất.

Theo Quyết định số 15/2021/QĐST-DS của TAND thị xã Phú Mỹ, bà Loan và ông Hoa được quyền liên hệ với cơ quan Nhà nước có thẩm quyền để làm thủ tục cấp GCNQSDĐ đối với các diện tích đất tương ứng theo quy định của Luật Đất đai.

Thế nhưng, khi bà Loan và ông Hoa liên hệ làm thủ tục đăng ký biến động QSDĐ thì Chi nhánh VPĐKĐĐ thị xã Phú Mỹ có Văn bản số 790/CNVPĐK-ĐKCG ngày 7/6/2022, trả hồ sơ vì "chưa đủ cơ sở để giải quyết".

Chi nhánh VPĐKĐĐ thị xã Phú Mỹ trả hồ sơ vì lý do chưa đủ cơ sở để giải quyết. Ảnh: CN

Bị buộc thi hành án nhưng vẫn chưa thi hành

Không đồng ý với nội dung Văn bản số 790/CNVPĐK-ĐKCG của Chi nhánh VPĐKĐĐ thị xã Phú Mỹ, bà Huỳnh Thị Ngọc Loan và ông Nguyễn Văn Hoa đã có đơn khởi kiện hành chính.

Tại Bản án số 01/2022/HC-ST ngày 16/9/2022 về việc “khiếu kiện quyết định hành chính trong lĩnh vực đất đai”, TAND thị xã Phú Mỹ đã tuyên xử: Chấp nhận yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn; hủy Văn bản số 790/CNVPĐK-ĐKCG ngày 7/6/2022 của Chi nhánh VPĐKĐĐ thị xã Phú Mỹ; buộc Chi nhánh VPĐKĐĐ thị xã Phú Mỹ thực hiện công vụ giải quyết hồ sơ đăng ký biến động cấp GCNQSDĐ cho bà Loan và ông Hoa theo quy định của pháp luật.

Sau đó, Chi nhánh VPĐKĐĐ thị xã Phú Mỹ làm đơn kháng cáo gửi TAND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, nhưng do quá thời hạn nên không được chấp nhận.

Ngày 30/12/2022, TAND thị xã Phú Mỹ đã ban hành Quyết định số 01/2022/QĐ-THA, buộc thi hành án hành chính đối với Chi nhánh VPĐKĐĐ thị xã Phú Mỹ.

Khi Bản án số 01/2022/HC-ST có hiệu lực, Chi nhánh VPĐKĐĐ thị xã Phú Mỹ vẫn chưa thi hành mà làm công văn đề nghị VPĐKĐĐ tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu có văn bản xin ý kiến hướng dẫn của cơ quan có thẩm quyền.

Ngày 24/3/2023, VPĐKĐĐ tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu có Văn bản số 641/VPĐK-ĐKCG gửi TAND thị xã Phú Mỹ, đề nghị giải thích về quá trình ban hành Quyết định số 15/2021/QĐST-DS.

Bà Loan và ông Hoa đã làm đơn gửi các cơ quan có thẩm quyền về việc chậm giải quyết hồ sơ đăng ký biến động cấp GCNQSDĐ. Ảnh: CN

Đối với đề nghị của VPĐKĐĐ tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, ngày 30/3/2023, TAND thị xã Phú Mỹ đã phúc đáp bằng Văn bản số 108/CV-TA, nêu rõ: Theo quy định của Luật Đất đai 2013 và Nghị định số 43/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ, thì việc cấp lại GCNQSDĐ hoặc xác nhận nội dung biến động trong trường hợp thực hiện hợp đồng là thủ tục hành chính trong giao dịch dân sự, không mang tính chất của quyết định hành chính cá biệt, cơ quan, tổ chức có thẩm quyền sẽ thực hiện việc đăng ký biến động, cấp lại GCNQSDĐ trên cơ sở kết quả giao dịch có hiệu lực.

“Vì vậy, khi toà án giải quyết tranh chấp về hợp đồng chuyển nhượng QSDĐ không phải đưa cơ quan có thẩm quyền trong việc cấp giấy tham gia tố tụng”, văn bản của TAND thị xã Phú Mỹ khẳng định.

Về phía bà Huỳnh Thị Ngọc Loan và ông Nguyễn Văn Hoa, sau khi bản án hành chính có hiệu lực, tiếp tục liên hệ Chi nhánh VPĐKĐĐ thị xã Phú Mỹ để làm thủ tục đăng ký biến động cấp GCNQSDĐ nhưng vẫn không được giải quyết, nên đã làm đơn kiến nghị lên Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu.

Tại Văn bản số 2084/STNMT-VPĐK, Sở TN&MT cho rằng TAND thị xã Phú Mỹ đã vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng quy định về xác định người tham gia tố tụng và thẩm quyền giải quyết theo Điều 34 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015 và Điều 32 Luật Tố tụng hành chính 2015. Đồng thời khẳng định: Sở TN&MT chưa thực hiện được Bản án số 01/2022/HC-ST ngày 16/9/2022 của TAND thị xã Phú Mỹ.

Trong khi đó, khoản 1, Điều 19 Bộ luật Tố tụng Dân sự năm 2015 quy định: “Bản án, quyết định của tòa án đã có hiệu lực pháp luật phải được thi hành và phải được cơ quan, tổ chức, cá nhân tôn trọng; cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan phải nghiêm chỉnh chấp hành”.