Bộ hồ sơ thuê đất, chuyển QSDĐ giữa bà Lan với Cty Khoáng sản tại Hòa Bình. Ảnh: Đức Long

Vụ việc “kêu cứu”

            
Trong "Đơn kêu cứu đề nghị" ghi ngày 14/8/2013 của bà Bùi Thị Lan (SN 1968, thôn Đồng Rặt, xã An Bình, huyện Lạc Thủy, tỉnh Hòa Bình) có nội dung: Ngày 1/1/2009, bà Tạ Thị Mỹ Phương, Chủ tịch Hội đồng quản trị Chi nhánh Cty Cổ phần Đầu tư nguyên liệu khoáng sản tại Hòa Bình (gọi tắt là Cty Khoáng sản tại Hòa Bình) đến thuê 1.280m2 đất thổ cư của gia đình với thời hạn từ ngày 1/1/2009 - 27/4/2012. 

            
Đến ngày 12/12/2011, bà Tạ Thị Mỹ Phương không làm nữa lại thanh lý hoàn trả lại nhà và đất. Bà Lan đã sử dụng ổn định nhà và đất nói trên.

Sáng 8/3/2012, ông Sinh (tên thường gọi là ông Dũng) và rất đông người là công nhân của Cty Khoáng sản tại Hòa Bình đập cửa, khuân vác, cướp tài sản của bà Lan... Lối đi vào khu đất đã bị bà Lan rào lấp. Ảnh: Đức Long

Bà Lan yêu cầu dừng ngay việc làm trái pháp luật trên, nhưng những người này lại đánh bà gây thương tích rồi tiếp tục phá nhà cướp tài sản. Tổng số tiền thiệt hại là 16.840.000 đồng. 

Trong đơn, bà Lan cũng phản ánh, sau khi vụ việc xảy ra, bà đã làm đơn đề nghị chính quyền xã, huyện can thiệp giải quyết xử lý người sai phạm, đền bù thiệt hại cho bà, nhưng đến nay vụ việc vẫn trong im lặng... 

Bà Lan còn "tố tội" Cty Khoáng sản tại Hòa Bình và người Trung Quốc vẫn ngang nhiên khai thác, xay lọc khoáng sản quặng Antimon, làm ô nhiễm môi trường, cạn kiệt nguồn nước, hủy hoại nhà ở, tài sản của dân và triệt nguồn sống của trên 2.000 nhân khẩu bà con dân tộc thiểu số xã An Bình... 

         
Trước đó, ngày 5/11/2012, bà Bùi Thị Lan cũng đã có Đơn đề nghị "về việc thanh lý hợp đồng thuê quyền sử dụng đất (QSDĐ)", gửi Cty Cổ phần Antimon Hòa Bình. Trong đó yêu cầu Cty "thanh lý Hợp đồng số 12 HĐ/CT ngày 1/1/2009; xử lý các tài sản thuộc cty trên đất để trả lại đất cho tôi (bà Lan) từ nay (ngày 5/11/2012) đến hết ngày 25/11/2012. Nếu quá thời hạn thì Cty Khai thác Antimon Hòa Bình phải chịu bồi thường thiệt hại do chiếm đất và phải chịu các trách nhiệm khác theo quy định của pháp luật".           

                                             
Sự thật

Cty Khoáng sản tại Hòa Bình được UBND tỉnh Hòa Bình cấp Giấy phép khai thác khoáng sản số 36/QĐ-UBND ngày 27/4/2007, cho phép khai thác quặng Antimon tại xã An Bình, huyện Lạc Thủy. Diện tích khu vực khai thác 10,75ha, thời hạn khai thác 5 năm. 

Khu mỏ sau khi đóng cửa đã được hoàn phục môi trường. Ảnh: Đức Long

Ngay sau khi được cấp phép, Cty đã hoàn thành các thủ tục theo đúng quy trình, quy định của pháp luật, như: Nộp thiết kế mỏ; kế hoạch khai thác; ký quỹ môi trường; cam kết bảo vệ môi trường; đăng ký hoạt động sản xuất kinh doanh. Cty được Công an tỉnh Hòa Bình cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện về phòng cháy và chữa cháy; đủ điều kiện về an ninh trật tự; UBND tỉnh Hòa Bình cấp giấy phép sử dụng vật liệu nổ công nghiệp...

           
 Về nội dung đơn kêu cứu của bà Bùi Thị Lan, ông Đỗ Văn Dương, Giám đốc Cty Khoáng sản tại Hòa Bình cho biết: Để có mặt bằng sản xuất và xây dựng văn phòng điều hành, ngày 1/1/2009, Cty đã ký Bản hợp đồng số 12HĐ/CT với bà Bùi Thị Lan, thôn Đồng Rặt, xã An Bình. Nội dung bản hợp đồng là: Cty thuê 1.280m2 đất thổ cư của hộ bà Bùi Thị Lan. Thời hạn thuê được tính từ ngày 1/1/2009 - 27/4/2012. Ngày 15/5/2009, mặc dù Bản hợp đồng số 12 mới ký gần 5 tháng, nhưng do nhu cầu đất sản xuất, Cty ký tiếp bản hợp đồng thuê QSDĐ với hộ bà Bùi Thị Lan. Bản hợp đồng này được ký với diện tích đất là 2.080m2 (26m x 80m), loại đất thổ cư. Trong đó có 1.280m2 đất đã ký tại bản hợp đồng ngày 1/1/2009. Tổng giá trị bản hợp đồng này là 20 triệu đồng. Thời hạn thuê 5 năm (từ 15/5/2009 - 15/5/2014). Cty đã thanh toán đầy đủ tiền thuê đất cho bà Lan. Bản hợp đồng này có chữ ký của bà Bùi Thị Lan và con trai là Nguyễn Văn Hải (bên cho thuê đất), đồng thời có xác nhận của UBND xã, cán bộ địa chính xã An Bình và sự làm chứng của 2 ông Bùi Văn Cương, Quách Công Hậu. 

Như vậy, Hợp đồng ngày 15/5/2009 sẽ thay thế cho Hợp đồng ngày 1/1/2009 và đương nhiên, Hợp đồng ngày 1/1/2009 không còn giá trị và  hiệu lực pháp lý. Việc bà Bùi Thị Lan làm đơn đề nghị Cty Khoáng sản tại Hòa Bình thanh lý bản hợp đồng thuê QSDĐ ngày 1/1/2009, xử lý các tài sản của Cty trên đất để trả lại đất cho bà là không có cơ sở pháp lý.  

          
Trong buổi làm việc với lãnh đạo xã An Bình, sáng ngày 4/11/2013, ông Bùi Xuân Dũng, Chủ tịch UBND xã và ông Bùi Thanh Bình, cán bộ địa chính xã đã cung cấp cho phóng viên một tài liệu quan trọng, khẳng định Cty Khoáng sản tại Hòa Bình không chiếm đất của gia đình bà Bùi Thị Lan. Ngược lại, bà Bùi Thị Lan mới là người đang có ý định chiếm dụng đất của Cty. Đó là "Hợp đồng chuyển nhượng QSDĐ" số 03/CNHB ngày 4/6/2010 giữa Cty Khoáng sản tại Hòa Bình với bà Bùi Thị Lan. 

            
Trong Hợp đồng số 03, bà Bùi Thị Lan (bên chuyển nhượng) đã chuyển nhượng cho Chi nhánh Cty Khoáng sản tại Hòa Bình (bên nhận chuyển nhượng) 4.537m2 đất, gồm 3 loại đất: Loại số 1: Đất đã được cấp giấy chứng nhận (GCN) QSDĐ, diện tích 1.200m2, thửa đất số 10, tờ bản đồ số 24, GCNQSDĐ số AL381762, mục đích sử dụng: Đất vườn liền kề. Loại số 2: Đất trồng cây lâu năm có diện tích 2.000m2. Loại số 3: Đất trồng rừng sản xuất, diện tích 1.337m2, thời hạn sử dụng 50 năm. Giá chuyển nhượng là 203.000.000 đồng (cả tài sản gắn liền với đất). Đây là giá thỏa thuận giữa Cty với chủ hộ Bùi Thị Lan. Bản hợp đồng được lập thành 5 bản (mỗi bên giữ 2 bản, UBND xã An Bình giữ 1 bản), có chữ ký của bà Bùi Thị Lan và con gái là Nguyễn Thị Hương (bên chuyển nhượng). Đại diện Cty Khoáng sản tại Hòa Bình (bên nhận chuyển nhượng), bà Tạ Thị Mỹ Phương, ký tên, đóng dấu Cty, có xác nhận và lời chứng của Chủ tịch UBND xã, Cán bộ địa chính xã An Bình. 

Ngày 22/7/2011, bên giao đất (bà Bùi Thị Lan) và bên nhận giao đất (Cty Khoáng sản tại Hòa Bình), đại diện UBND xã An Bình đã tiến hành giao đất tại thực địa (có biên bản giao đất), có hồ sơ Trích đo bản đồ địa chính khu đất, tỷ lệ 1/1.000 do Văn phòng Đăng ký QSDĐ thuộc Sở Tài nguyên và Môi trường Hòa Bình trích đo. 

Theo thỏa thuận trong Hợp đồng, Cty Khoáng sản tại Hòa Bình đã thanh toán cho bà Lan số tiền 276.700.000 đồng. Việc thanh toán tiền giữa Cty với bà Lan có lãnh đạo thôn Đồng Rặc, chính quyền xã, cán bộ địa chính xã làm chứng và có phiếu chi tiền, chữ ký người nhận tiền. Sau khi nhận đất, Cty đã xây 2 ngôi nhà cấp 4, làm sân, xây tường bao, cổng sắt, trồng cây xanh... khu đất này đã trở thành Văn phòng điều hành của Cty.   

             
Ông Bùi Xuân Dũng, Chủ tịch UBND xã An Bình cho biết: Việc chuyển nhượng QSDĐ giữa bà Bùi Thị Lan với Cty Khoáng sản tại Hòa Bình được cơ quan chức năng thực hiện đúng trình tự, thủ tục và các quy định của pháp luật. Hiện tại, Cty Khoáng sản tại Hòa Bình là chủ sở hữu 4.537m2 đất là hợp pháp. 

Khu đất đã được xây nhà văn phòng của Cty. Ảnh: Đức Long

Ông Bùi Thanh Bình, cán bộ địa chính xã An Bình cho biết: Hộ bà Bùi Thị Lan sử dụng 6.119m2 đất, trong đó có 2.152m2 đã được cấp GCNQSDĐ (đất ở và đất liền kề) và 3.967m2 đất tự khai phá. Lần thứ nhất, bà Lan chuyển nhượng cho Cty Khoáng sản tại Hòa Bình 570m2 để Cty xây văn phòng điều hành. Lần hai chuyển nhượng tiếp 3.967m2 đất liền kề và đất khai phá. Cả 2 lần bà Bùi Thị Lan đã chuyển nhượng cho Cty Khoáng sản tại Hòa Bình 4.537m2 đất. Hiện nay, hộ bà Lan còn sử dụng 1.582m2 đất đã được cấp GCNQSDĐ. Như vậy, trong đơn kêu cứu và đơn đề nghị của bà Bùi Thị Lan gửi các cấp chính quyền, phản ánh công nhân Cty phá nhà, cướp tài sản, chiếm đất của gia đình bà, đồng thời yêu cầu người Trung Quốc ra khỏi khu đất và nhà của bà là không đúng.  

            
Bà Tạ Thị Mỹ Phương, Chủ tịch Hội đồng Quản trị, Phó Giám đốc Cty Khoáng sản tại Hòa Bình cho biết: Khi thanh toán tiền và giao đất, Cty yêu cầu bà Lan giao GCNQSDĐ để Cty làm thủ tục sang tên, tách sổ. Bà Lan nói với Cty là GCNQSDĐ đang thế chấp ngân hàng chưa lấy về được. Nhưng khi đã nhận đủ tiền thì bà Bùi Thị Lan lại ngang nhiên tuyên bố với người dân trong thôn rằng, bà đang cầm "Sổ đỏ" nên đất vẫn là của bà. 

Với “cái lý” trên, bà Lan đã nhiều lần ngăn cản người Cty vào văn phòng điều hành. 

Nghiêm trọng hơn, ngày 23/3/2013, bà Lan ngang nhiên xông vào khu đất Cty, phá hàng rào dây thép gai của Cty, dựng hàng rào mới, ngăn cấm không cho người Cty đi lại khu đất mà Cty làm chủ. 

Bà Phương cho rằng, việc làm của bà Bùi Thị Lan là hành vi xâm hại tài sản, cố tình chiếm đất của Cty. 

           
Trao đổi với phóng viên, ông Bùi Xuân Dũng, Chủ tịch UBND xã An Bình cho hay: “Đơn kêu cứu” ngày 14/8/2013 gửi Bộ trưởng Bộ Công an, bà Bùi Thị Lan phản ánh, lên án Cty Khoáng sản tại Hòa Bình khai thác, xay lọc quặng gây thiệt hại trầm trọng tới nhà ở, sức khỏe, tài sản, sự sống của người dân. Nội dung phản ánh này không đúng sự thật, vì Cty đã đóng cửa mỏ, ngừng khai thác quặng từ tháng 4/2012. Cty đã tiến hành hoàn phục môi trường (trồng chuối, cây ăn quả) và bảo vệ khoáng sản chưa khai thác…

            
Từ những căn cứ trên, đủ cơ sở khẳng định nội dung "Đơn kêu cứu" của bà Bùi Thị Lan không đúng bản chất vụ việc. Đồng thời cho thấy, cùng trên một thửa đất, cùng trong một thời điểm, bà Lan đã 3 lần lập hợp đồng cho thuê QSDĐ, 3 lần nhận tiền... 

Được biết, trong thời gian tới, các cơ quan chức năng của huyện Lạc Thủy, tỉnh Hòa Bình sẽ có kết luận về nội dung "Đơn kêu cứu" của bà Bùi Thị Lan để vụ việc được sáng tỏ.