Ông Khuyến trên đất bị tranh chấp, bên trong tường rào là nhà bà Trừ. Ảnh: Trúc Lâm

Theo đơn của ông Khuyến, phần đất ngang “cặp lộ sông Cây khô” khoảng 36m, sâu khoảng 30m tại ấp 21 xã Thạnh Tân, huyện Thạnh Trị là của vợ chồng cụ Nguyễn Văn Chương và Nguyễn Thị Ên (bố mẹ bà Trừ ông Khuyến) tạo lập. 

Sau khi cụ Chương chết năm 1960, bà Trừ thoát ly gia đình tham gia hoạt động cách mạng, còn ông Khuyến ở nhà chăm sóc mẹ già, vừa quản lý sử dụng phần đất vừa nêu, vừa khai phá thêm đất hoang hóa xung quanh. 

Đến năm 1989, bà Trừ (cán bộ Công ty Lương thực huyện) nghỉ hưu, ông Khuyến đã “chia” cho Trừ bà khoảng 650m2 đất thổ cư và bà đã làm nhà có rào bao quanh, còn ông Khuyến sử dụng phần còn lại và khoảng trên 6.000m2 do ông khai phá. 

Đến năm 2013, bà Trừ có “xin” ông Khuyến thêm khoảng 3m chiều ngang để làm lối đi ra ruộng, nhưng ông Khuyến cho rằng “nếu vậy phần đất còn lại không đủ cho các con ông làm nhà”, nên bà Trừ khiếu nại ra chính quyền. 

Tại Biên bản hòa giải “Tranh chấp thừa kế tài sản” do UBND xã Thạnh Tân tổ chức ngày 16/5/2013, trong khi bà bà Trừ cho rằng “diện tích đất tranh chấp do tôi ở từ ngày cha mẹ còn sống đến nay, nên yêu cầu ông Khuyến cho thêm đất ngang từ hàng rào nhà tôi đến cột điện nhà nước có thể hơn 3m để làm đường” thì ông Khuyến lại quả quyết: “Bà Trừ nói không đúng sự thật vì 20 tuổi bà thoát ly gia đình, còn tôi là người nuôi mẹ già và quản lý dung bồi phần đất cha mẹ để lại, nên không đồng ý cho bà Trừ thêm đất, vì như thế là tôi đã quá thiệt thòi”, nên vụ việc chuyển lên UBND huyện. 

Trên cơ sở Báo cáo của Thanh tra huyện, ngày 20/1/2014, UBND huyện Thạnh Trị đã ban hành Quyết định 35/QĐ giải quyết “chấp nhận đơn yêu cầu công nhận quyền dử dụng đất 1.537m2 tại thửa 378 tờ bản đồ số 5 ấp 21 xã Thạnh Tân cho bà Trừ. Nếu không đồng ý bà Trừ và ông Khuyến có quyền khiếu nại đến Chủ tịch UBND tỉnh Sóc Trăng hoặc khởi kiện theo quy định pháp luật”. 

Trước sự vô lý, đất tranh chấp do cha mẹ để lại hơn 1.000m2, nhưng chính quyền địa phương lại “thêm” cho bà Trừ” đến 1.537m2, ông Khuyến đã khiếu nại lên UBND tỉnh Sóc Trăng, cho rằng UBND huyện Thạnh Trị “tiếp tay cho bà Trừ lấy thêm đất” do ông khai phá. Tiếp xúc với chúng tôi, ông Khuyến nói: “Chị tôi không chồng chỉ có một đứa con gái, là chỗ chị em tôi đã cho hơn một nửa phần đất nhưng bà cậy có nhiều quen biết, không những đòi lấy hết đất cha mẹ để lại, mà còn lấn sang cả phần đất do tôi khai phá”. 

Cũng theo ông Khuyến, do bà Trừ “có người là con của người có con với chị tôi” làm ở Thanh tra huyện, nên mới có sự việc nêu trên. 

Còn trước câu hỏi “vì sao trong Biên bản hòa giải bà Trừ xin 3m chiều ngang mà UBND huyện lại “công nhận cho bà Trừ 1.537m2 đất”, Chánh Thanh tra huyện Thạnh Trị cho rằng, “ban đầu bà Trừ xin 3m nhưng ông Khuyến không cho, nên bà thay đổi khiếu nại yêu cầu công nhận toàn bộ đất tranh chấp, qua động viên vì chỗ chị em bà đồng ý cho lại ông Khuyến 240m2, còn lại 1.537m2 của bà Trừ sử dụng”. 

Trở lại quyết định (dẫn báo cáo thanh tra) của UBND huyện Thạnh Trị, chúng tôi nhận thấy, khi thì Thanh tra huyện cho rằng “từ nhỏ đến lớn bà Trừ sinh sống với cha chết năm 1945, mẹ chết năm 1986 tại căn nhà và phần đất hiện nay đang sử dụng”, khi thì “năm 1960, bà Trừ tham gia cách mạng sau đó làm việc tại Kho lương thực nhưng vẫn về nhà, năm 1989, bà về hưu quản lý sử dụng phần đất vừa nêu”. 

Tiếp theo, Thanh tra huyện xác nhận: Năm 1963, ông Khuyến lập gia đình vẫn ở chung với cụ Ên, bà Trừ. Đến năm 1970, ông Khuyến “ra ở riêng ngoài thửa đất nhưng vẫn sử dụng đất nằm trong thửa đất chỉ còn bà Trừ và cụ Ên sinh sống tại căn nhà quản lý” phần đất. Đến năm 2012, cán bộ xã xuống đo đạc 2 bên không thống nhất, vì bà Trừ cho rằng ông Khuyến chỉ qua ranh đất bà đã sử dụng”. 

Thanh tra huyện kiểm tra thực tế thấy: “Phần đất tranh chấp thuộc thửa 387 tờ bản đồ số 5 tại ấp 21 xã Thạnh Tân diện tích 7.676m2, trong đó ông Khuyến sử dụng 5.899m2, bà Trừ yêu cầu là 1.777m2 bao gồm đất nhà ở, chuồng heo và đất trồng cây lâu năm”. 

Quyết định của UBND huyện Thạnh Trị cho rằng: “Phần đất 1.777m2 bà Trừ sử dụng ổn định từ năm 1989 đến nay có nộp thuế cho Nhà nước, còn ông Khuyến nói đất này của ông là không có cơ sở vì ông không sử dụng ngày nào, trong quá trình sử dụng đất từ năm 1989 đến nay bà Trừ có trồng cây và xây lại nhà kiên cố trên đất tranh chấp ông Khuyến biết nhưng không phản đối, như vậy là mặc nhiên ông Khuyến chấp nhận việc bà Trừ sử dụng đất, nên bà Trừ yêu cầu UBND huyện công nhận quyền sử dụng 1.777m2 là có cơ sở, Thanh tra huyện có phối hợp với UBND xã Thạnh Tân làm việc vận động bà Trừ đồng ý nhường lại cho ông Khuyến 240m2 đất vì là chỗ chị em”. Từ đó, UBND huyện Thạnh Trị “chấp nhận đơn yêu cầu công nhận quyền sử dụng 1.537m2 đất” tại thửa 378 tờ bản đồ số 5 ấp 21 xã Thạnh Tân cho bà Trừ và giao cho Thanh tra huyện Thạnh Trị chủ trì phối hợp với các cấp, ngành chức năng giải quyết. 

Chúng tôi cho rằng, quyết định giải quyết khiếu nại của UBND huyện Thạnh Trị là không có cơ sở, bởi lẽ: Thứ nhất, Thanh tra huyện Thạnh Trị cho rằng “phần đất bà Trừ tranh chấp với ông Khuyến 7.676m2 thuộc thửa 378 tờ bản đồ số 5 ấp 21 xã Thạnh Tân”, nhưng cả số thửa và tờ bản đồ cũng như diện tích vừa nêu, đều nằm trong giấy chứng nhận quyền sử dụng đất do UBND huyện Thạnh Trị cấp cho ông Đồng Văn Đạt tại cùng ấp 21, xã Thạnh Tân ngày 27/2/1995. Thứ hai, UBND huyện Thạnh Trị cho rằng, trong quá trình sử dụng đất 1.777m2 bà Trừ có nộp thuế cho Nhà nước, nhưng nếu đất đó đứng tên ông Đạt thì bà Trừ “nộp thuế” cho ai và vào “ngân sách” nào. Thứ ba, phần đất tranh chấp do cha mẹ để lại cho bà Trừ và ông Khuyến không có giấy tờ và di chúc thể hiện diện tích, trong khi theo đơn khiếu nại của ông Khuyến đất đó khoảng hơn 1.000m2, còn Thanh tra huyện nói bà Trừ yêu cầu 1.777m2 đất, thì cơ sở nào để UBND huyện Thạnh Trị công nhận cho bà Trừ 1.537m2!

Trước vụ việc vừa nêu, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Sóc Trăng ông Lê Thành Trí đã “chuyển đơn khiếu nại của ông Khuyến cho Thanh tra tỉnh xác minh làm rõ vụ việc, báo cáo UBND tỉnh xử lý” theo đúng quy định của pháp luật. Chúng tôi sẽ tiếp tục phản ánh vụ việc khi có thông tin cần thiết. 

Trúc Lâm