Một trong số 40 hộ dựng nhà trên đất 03, trên đường 198. Ảnh: Đức Long

Thầu giả, bán thật

Ngày 4/12/2011, Chi bộ thôn Mão Chinh, xã Dương Quang họp ra Nghị quyết về việc "Đấu thầu lưu không Đồng Vai để tận dụng lấy kinh phí xây dựng công trình phúc lợi của thôn. Nâng cấp, cải tạo thủy lợi nội đồng, xây dựng nông thôn theo tiêu chí nông thôn mới".

Cũng nội dung trên, ngày 6/12/2011, lãnh đạo thôn Mỹ Chinh tổ chức họp Quân - Dân - Chính - Đảng.

Ngày 9/12/2011, lãnh đạo thôn tổ chức họp dân, thông báo về việc đấu thầu lưu không Đồng Vai. Chủ trương này được lãnh đạo thôn thông báo công khai trên loa truyền thanh. Theo đó, khu Đồng Vai được chia thành 22 lô, mỗi lô có diện tích 126m², với giá "thầu" là 225.000.000 đồng/lô.

Ngày 15/1/2012, cấp ủy, lãnh đạo thôn tổ chức họp với 22 hộ "trúng thầu". Tại cuộc họp, 22 hộ đã ký bản "Hợp đồng đấu thầu lưu không Đồng Vai" và nộp đủ 100% tiền (225 triệu đồng/lô) cho lãnh đạo thôn. Tổng số tiền thu được từ 22 lô đất khu Đồng Vai là 4.950.000.000 đồng.

Cũng tại khu Đồng Vai, cấp ủy, lãnh đạo thôn tiếp tục chia lô, bán 12 suất đất, với giá 180 triệu đồng/suất, cũng với hình thức "Hợp đồng đấu thầu lưu không", tổng số tiền thu được là 2.250.000.000 đồng. Chưa "hả dạ", cấp ủy, lãnh đạo thôn Mão Chinh tiếp tục làm "Hợp đồng đấu thầu lưu không Bờ Lau" với 40 suất đất, lần này, giá bán 1 suất bao nhiêu tiền, người dân không biết.

Như vậy, cả 3 đợt, với chiêu “đấu thầu", cấp ủy, lãnh đạo thôn Mão Chinh đã bán 74 lô đất. Trong đó, người dân chỉ được họp bàn, nghe thông báo một đợt, 22 suất đất khu Đồng Vai. Còn lại 52 suất (12 suất khu Đồng Vai, 40 suất khu Bờ Lau), người dân trong thôn không được bàn, không biết. Tại thôn Mỹ Chinh, PV được bà con trong thôn cung cấp một số hợp đồng đấu thầu lưu không khu Đồng Vai, khu Bờ Lau và phiếu thu tiền, ghi ngày 3/1/2012 của lãnh đạo thôn thu tiền của hộ trúng "thầu".

Từ nội dung Nghị quyết cuộc họp Chi bộ, cuộc họp Quân - Dân - Chính - Đảng của thôn Mão Chinh cho thấy, việc tổ chức đấu thầu lưu không 22 suất đất (lần 1), 12 suất (lần 2) khu Đồng Vai và 40 suất khu Bờ Lau, chỉ là hình thức, là động tác giả của cấp ủy, lãnh đạo thôn Mão Chinh, để "bịt mắt" chính quyền xã Dương Quang. Bản chất của vụ việc trên là hành vi bán đất. Như vậy, cấp ủy, lãnh đạo thôn Mão Chinh mà đứng đầu là ông Bùi Minh Huấn, Bí thư Chi bộ và ông Nguyễn Văn Trưởng, Trưởng thôn đã vượt thẩm quyền, vi phạm nghiêm trọng Luật Đất đai năm 2003 và Luật Ngân sách.

Lộng quyền, mất dân chủ

Dồn điền đổi thửa là chủ trương đúng đắn, mang lại nhiều lợi ích cho người dân. Tuy nhiên, ở thôn Mão Chinh, xã Dương Quang, người dân lại không đồng tình, thậm chí phản đối lãnh đạo thôn.

Trao đổi với PV, các cụ Bùi Đăng Gia (70 tuổi), Nguyễn Văn Can (77 tuổi), thôn Mão Chinh cho biết: Lãnh đạo thôn lộng quyền, mất dân chủ, không công khai, không công bằng trong dồn điền đổi thửa. Đó là việc họp bàn để chia ruộng không rõ ràng. Đồng ruộng ở thôn có đồng cao, đồng trũng. Khi họp bàn, dân nhất trí phương án khi gắp vé nhận ruộng, mỗi hộ gắp 2 vé, 1 vé khu đồng cao, 1 vé khu đồng trũng. Như vậy, hộ nào cũng có ruộng tốt, ruộng xấu. Nhưng, khi triển khai, lãnh đạo thôn lại không làm đúng như dân bàn, mà làm theo cách của lãnh đạo thôn đề ra. Dân yêu cầu san đất ruộng cao xuống ruộng trũng, họ lại múc hết đất màu khu ruộng cao đem bán. Dẫn đến ruộng nơi trũng như ao, nơi vẫn cao như núi, không thể canh tác được. Khi nạo, vét, làm mới kênh mương, lãnh đạo thôn không tôn trọng ý kiến của dân là phải đấu thầu giá máy xúc mà tự ý thuê máy, vì vậy đơn giá cao gấp 1,5 lần giá thị trường.

Lãnh đạo thôn làm ngơ cho 40 hộ sử dụng đất 03 làm đất thổ cư, xây nhà cấp 4, đổ đất, san nền lấn ra sông tiêu chảy trên dọc tuyến đường 198, gây ngập úng cục bộ đồng ruộng và khu dân cư. Diện tích ao hồ chỉ được cho thầu 5 - 10 năm, nhưng lãnh đạo thôn đã "quyết" cho một số hộ thầu "lâu dài, vĩnh viễn".

Có thể nói, việc dồn điền đổi thửa ở thôn Mão Chinh được thực hiện theo kiểu áp đặt, bắt ép dân làm bằng được, trong đó có những động cơ không tốt của một nhóm người. Vì vậy đã tạo ra phản ứng giữa người dân với lãnh đạo thôn.

Dân bỏ ruộng phản đối  

Vì quá bức xúc với việc làm của lãnh đạo thôn, cùng với việc ký đơn khiếu nại, tố cáo gửi chính quyền các cấp tỉnh Hưng Yên và các cơ quan Trung ương, hàng chục hộ dân thôn Mão Chinh đã đồng loạt không gắp vé nhận ruộng, không cấy.

Ông Kiều Mạnh Bè, Chủ tịch UBND xã Dương Quang cho biết: Diện tích ruộng bị bỏ hoang hơn 200 mẫu (khoảng 95 ha). Vụ chiêm năm nay, Mão Chinh được mùa, tính ra cả thôn đã "đánh mất" trên dưới 500 tấn thóc. Đây là mất mát lớn không đáng có đối với người nông dân. Vụ mùa năm nay, chính quyền xã đã tuyên truyền, vận động các hộ dân thôn Mão Chinh nhận ruộng cấy lúa cho kịp thời vụ, nhưng các hộ vẫn không nhận.

Người dân thôn Mão Chinh cho rằng, khu đồng của thôn thuộc diện "bờ xôi ruộng mật", bỏ một tấc cũng xót. Hiện tại, ruộng không còn là ruộng, có cấy cũng không có thu. Đầu vụ chiêm vừa qua, hàng chục hộ dân dựng lều ngoài ruộng, cắt cử nhau trông coi không cho ai làm đất, cấy trên ruộng của thôn.

Mới đây, ngày 17/6/2015, huyện Mỹ Hào đã tổ chức đưa máy cày, bừa, cho lực lượng bảo vệ "đổ quân" xuống đồng Mão Chinh làm đất, gieo cấy lúa mùa, nhưng bị người dân thôn Mão Chinh phản đối kịch liệt. "Cây lúa không bén rễ, trỗ bông, chắc hạt bằng mệnh lệnh mà phải bằng chính cái tình, cái tâm của người nông dân", người thôn Mão Chinh nói có lý. Biết rằng, bỏ ruộng là đói, mất đất là nghèo, nhưng nhiều lão nông ở đây quả quyết: Dù phải đi làm thuê, làm mướn kiếm sống cũng cam lòng. Sẽ không gắp vé nhận ruộng khi quan thôn tham nhũng chưa bị vạch mặt, xử lý theo đúng pháp luật.

Ông Nguyễn Ngọc Dũng, Chánh Thanh tra huyện Mỹ Hào, cho biết, việc lãnh đạo thôn Mão Chinh tự ý bán 74 suất đất, thu tiền là có thật. Chủ tịch UBND huyện đã thành lập đoàn thanh tra xác minh theo nội dung đơn tố cáo của công dân thôn Mão Chinh. Ngày 25/5/2015, tại UBND xã Dương Quang, Phó Chủ tịch UBND huyện Mỹ Hào Đỗ Minh Tuân và Thanh tra huyện đã trực tiếp thông báo cho các hộ "đấu thầu" lưu không khu Đồng Vai là trái phép. Đồng thời chỉ đạo UBND xã Dương Quang quản lý 74 lô đất, giữ nguyên hiện trạng.

Ông Kiều Mạnh Bè, Chủ tịch UBND xã Dương Quang khẳng định: Trưởng thôn, phó thôn Mão Chinh đã bị đình chỉ công tác. UBND xã đã thành lập đoàn thanh tra làm rõ số tiền bán đất mà lãnh đạo thôn Mão Chinh đã thu của 74 hộ dân. Sẽ xử lý nghiêm cán bộ sai phạm theo đúng trình tự.

Tin rằng, những đòi hỏi, nguyện vọng chính đáng của người dân thôn Mão Chinh sẽ sớm được giải quyết, nhân dân sẽ ổn định đời sống, sản xuất, hơn 200 mẫu ruộng sẽ hết cảnh hoang hóa, đem lại mùa vàng ấm no cho bà con.

Đức Long