Nguy cơ phát sinh “nút giao thông hình củ gừng” tại DA giao thông có giá trị đầu tư 340 triệu USD

Để giải thích cho người dân việc bán kính vòng xoay được mở rộng từ 42m lên 100m trên giấy tờ và biến dạng từ hình tròn sang hình củ gừng trong thực tế, một số Sở, ngành đã cho rằng, căn cứ vào bản vẽ tại Quyết định 759/QĐ-UBND của Chủ tịch UBND quận Gò Vấp. Bán kính vòng xoay theo Thẩm định số 2774/BXD-KSTK của Bộ Xây dựng là không đúng với yêu cầu của địa phương nên nhà đất của 49 hộ dân cần phải thu hồi để làm vòng xoay với bán kính rộng hơn. Nếu cho rằng, việc thay đổi thiết kế này là đúng quy định thì đối chiếu với bản vẽ kèm theo Quyết định 759/QĐ-UBND sẽ cho ra vòng xoay mới có bán kính 100m sẽ bao gồm nhà đất cùng nhiều công trình khác đang tồn tại xung quanh ngã 5 Nguyễn Thái Sơn. Nhưng Bản vẽ mà Sở Giao thông vận tải và UBND quận Gò Vấp mới cung cấp cho 49 hộ dân đã chuyển vị trí vòng xoay lệch về một phía, sai với bản vẽ của Quyết định 759/QĐ-UBND. Vòng xoay bị lệch tâm và biến dạng để tránh một số công trình xây dựng được mọc lên trên phần đất thuộc lộ giới đường Nguyễn Thái Sơn do hành vi bán đất công trái pháp luật của UBND quận Gò Vấp, trong khi lấn sang phần nhà đất của 49 hộ dân đã sử dụng ổn định trước ngày 15/10/1993 đã dẫn đến DA giao thông trọng điểm có giá trị đầu tư 340 triệu USD đối mặt với nguy cơ “phát sinh nút giao thông có hình củ gừng”. 

Theo hồ sơ vụ việc, những công trình như khách sạn Vân Quỳnh với một phần đã cải tạo thành cửa hàng bán điện thoại, cùng dãy nhà trên phần lộ giới mà bản vẽ của vòng xoay mới cố tình để ra ngoài ranh thu hồi, được hình thành sau khi Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh đã có Quyết định số 6982/QĐ-UB-QLĐT ngày 30/9/1995, quy định lộ giới đường Nguyễn Thái Sơn là 20m. Không hiểu lý do gì toàn bộ các công trình vi phạm lộ giới này lại được hợp thức hóa với hàng loạt giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và quyền sở hữu nhà trái pháp luật. Sau khi người dân phản ánh, Thanh tra TP. Hồ Chí Minh đã xác minh và có văn bản kết luận: Quy trình cấp chủ quyền cho dãy nhà trên lộ giới đường Nguyễn Thái Sơn là trái quy định. Đáng lẽ sau đó, UBND quận Gò Vấp phải tiến hành thu hồi lại phần đất lộ giới đã bị chiếm dụng sai pháp luật để lấy mặt bằng thi công nút giao thông ngã 5 Nguyễn Thái Sơn thay vì cố tình lấn sang phần nhà đất của 49 hộ dân phía đối diện.

Sai thẩm quyền, trái pháp luật  

Khi công dân khiếu nại về những bất thường này, các cơ quan chức năng lại cho rằng, bán kính 42m mà Bộ Xây dựng thẩm định tại Văn bản số 2774/BXD-KSTK chỉ là tiểu đảo, là lõi vòng xoay, còn bán kính vòng xoay theo cách hiểu của UBND TP. Hồ Chí Minh phải là 100m (?). Sự thật trước khi triển khai hạng mục này, căn cứ thẩm định của Bộ Xây dựng, Chủ tịch UBND quận Gò Vấp tại Văn bản số 727/UBND-VP ngày 31/7/2008 đã khẳng đinh: Phương án thiết kế tuyến đường này do đơn vị tư vấn thiết lập sau khi khảo sát và căn cứ vào các tiêu chuẩn kỹ thuật, quy phạm xây dựng hiện hành, đã cân nhắc chọn lựa phương án tối ưu, được Bộ Xây dựng thẩm định thiết kế cơ sở tại Văn bản số 2774/BXD-KSTK ngày 20/12/2006. Ngoài ra, Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh trong Văn bản số 5495/UBND-MTĐT ngày 30/8/2008 đã yêu cầu: Tư vấn thiết kế, các ngành và địa phương cùng chọn ra phương án vị trí tuyến và nút giao phù hợp nhất đã được Bộ Xây dựng thẩm định. 

Nhìn nhận về điều này, luật sư Phạm Tấn Thuấn, Đoàn Luật sư TP. Hồ Chí Minh cho rằng: Thẩm quyền điều chỉnh phê duyệt hạng mục thuộc DA đường TSN-BL-VĐN không phù hợp nếu căn cứ vào Quyết định 759/QĐ-UBND ngày 4/3/2010 của UBND quận Gò Vấp về quy hoạch 1/2000 khu dân cư phường 3. Ngoài ra Quyết định 101/QĐ-TTg ngày 22/1/2007 của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã xác định DA đường TSN-BL-VĐN là đường đô thị cấp 1 nên thẩm quyền điều chỉnh thuộc Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh. Nếu theo quy định về lập và thẩm định thiết kế thì Bộ Xây dựng có đủ thẩm quyền đối với dự án này trước khi triển khai thi công về tất cả các hạng mục. Nội dung Văn bản số 2774/BXD-KSTK cũng không đề cập đến khái niệm tiểu đảo hay lõi vòng xoay. Sau đó tại nhiều văn bản của các cấp chính quyền TP. Hồ Chí Minh cũng đều đồng ý với thẩm định của Bộ Xây dựng. Do vậy, khiếu nại của 49 hộ dân về sai phạm trong áp dụng pháp luật về xây dựng và quy hoạch giao thông đô thị đối với vòng xoay ngã 5 Nguyễn Thái Sơn là có cơ sở. 

Trong đơn kiến nghị mới nhất, 49 hộ dân khẳng định nhiều năm qua, tin tưởng chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, họ đã chấp nhận cuộc sống khó khăn dưới những ngôi nhà đang xuống cấp để chờ đợi công lý được thực thi. Sau khi sai phạm về quy định thu hồi nhà đất của người dân được Thanh tra Chính phủ làm rõ và Thủ tướng Chính phủ có văn bản đồng ý với Kết luận số 158/KL-TTCP thì 49 hộ dân vẫn mong chờ quyết định giải quyết đúng pháp luật của UBND TP. Hồ Chí Minh. Nhưng đã 3 năm qua vụ việc vẫn không có hồi kết, thậm chí còn phát sinh chuyện “vòng xoay hình củ gừng” nên những ngày cuối năm này, người dân lại phải gửi đơn kiến nghị đến các cơ quan chức năng với mong ước quyền lợi hợp pháp sớm được giải quyết để năm mới Quý Tỵ cuộc sống của 49 hộ dân sẽ an cư lạc nghiệp.

Giáng Thăng - Nam Hà