Khu hàng chục lô đất tại Nhân Hòa bị người dân "tố" giao trái thẩm quyền. Ảnh: TA

Từ năm 2002, thôn Bất Phí, xã Nhân Hòa bắt đầu có một số dự án liên quan đến phát triển kinh tế, khu công nghiệp tại địa phương.

Những tưởng khi các dự án vào, người dân nơi đây sẽ là các chủ thể được hưởng lợi chính, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế địa phương. Song đã nhiều năm trôi qua, việc thụ hưởng chưa rõ ràng mà nổi lên nhiều bức xúc trong quá trình triển khai thu hồi đất của địa phương, thậm chí là có biểu hiện của việc đơn thư kéo dài, chưa được giải quyết triệt để.

Đến năm 2013, những bức xúc kéo dài của người dân đã cụ thể hóa bằng nội dung đơn tố cáo (TC) ông Nguyễn Tá Mạnh - nguyên Trưởng thôn Bất Phí vi phạm nguyên tắc quản lý tài chính và đất đai, có dấu hiệu nghiêm trọng và các vấn đề liên quan như: Tự ý giao đất trái thẩm quyền tại phần đất dôi dư mà Nhà nước thu hồi để làm trường học năm 2002; năm 2008 việc thu hồi đất giao cho Công ty Châu Á - Thái Bình Dương để xây dựng cụm công nghiệp nhưng đến nay vẫn bỏ hoang, bịt đường di chuyển vào ruộng canh tác, ảnh hưởng đến sản xuất của người dân.

Thậm chí, đơn thư còn TC có việc tổ chức thầu bán đất ao hồ trái thẩm quyền; bán hàng chục lô đất trái thẩm quyền khác, khai thác nguồn thu bất hợp pháp...

Sau hàng loạt nội dung TC của công dân về thời kỳ ông Mạnh làm Trưởng thôn, Chủ tịch UBND xã Nhân Hòa đã ban hành quyết định thành lập đoàn Thanh tra và đến tháng 7/2014 đã ban hành Kết luận số 04/KL-UBND.

Liên quan đến các nội dung TC về đất đai, UBND xã Nhân Hòa kết luận: “Việc tổ chức thầu bán đất, chuyển mục đích sử dụng đất 10 năm và giãn tiếp 18 năm cho công dân của ông Mạnh với tư cách là Trưởng thôn Bất Phí là trái thẩm quyền và vi phạm pháp luật về đất đai”.

Công dân phản ánh năm 2008, Nhà nước thu hồi đất giao cho Công ty Châu Á - Thái Bình Dương nhưng đến nay hiện trạng vẫn bỏ hoang chưa đưa vào khai thác sử dụng được UBND xã khẳng định là đúng.

Phần đề nghị kiểm tra diện tích đất nông nghiệp của hai “quan” thôn Nguyễn Tá Mạnh (Trưởng thôn), Nguyễn Văn Quynh (Bí thư Chi bộ thôn) và các ông bà Nguyễn Tá Hội, Dương Quốc Sinh, Nguyễn Thị Thắng, Nguyễn Thị Bội được Chủ tịch UBND xã kết luận: Hộ ông Mạnh thừa 201m2; hộ ông Quynh tăng 113m2 trên bản đồ giao đất và tăng 176m2 ở hiện trạng sử dụng đất. Các hộ còn lại cũng thừa từ vài chục đến hàng trăm m2 đất.

Các nội dung liên quan đến thu, chi tài chính cũng được xác minh, kết luận. Trong đó, “nội dung đơn nêu tình trạng thầu bán đất, ao trái thẩm quyền là đúng. Việc thôn tự ý tổ chức thầu bán đất, ao hồ lâu dài cho một số hộ thu tiền là việc giao đất trái thẩm quyền vi phạm pháp luật về đất đai”.

Tại phần thu tiền thầu đất trên đồng (trước cổng Nhà máy sơn), UBND xã Nhân Hòa khẳng định, việc thôn tự ý tổ chức thầu đấu giá 17 lô và cho 8 hộ thầu trên 10 lô đất lâu dài thuộc hành lang công trình giao thông, thủy lợi để thu tiền là việc giao đất trái thẩm quyền, vi phạm pháp luật về đất đai, khai thác nguồn thu bất hợp pháp.

Liên quan đến tiền đền bù khi thu hồi đất trả đất cho hộ có đất mở rộng nâng cấp đình, chùa, thôn đã tự ý thu tiền và trả người dân bằng đất là không đúng quy định theo phương án đền bù và việc làm này là sai quy định.

Đáng nói, các “quan thôn” và “quan xóm” gồm: Nguyễn Tá Mạnh, Nguyễn Tá Thịnh, Nguyễn Văn Quynh đã đứng ra nhận từ hàng chục đến hàng trăm triệu đồng, số tiền người dân đóng góp tự nguyện. Khi người dân bức xúc có đơn thư TC thì vẫn không nộp lại đủ vào quỹ mà “giữ lại” một phần. Trong quản lý tài chính về tiền bồi thường bãi rác thải khu vực Bãi Bắp, sau đó chuyển về Đồng Mét đã gây lãng phí cho thôn hơn 52 triệu đồng...

Tóm lại, hầu hết các nội dung TC của công dân đối với Trưởng thôn Bất Phí và tổ chức, các cá nhân có liên quan đều được UBND xã kết luận là đúng và có cơ sở.

UBND xã nhấn mạnh: “Công tác thu chi, thời kỳ ông Mạnh làm Trưởng thôn Bất Phí, có những nội dung làm trái với quy định của Nhà nước, biểu hiện bán đất, thầu đất, thu tiền trái pháp luật, phần đất bị thu hồi cho các dự án có được đền bù, nhưng đối tượng sử dụng đất không được nhận đền bù theo quy định như: Dự án làm đường 279, dự án bánh kẹo Hoàng Mai... Một số cán bộ thôn đứng tên nhận tiền nhưng không nộp, nộp không kịp thời về quỹ”...

Báo Thanh tra sẽ tiếp tục thông tin sau khi làm việc với các cơ quan có trách nhiệm.

Tràng An - Minh Anh