Ông Bình hi vọng, sẽ không có những người bị oan sai, phải thiệt thòi, mất mát như mình. Ảnh: Thảo Nguyên

Bản án oan và cơn bĩ cực

Cách đây 14 năm, TAND TP Hà Nội tuyên phạt ông Phạm Đức Bình (SN 1956, trú tại số 6 ngõ Nguyễn Hữu Huân, phường Lý Thái Tổ, quận Hoàn Kiếm) phạm hai tội “tham ô” và “sử dụng trái phép tài sản xã hội chủ nghĩa” với tổng hình phạt 30 tháng tù giam.

Oan ức, ông Bình kháng cáo kêu oan.

Tháng 1/2001, TAND Tối cao xử phúc thẩm kết luận, ông Bình không có hành vi tham ô, cũng không sử dụng trái phép tài sản xã hội chủ nghĩa, tuyên hủy án sơ thẩm và đình chỉ vụ án.

Tuy được minh oan chỉ sau 1 năm, nhưng từ hai vụ án này đã đẩy gia đình ông Bình vào cơn bĩ cực. Mất việc, không được phục hồi quyền lợi hợp pháp, ông Bình còn phải bán căn nhà - nơi ở duy nhất để thi hành án dân sự cho khoản tiền thất thoát chưa được đối chiếu rõ ràng trách nhiệm.

Dắt díu vợ con về ở nhờ nhà bố mẹ vợ trong căn phòng vỏn vẹn 12m², bản thân đi bán bảo hiểm để kiếm sống, ông Bình kiên trì đề nghị giải quyết vụ việc của mình.

Nhờ liên tục gửi đơn yêu cầu bồi thường, đến năm 2006, TAND Tối cao xác định, ông Bình thuộc diện được bồi thường oan sai và vẫn còn thời hiệu yêu cầu.

Ấy vậy, hành trình đòi “trả oan” còn kéo dài đến 8 năm sau nữa. Tháng 4/2013, TAND TP Hà Nội mới mời ông Bình đến làm việc. Và, 1 năm sau, tháng 4/2014, ông mới chính thức được xin lỗi công khai.

Chưa khi nào mất niềm tin

Cả thời gian dài đó, ông Bình luôn tin tưởng vào công lý, cũng như khi dự phiên tòa phúc thẩm, ông cũng tự mình bào chữa, chứng minh mình không sai. Ông kiên trì lắm, nếu tính ra có lẽ, ông đã phải gửi đi cả gánh đơn thư, nhiều không kể xiết.

“Nguyện vọng lớn nhất của tôi là được xin lỗi công khai, danh dự được trả lại, nên bây giờ tinh thần thấy nhẹ nhàng, thảnh thơi, tôi thấy mình như khỏe ra. Mà vợ con tôi cũng hạnh phúc, tự tin hơn nhiều sau khi tôi được minh oan”, ông Bình cho hay..

Sau khi được xin lỗi công khai, những ngày cuối năm 2014, ông đã có quyết định chính thức được khôi phục sinh hoạt Đảng, có quyết định bồi thường tổn thất tinh thần và số ngày bị mất việc làm với tổng số tiền bồi thường gần 634 triệu đồng

Ông Bình cũng được giải quyết xong chế độ hưu trí, chính thức được nhận lương hưu từ tháng 11/2014 với mức lương gần 2,4 triệu đồng/tháng.

Điều đáng buồn, “thêm một cái Tết nữa đã qua”, việc của ông Bình vẫn chưa biết khi nào giải quyết xong dù TAND Hà Nội cũng đã có công văn đề nghị Bộ Tài chính chi trả kinh phí bồi thường.

“Tôi biết ngay cả các nước tiên tiến nhất vẫn có thể xảy ra oan sai, nhưng vấn đề ở chỗ khi phát hiện oan sai thì phải giải quyết nhanh chóng, chứ bồi thường oan sai không thể như kiểu xin - cho hiện nay thì không hợp lý”, ông Bình nói.

Thêm một mùa Xuân, thêm nhiều niềm vui và hi vọng, dù vẫn chưa nhận được tiền bồi thường, ông Bình vẫn vững tin, cám ơn Đảng, Nhà nước và những người sẵn sàng “sắn tay” minh oan cho mình.

Ông chỉ nhắn nhủ, cần tuyên truyền cho người dân biết về các qui định của Luật Trách nhiệm bồi thường Nhà nước. “Như bản thân tôi, oan sai rõ ràng, nhưng cũng không biết đến Nghị quyết 388 nên cứ gửi đơn lòng vòng. Pháp luật phải đến được với mọi người dân, để người dân không vi phạm pháp luật và khi không may vướng vòng lao lý thì biết để kêu oan”.

“Thiệt thòi thì thiệt thòi rồi, mất mát thì mất mát rồi nhưng giải quyết nhanh chóng thì người dân đỡ khổ, đỡ mất niềm tin. Tôi chỉ mong muốn các cơ quan tiến hành tố tụng khi điều tra, truy tố, xét xử phải tiến hành cẩn trọng, xem xét thấu tình đạt lý để tránh được oan sai cho người dân bởi oan sai thì khổ sở không kể xiết”, ông Bình nhấn mạnh.

Sự thật nhất định sẽ được sáng tỏ

Tại Hà Nội, ngoài ông Phạm Đức Bình, còn có anh Vũ Ngọc Dương (SN 1987, trú tại phường Khâm Thiên, quận Đống Đa) bị kết tội “lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản” với mức án 30 tháng tù giam mới được Viện KSND Tối cao kháng nghị giám đốc thẩm để xét xử lại từ đầu vì có cơ sở cho thấy việc kết tội anh Dương là oan sai.

“Đã ba năm nay, kể từ khi vướng vòng lao lý, tôi không có ngày nào thanh thản, chẳng có giấc ngủ nào trọn vẹn. Năm nay, bản án tuyên tôi có tội đã có kháng nghị giám đốc thẩm, vụ việc chưa được giải quyết xong, vẫn phải chờ nhưng tôi vẫn thấy vui và đã lấy lại được niềm tin rằng sự thật nhất định sẽ được sáng tỏ”.

Sau khi có quyết định kháng nghị, Cơ quan Điều tra của Viện KSND Tối cao đã mời anh Dương lên làm việc.

“Giá mà tôi được minh oan trước Tết thì cả gia đình sẽ đón Tết vui hơn nhiều, nhưng tôi cũng hiểu quá trình tố tụng phải tuân theo trình tự, thủ tục thời gian nhất định nên phải chờ. May mắn là Viện KSND Tối cao đã tin rằng tôi bị oan sai và kháng nghị để minh oan cho tôi. Tôi vướng vòng lao lý, điều tôi lo lắng là ông bà nội ngoại và bố mẹ tôi quá suy sụp, mong chờ từng phút, từng giờ đứa cháu được chính thức được giải phóng nỗi oan”, anh Dương chia sẻ.

Tuy giận những người đẩy mình vào lao lý nhưng anh cho hay, “tôi không mong mỏi gì hơn ngoài việc các cơ quan chức năng sớm giải quyết dứt điểm vụ việc để tôi không bị phí hoài thời gian tuổi trẻ, tập trung vào việc học hành, tìm công ăn việc làm mới”, anh Dương bày tỏ.

Thảo Nguyên