Mượn nhà dân không trả

Căn nhà số 60 Cư xá Tự Do (phường 7, quận Tân Bình) thuộc sở hữu của ông bà Hoàng Hữu Độ và Đỗ Thị Hảo.

Sau ngày miền Nam hoàn toàn giải phóng, Phòng Dân vận - Cục Chính trị Miền (nay là Quân khu 7) mượn một số phòng trong căn nhà để làm văn phòng làm việc.

Để con cái tiện chăm sóc, nuôi dưỡng bố mẹ, ngày 25/2/1976, bà Đỗ Thị Hảo đã có đơn bảo lãnh cho gia đình người con nuôi là Nguyễn Thị Cúc vào ở cùng gia đình.

Theo quy định pháp luật cũng như lẽ thường tình, Phòng Dân vận sau khi mượn nhà dân để phục vụ công tác, nếu không sử dụng nữa thì phải trả nhà lại cho dân; thế nhưng sau một thời gian ngắn tạm mượn để sử dụng, ngày 14/6/1976, Phòng Dân vận không trả lại nhà cho gia đình bà Cúc mà tự ý bàn giao 6 phòng đơn vị đã mượn cho Bệnh viện Thống Nhất để bố trí cho cán bộ, nhân viên ở.

Khi một số người được “bố trí” vào ở trong nhà dân, lòng tham nổi lên và một đường dây làm giấy tờ mờ ám, nhằm chiếm đoạt nhà cũng xuất hiện. Mưu đồ chiếm nhà được bắt đầu bằng biên bản kiểm kê nhà vắng chủ mờ ám, không rõ ràng đối với căn nhà số 60 Cư xá Tự Do.

Ông Lê Minh Luân, con trai bà Nguyễn Thị Cúc trình bày: “Ông V.Đ.H - Phó phòng Tổ chức Bệnh viện Thống Nhất đã khai man giả mạo chữ ký của ông Lê Văn Long là cha tôi, nhằm chiếm đoạt nhà gia đình tôi”.

Thực tế, cán bộ quận Tân Bình chưa một lần đến gia đình bà Cúc để làm thủ tục kiểm kê, lập biên bản đưa nhà số 60 Cư xá Tự Do vào diện nhà vắng chủ, vậy mà vẫn có biên bản kiểm kê. Theo ông Luân, chữ ký của cha ông ở mục chủ hộ trong biên bản kiểm kê là giả mạo.

Ngày 30/6/1987, quận Tân Bình đã lấy bản kiểm kê mờ ám này làm cơ sở pháp lý, ban hành Quyết định số 06/QĐ-UB kiểm kê và tạm quản lý căn nhà số 60 Cư xá Tự Do.

Ngày 25/10/1994, UBND TP Hồ Chí Minh đã ban hành Quyết định số 47078/QĐ-UB xác lập quyền sở hữu Nhà nước đối với căn nhà số 60 Cư xá Tự Do. Theo đó, căn nhà từ sở hữu của gia đình đã biến thành nhà Nhà nước.      

Thanh tra Chính phủ vào cuộc

Nếu không có việc mượn nhà không trả của Phòng Dân vận, không có biên bản kiểm kê nhà vắng chủ mờ ám và sự tiếp tay của một số cán bộ biến chất thì gia đình ông Luân đã không phải ròng rã hàng chục năm trời đi đòi công lý.

Hành trình đi đòi công lý của người dân càng gian nan hơn khi cán bộ giải quyết khiếu nại từ UBND TP Hồ Chí Minh, Bộ Xây dựng không làm rõ hành vi vi phạm pháp luật là một số người có chức có quyền đã tạo bản kiểm kê mờ ám, dẫn đến việc xác lập sở hữu Nhà nước ngôi nhà của dân.

Bà Cúc đã làm đơn khiếu nại yêu cầu hủy bỏ Quyết định xác lập sở hữu Nhà trước, trả lại nhà cho gia đình.

Ngày 5/10/1999, Sở Địa Chính - Nhà đất đã có Quyết định số 711/QĐ, bác đơn đòi quyền sở hữu của gia đình bà đối với căn nhà số 60 Cư xá Tự Do.

Ngày 25/1/2000, UBND TP Hồ Chí Minh ban hành Quyết định số 648/QĐ hủy Quyết định số 711 của Sở Địa chính - Nhà đất. Thế nhưng, nội dung quyết định không trả lại nhà cho gia đình bà Cúc mà khẳng định: Xác lập sở hữu Nhà nước đối với căn nhà này của UBNDTP là đúng pháp luật. TP yêu cầu gia đình bà Cúc, nếu muốn tiếp tục ở lại tại căn nhà thì phải ký hợp đồng thuê nhà với Nhà nước.

Nhận thấy có sự chưa rõ ràng trong giải quyết khiếu nại cũng như nỗi oan ức của người dân, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo Thanh tra Chính phủ vào cuộc làm rõ.

Ngày 28/4/2011, Báo cáo kết luận số 974/KL của Thanh tra Chính phủ khẳng định: Ông V.Đ.H - Phó phòng Tổ chức Bệnh viện Thống Nhất đã khai man chữ ký của ông Lê Văn Long là cha của ông Luân, dẫn đến việc xác lập quyền sở hữu Nhà nước đối với căn nhà 60 Cư xá Tự Do. Việc này thuộc thẩm quyền giải quyết của UBND TP Hồ Chí Minh.

Phó Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh Nguyễn Hữu Tín đã giao Thanh tra TP làm rõ vấn đề khai man, giả mạo chữ ký. Thế nhưng, công lý vẫn chưa đến được với người dân, chưa biết đến bao giờ con cháu bà Cúc mới nhận được nhà.

Bảo Ngọc

Kỳ II: Cách hành xử khó hiểu của cơ quan công quyền