Ngày 8/1/2009, UBND tỉnh ban hành Quyết định số 82/QĐ-UBND về việc phê duyệt Quy hoạch chi tiết xây dựng tỉ lệ 1/500 đối với dự án trên. Tại Điều 2 Quyết định ghi rõ: CTCP Cảng và Vận tải Lilama là chủ đầu tư dự án; giao Sở Tài nguyên và Môi trường thông báo và thu hồi phần diện tích đất thuê hàng năm của Cty TNHH Quốc tế Sao Bắc (Cty Sao Bắc) đã được UBND tỉnh cho thuê đất tại Quyết định số 1831/QĐ-UBND ngày 13/6/2003 và phần diện tích đất của Cty TNHH Hoài Nam (Cty Hoài Nam) đã được UBND tỉnh cho thuê đất 5 năm tại Quyết định số 3660/QĐ-UBND ngày 14/10/2004 sau khi hết hạn thời gian thuê đất để CTCP Cảng và Vận tải Lilama triển khai xây dựng cảng tổng hợp theo quy hoạch phê duyệt.

         
Ngày 21/01/2010, UBND tỉnh Quảng Ninh ban hành Quyết định số 210/QĐ-UBND về việc thu hồi và giao đất cho UBND TP Hạ Long để bồi thường giải phóng mặt bằng (GPMB) thực hiện dự án xây dựng cảng tổng hợp thuộc hệ thống Cảng Cái Lân. Trong tổng số đất thu hồi 223.443m2 để phục vụ dự án có phần đất của Cty Hoài Nam và Cty Sao Bắc thuê nhưng đã hết hạn. Diện tích thu hồi đối với Cty Hoài Nam là 13.708m2 (trong đó, 8.145m2 đất thuê 5 năm, hết thời hạn từ tháng 10/2009 và 5.563m2 đất Cty lấn chiếm, sử dụng ngoài danh giới được thuê); diện tích đối với Cty Sao Bắc là 22.860m2 (trong đó, 16.286m2 đất Cty thuê hàng năm làm bãi tạm; 1.696m2 đất thuê 50 năm và 4.878m2 đất Cty lấn chiếm, sử dụng ngoài danh giới được thuê). Tại quyết định cho 2 Cty trên thuê đất đều ghi rất rõ: Không được xây dựng các công trình kiên cố, khi Nhà nước thu hồi không được đền bù. Riêng phần diện tích 1.696m2 của Cty Sao Bắc là một phần diện tích đất thuê 50 năm thì được bồi thường theo quy định.

         
Sau khi có quyết định thu hồi, UBND TP Hạ Long đã triển khai công tác bồi thường, GPMB, công bố quy hoạch, công khai cơ chế chính sách bồi thường GPMB, triển khai công tác kiểm đếm, lập phương án bồi thường… Tuy nhiên, kể từ khi UBND tỉnh có quyết định thu hồi đất, 2 Cty trên liên tục có đơn khiếu nại, khiếu kiện vô căn cứ nhằm kéo dài thời gian giao đất.

         
Trao đổi với PV, ông Đào Xuân Đan, Chủ tịch UBND TP Hạ Long cho biết: UBND TP Hạ Long đã nhiều lần mời Cty Hoài Nam và Cty Sao Bắc đến làm việc nhưng 2 Cty này không đến hoặc cử người không đủ thẩm quyền đến làm việc và không ký biên bản, gây khó khăn trong việc thi hành quyết định thu hồi đất. Mặt khác, cứ mỗi lần UBND TP ra văn bản thu hồi đất thì doanh nghiệp lại tiến hành khiếu nại nên chính quyền buộc phải dừng lại việc xử lý GPMB và chuyển sang giải quyết theo trình tự các bước khiếu nại. Vì vậy, công tác GPMB bị đình trệ, kéo dài đến nay đã hơn 3 năm. Thậm chí, UBND tỉnh cũng phải ban hành Quyết định số 2477/QĐ-UBND ngày 01/10/1012 gia hạn thời gian thi hành Quyết định 210 về việc thu hồi đất. 

         
Ông Nguyễn Hữu Nhã, Giám đốc Trung tâm Phát triển quỹ đất TP Hạ Long bức xúc: Cty Hoài Nam và Cty Sao Bắc đều đã hết thời hạn thuê đất. Khi Nhà nước thu hồi thì 2 Cty này cố tình chây ì không trả và còn chống đối, ngăn cản không cho tổ công tác vào kiểm đếm, gây khó khăn cho công tác GPMB. Phải nói rằng, thái độ và ý thức chấp hành pháp luật của 2 Cty này là rất kém. Tôi không hiểu Cty Hoài Nam nghĩ gì khi hiện tại, chúng tôi đang cố gắng thu hồi đất của một người khác để giao cho Cty Hoài Nam xây dựng nhà máy nước thải, dự án này cũng nằm trong Khu công nghiệp Cái Lân. Hiện tại, đối tượng bị thu hồi đất còn đang kiện chúng tôi… Cty Hoài Nam quá biết việc này nhưng vẫn cố tình chống đối, thật quá đáng! 

         
Ngày 1/3/2013, UBND TP Hạ Long ban hành Thông báo số 204/TB-UBND và Thông báo số 205/TB-UBND về việc di chuyển, bàn giao mặt bằng để thực hiện dự án xây dựng cảng tổng hợp thuộc hệ thống Cảng Cái Lân. Song, một lần nữa Cty Hoài Nam và Cty Sao Bắc vẫn bài cũ “chây ì” không chịu bàn giao mặt bằng theo yêu cầu của TP.

         
Khẳng định sự kiên quyết của chính quyền TP, ngày 22/3/2013, UBND TP Hạ Long ban hành quyết định cưỡng chế thu hồi đất đối với 2 Cty Hoài Nam và Sao Bắc. Và rồi như thường lệ, 2 Cty này lại đồng loạt làm đơn khiếu nại nhằm mục đích “câu giờ”.

         
Để giải quyết dứt điểm vụ việc, ngày 9/4/2013, UBND tỉnh đã tổ chức buổi họp đối thoại để trả lời các nội dung khiếu nại của 2 Cty trên. Tại buổi đối thoại, ông Đỗ Thông, Phó Chủ tịch UBND tỉnh đã khẳng định nội dung khiếu nại của Cty Hoài Nam và Cty Sao Bắc là không có cơ sở; giữ nguyên Quyết định thu hồi đất số 210/QĐ-UBND ngày 21/01/2010; đồng thời yêu cầu 2 Cty này nghiêm chỉnh chấp hành quyết định này. 

         
Kết luận là vậy, nhưng cho đến nay, sự việc vẫn như vừa mới bắt đầu, 2 Cty vẫn phớt lờ trước mọi quyết định của tỉnh, ngang nhiên không chịu giao đất. Đến đây, dư luận không khỏi hoài nghi về tính thực thi pháp luật của chính quyền tỉnh Quảng Ninh. Điều này rất có thể sẽ tạo tiền lệ xấu và cũng trở thành ấn tượng không mấy tốt đẹp nếu cá nhân, tổ chức nào đó đang có ý định đầu tư tại đây. 

         
Về phía CTCP Cảng tổng hợp Cái Lân Quảng Ninh, từ khi được UBND tỉnh Quảng Ninh phê duyệt quy hoạch dự án tỷ lệ 1/500 theo Quyết định số 82/UBND, đã thực hiện các thủ tục cần thiết để triển khai xin cấp Giấy chứng nhận đầu tư và thực hiện dự án như: Công bố quy hoạch; thiết kế và trình duyệt thiết kế cơ sở; đánh giá tác động môi trường của dự án; phối hợp với UBND TP Hạ Long và UBND phường Bãi Cháy để chuẩn bị các công việc phục vụ kế hoạch GPMB đã đề ra và đã chuẩn bị đầy đủ mọi nguồn lực, vật lực cần thiết, kể cả nguồn lực tài chính theo yêu cầu của các cơ quan Nhà nước tỉnh Quảng Ninh để thực hiện dự án. 

         
Tuy nhiên, đến thời điểm hiện tại, Cty vẫn chưa được UBND tỉnh bàn giao mặt bằng và Ban Quản lý Khu kinh tế chưa cấp Giấy chứng nhận đầu tư cho Cty gây thiệt hại lớn về mọi mặt trong nhiều năm qua. Trong khi đó, Cty phải duy trì bộ máy quản lý dự án cùng với toàn bộ số tiền nhiều tỷ đồng do cổ đông góp vốn mà Cty nộp vào ngân hàng để đủ điều kiện thực hiện dự án mà không phát sinh bất kỳ khoản lợi nhuận nào trong suốt thời gian trên. Điều này đã gây thiệt hại trực tiếp đến kinh tế cho Cty và gây nhiều bức xúc cho các cổ đông. Nếu cứ tiếp diễn tình trạng “chây ì” của Cty Hoài Nam và Cty Sao Bắc và sự thiếu kiên quyết của chính quyền tỉnh, Cty sẽ phải đối mặt với rất nhiều khó khăn cũng như bỏ lỡ nhiều cơ hội kinh doanh, hợp tác trong thời gian dự án chậm trễ không thực hiện đúng theo kế hoạch. 

   
“Chính quyền tỉnh Quảng Ninh thì vẫn đang lúng túng trong việc hướng dẫn và giải quyết các thủ tục theo Quyết định 82/UBND. Dự án thì không thể triển khai thực hiện bởi gặp phải sự bất hợp tác của 2 Cty trên và sự khiếu nại, khiếu kiện vô căn cứ mãi tiếp diễn. Trong khi Cty chúng tôi luôn chấp hành đúng pháp luật và chủ trương đầu tư của tỉnh thì đang bị đình trệ dự án, thiệt hại ngày càng tăng. Cty đang rơi vào tình trạng dở khóc dở cười” - một lãnh đạo của Cty bức xúc nói.

         
Như vậy, sự việc đã có đầy đủ cơ sở pháp lý để thực hiện việc giải phóng và bàn giao mặt bằng dự án đầu tư xây dựng cảng tổng hợp thuộc hệ thống Cảng Cái Lân cho CTCP Cảng tổng hợp Cái Lân Quảng Ninh. Nhưng không hiểu vì lý do gì chính quyền tỉnh lại tỏ ra bất lực trước những hành vi vi phạm pháp luật, chây ì của Cty Hoài Nam và Cty Sao Bắc?

         
Làm thế nào để đảm bảo nguyên tắc pháp chế của Nhà nước và thực hiện dự án trên, góp phần phát triển kinh tế của địa phương. Câu hỏi này xin gửi đến lãnh đạo tỉnh Quảng Ninh