Các nguyên đơn trên phần đất do vợ chồng cụ Soát để lại. Ảnh: TL

Cụ Nguyễn Văn Soát (mất tháng 6/2006) và vợ là cụ Nguyễn Thị Hòa (mất tháng 11/2005) có 9 người con là: Nguyễn Thị Hạnh, Nguyễn Văn Phúc, Nguyễn Thị Thân, Nguyễn Văn Trung, Nguyễn Thị Hội, Nguyễn Văn Bình, Nguyễn Văn Xinh, Nguyễn Thị Phương, Nguyễn Văn Thắng. Ngoài hơn 1.000m2 tại Phước Hưng (nay là phường Phước Hiệp, TP Bà Rịa) đã chia cho các con, vợ chồng cụ Soát còn có 9.657,7m2 tại xã Hòa Long, TP Bà Rịa đã được cấp Giấy chứng nhận QSDĐ ngày 11/7/2005.

Sau khi vợ chồng cụ Soát qua đời, ông Nguyễn Văn Xinh đã tự ý bán đất cho người khác. Các anh chị em trong gia đình khiếu nại ra chính quyền giải quyết, thì “phát hiện ông Xinh và vợ là bà Lưu Thị Hường làm giả “Tờ di chúc” của cha mẹ để chiếm đoạt phần đất nêu trên. 7 người con của vợ chồng cụ Soát đã khởi kiện vợ chồng ông Xinh ra Tòa “yêu cầu phân chia thừa kế QSDĐ do cha mẹ để lại theo pháp luật. Riêng bà Hội không khởi kiện, trở thành “người có quyền lợi và nghĩa vụ” liên quan.

Tại phiên xét xử sơ thẩm ngày 29/5/2012, TAND thị xã Bà Rịa cho rằng: “Xét Tờ di chúc” do ông Xinh giao nộp tại Văn phòng đăng ký QSDĐ Bà Rịa để khai chuyển tên thừa kế, thấy di chúc này có chữ ký mang tên cụ Soát, cụ Hòa và 2 người làm chứng là Nguyễn Thị Bình và Nguyễn Thị Lụa, có xác nhận của khu phố và UBND phường Phước Hưng, nên theo Điều 656 và 657 Bộ luật Dân sự thì di chúc này đúng quy định về hình thức”.

Cũng theo Tòa, các nguyên đơn cho rằng, chữ ký trong di chúc không phải chữ ký của vợ chồng cụ Soát, nhưng không cung cấp được chứng cứ chứng minh, nên không có cơ sở để bác bỏ di chúc, vì vậy di sản của vợ chồng cụ Soát đã định đoạt và “phải được thực hiện” theo Điều 646 Bộ luật Dân sự.

Từ đó, Bản án số 07/DSST ngày 29/5/2012 của TAND thị xã Bà Rịa tuyên xử: “Không chấp nhận yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn (gồm các ông, bà: Hạnh, Phúc, Thân, Trung, Bình, Phương, Thắng) về tranh chấp thừa kế 9.657,7m2 đất tại xã Hòa Long, thị xã Bà Rịa với ông Xinh bà Hường bị đơn, các nguyên đơn phải chịu án phí mỗi người 10.730.000 đồng”.

Trước kháng án của các nguyên đơn, tại phiên phúc thẩm ngày 16/8/2013, TAND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu xét thấy: Bị đơn và người làm chứng thừa nhận “chữ viết trên Tờ di chúc do bà Hường vợ ông Xinh viết, cụ Soát và cụ Hòa ký xong mới mời bà Bình, bà Lụa ký”. Theo Điều 656 và 658 Bộ luật Dân sự, di chúc trên lập “không đúng quy định về hình thức và vi phạm về thủ tục”.

Mặt khác, tại Kết luận giám định số 796/C54B ngày 20/5/2013 của Phân viện khoa học hình sự Bộ Công an tại TP Hồ Chí Minh cho thấy: “Chữ ký mang tên Soát trên “Tờ di chúc” đề ngày 15/2/2005, “Giấy cho nhà ở và đất” đề ngày 15/9/2005 với mẫu chữ ký của cụ Soát trên “Giấy ủy quyền” đề ngày 8/8/1992 và 5 “Giấy sang nhượng đất” đề ngày 9/3/2000 là do không cùng một người ký ra, còn chữ ký mang tên Hòa không đủ cơ sở” để tiến hành giám định.

Tòa phúc thẩm còn chỉ ra, liên quan đến vụ việc còn có tờ giấy “Cho nhà ở và đất” đề ngày 15/9/2005, nhưng cấp sơ thẩm chưa xem xét làm rõ”. Từ những “khuất tất” nêu trên, Bản án số 39/DSPT ngày 16/8/2013 của TAND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu quyết định: “Hủy toàn bộ Bản án sơ thẩm” số 07/DSST của TAND thị xã (nay là thành phố) Bà Rịa, giao hồ sơ cho TAND TP Bà Rịa xét xử lại vụ án theo quy định pháp luật.

Kỳ II: Sự thật của “Tờ di chúc” và “Giấy cho nhà”

Trúc Lâm