Dù đã ăn nhậu với nguyên đơn nhưng Kiểm Sát viên VKSND tỉnh Kiên Giang Phạm Phú Vinh vẫn tham gia phiên tòa phúc thẩm.

Theo đơn khiếu nại của ông Nguyễn Văn Khanh, sinh năm 1965, ngụ tại xã Bãi Thơm, huyện Phú Quốc, là bị đơn trong vụ án này, năm 2005 - 2007, bà Nguyễn Thị Lý, sinh năm 1960, ngụ tại phường Vĩnh Bảo, TP. Rạch Giá mua lại quyền sử dụng 24 ha đất của ông tại xã Bãi Thơm. Sau đó, vì đất nằm trong quy hoạch DA du lịch nên ông Khanh đã có văn bản ủy quyền cho bà Lý thực hiện các quyền được pháp luật quy định đối với phần đất này, trong đó có quyền nhận tiền đền bù quyền sử dụng đất từ Trung tâm phát triển quỹ đất huyện Phú Quốc. 

Năm 2011, bà Nguyễn Thị Thu Thủy, sinh năm 1978, tạm trú tại số 146 đường 30/4, khu phố 1, thị trấn Dương Đông bán cho bà Lý 2 phần đất (một phần có diện tích 4.000m2, một phần có diện tích 10.000m2), với giá 7,7 tỷ đồng. Việc mua bán bằng giấy tay, bà Lý đã trả trước cho bà Thủy 1,2 tỷ đồng. Số tiền 6,5 tỷ đồng còn lại được bà Lý và bà Thủy thỏa thuận quy đổi bằng giá trị đền bù quyền sử dụng 16.000m2 đất trong 24 ha mà bà Lý đã mua của ông Khanh tại xã Bãi Thơm, thuộc DA du lịch do Công ty Đại Cát Hoàng Long làm chủ đầu tư. 

Vì phần đất 24 ha chưa hoàn thành thủ tục sang tên, nên để đảm bảo việc thỏa thuận, bà Thủy yêu cầu phải ra công chứng chứng thực hợp đồng đặt cọc với hình thức ông Khanh phải nhận 11 tỷ tiền cọc để hứa bán cho bà Thủy 16.000m2 đất. Đây là hợp đồng giả cách và ông Khanh ký tên là hình thức chứ không có thực việc giao nhận số tiền 11 tỷ đồng. Nhưng sau khi hợp đồng giả cách được ký, bà Thủy đã không thực hiện đúng hợp đồng mua bán với bà Lý khi đem phần đất 10.000m2 bán cho ông Nguyễn Đình Việt. Phát hiện việc này, bà Lý yêu cầu bà Thủy giao phần đất 4.000m2 còn lại thì bà Thủy trả lời không có đất để giao. 

Không hiểu được tổ chức hay cá nhân nào “tư vấn” bà Thủy đã khởi kiện ra TAND huyện Phú Quốc yêu cầu hủy hợp đồng đặt cọc và buộc ông Khanh phải trả lại cho bà Thủy 11 tỷ đồng. Chỉ trong vòng 1 buổi chiều, Thẩm phán Đỗ Minh Tâm đã “hoàn thành” mọi thủ tục như nhận đơn, thông báo nộp tiền tạm ứng, thông báo thụ lý vụ án, ủy quyền, cho làm bản tự khai, lập biên bản hòa giải, và biên bản hòa giải thành… Sau đó 3 ngày, Quyết định công nhận thỏa thuận số 41/2011/QĐST-DS đã được Thẩm phán Đỗ Minh Tâm cấp tốc ban hành. Trong cùng ngày, Chi cục trưởng Chi cục THADS huyện Phú Quốc Đinh Xuân Định ra quyết định thi hành án. Sự thật, theo ông Khanh, khi được TAND huyện Phú Quốc mời làm việc với Thẩm phán Đỗ Minh Tâm thì nội dung chỉ là hủy hợp đồng đặt cọc chứ không đề cập đến việc phải trả 11 tỷ đồng. Do đó, ông Khanh đã ký vào các giấy tờ do Thẩm phán Đỗ Minh Tâm đưa ra mà không đọc lại nội dung vì lúc đó đã 20 giờ. Phía bị đơn là ông Nguyễn Văn Thương, người được ông Khanh ủy quyền đã đưa ra chứng cứ  Kiểm Sát viên Phạm Phú Vinh đã gặp gỡ ăn nhậu với nguyên đơn Nguyễn Thị Thu Thủy.

Những khuất tất này đã không được Chánh án TAND tỉnh Kiên Giang xem xét để giám đốc thẩm, tái thẩm về Quyết định công nhận thỏa thuận số 41/2011/QĐST-DS. Chỉ đến khi Chánh án TAND Tối cao có Kháng nghị số 388/2012/KNDS - TT thì Chánh án TAND tỉnh Kiên Giang mới tuyên hủy Quyết định công nhận thỏa thuận số 41/2011/QĐST-DS. Nhưng khi hồ sơ vụ án được giao lại cho TAND huyện Phú Quốc xét xử lại, và sau đó TAND tỉnh Kiên Giang xét xử phúc thẩm, thì sự việc đã bị chuyển hướng sai với bản chất khách quan.

Vi phạm tố tụng

Trong đơn kháng nghị giám đốc thẩm gửi các cơ quan chức năng, bà Lý khẳng định: Chữ ký, chữ viết trên “Tờ cam kết” ngày 28/3/2011 không phải do bà viết ra. Kết luận giám định số 44/KL-PC54 ngày 28/3/2012 của Phòng kỹ thuật hình sự Công an tỉnh Kiên Giang không khách quan, kết luận không chính xác. Ngoài ra, “Tờ cam kết” trong quá trình giải quyết ở cấp sơ thẩm không có trong hồ sơ vụ án, không có biên bản giao nhận giữa đương sự và TAND huyện Phú Quốc. 

Thế nhưng “Tờ cam kết” lại đột ngột xuất hiện trong hồ sơ vụ án khi được TAND tỉnh Kiên Giang thụ lý để xét xử phúc thẩm. Nhận thấy sự việc có dấu hiệu bất thường, bà Lý đã có đơn yêu cầu TAND tỉnh Kiên Giang giám định lại “Tờ cam kết” nhưng đề nghị này đã không được chấp thuận và HĐXX tiếp tục phiên tòa là vi phạm tố tụng. 

Đối với chứng cứ là “Đơn yêu cầu ngăn chặn” ngày 8/11/2011 có trong hồ sơ vụ án, bà Lý cũng khẳng định, đây chỉ là bản sao chứ không có bản chính. Điều này được Cục THADS tỉnh Kiên Giang xác nhận bằng văn bản là không nhận được “Đơn yêu cầu ngăn chặn” của bà Lý, trong hồ sơ lưu giữ tại Cục THADS không tồn tại chứng cứ này. Ngược lại, HĐXX phúc thẩm TAND tỉnh Kiên Giang cho biết, cấp sơ thẩm đã thu thập chứng cứ này từ Cục THADS tỉnh Kiên Giang (?). Điều này, theo bà Lý là không đúng sự thật vì bản sao “Đơn yêu cầu ngăn chặn” lại có dấu treo của VKSND tỉnh Kiên Giang chứ không phải của Cục THADS tỉnh Kiên Giang. Khi bà Lý có đơn yêu cầu HĐXX phúc thẩm giám định thì không được tòa chấp thuận. Trong khi đó, cả hai cấp xét xử đều căn cứ vào bản sao “Đơn yêu cầu ngăn chặn” để tuyên xử là sai pháp luật. 

Cả hai cấp xét xử đều nhận định hợp đồng đặt cọc là hợp đồng giả cách vì ông Khanh không có mặt tại Phòng công chứng số 2 khi lập hợp đồng. Chữ ký của ông Khanh trên hợp đồng này được ký bên ngoài trụ sở phòng công chứng. Việc giao nhận 11 tỷ đồng thực tế không diễn ra do xuất phát từ việc bà Thủy thỏa thuận hoán đổi đất với bà Lý và sẽ thanh toán khi được nhận đền bù. Tại Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Kiên Giang, bà Thủy cũng thừa nhận là không đưa tiền gì cho ông Khanh. Điều này cũng được HĐXX cấp sơ thẩm và phúc thẩm khẳng định, không có việc bà Thủy giao tiền cho ông Khanh. Thực tế, bà Thủy là người bội tín khi tự ý thay đổi thỏa thuận hoán đổi giá trị quyền sử dụng đất nên hợp đồng đặt cọc không có ý nghĩa. Đáng lẽ HĐXX cấp sơ thẩm và phúc thẩm phải xem xét bác toàn bộ yêu cầu khởi kiện của bà Thủy mới phù hợp, mới đúng quy định của pháp luật. 

Ngược lại, HĐXX cấp sơ thẩm và phúc thẩm lại áp dụng Điều 315 Bộ Luật Dân sự để cho rằng: Kể từ khi ông Khanh và bà Thủy ký vào hợp đồng đặt cọc thì xem như đã có sự chuyển giao nghĩa vụ trả tiền cho bà Thủy từ bà Lý sang cho Khanh. Từ đó, tuyên buộc bà Lý, ông Khanh và bà Xuân (vợ ông Khanh) liên đới trả tiền cho bà Thủy. 

Việc tuyên buộc này là sai pháp luật vì HĐXX cấp sơ thẩm và phúc thẩm không chứng minh được có văn bản nào, chứng cứ nào do cả 3 bên cùng lập và cùng ký xác nhận về việc chuyển giao nghĩa vụ như đúng tinh thần của điều luật quy định. Số tiền lãi của 11 tỷ tiền cọc như cách hiểu của HĐXX cấp sơ thẩm và phúc thẩm cũng không phù hợp khi hợp đồng giả cách đã vô hiệu, không có việc giao tiền thì tại sao phát sinh lãi.  

Trong quá trình giải quyết vụ án, ông Khanh và bà Lý đã phát hiện Kiểm sát viên VKSND tỉnh Kiên Giang Phạm Phú Vinh là người được phân công tham gia giải quyết trong vụ án lại ăn nhậu cùng với nguyên đơn là bà Thủy tại Nhà hàng Ngọc Nhân, TP. Rạch Giá trước ngày mở phiên tòa phúc thẩm. Chỉ đến khi người đại diện của ông Khanh công bố hình ảnh chứng minh việc ăn nhậu này tại phiên xét xử công khai thì HĐXX mới quyết định thay đổi Kiểm sát viên. 

Rõ ràng trong vụ án này có những biểu hiện thông đồng giữa nguyên đơn là bà Thủy với cơ quan tiến hành tố tụng, có dấu hiệu làm sai lệch hồ sơ vụ án dẫn đến kết quả vụ án không khách quan, không đúng quy định của pháp luật. Một điều bất thường khác là tại bản án sơ thẩm nhận định: Đơn khởi kiện của Thủy chỉ yêu cầu hủy hợp đồng đặt cọc và buộc ông Khanh trả lại số tiền đặt cọc, nên chỉ xem xét giải quyết trong phạm vi đơn khởi kiện ban đầu của đương sự. Hay nói khác hơn bà Thủy không khởi kiện bà Lý và bà Xuân. Quá trình giải quyết vụ án, không có tài liệu nào, lời khai nào của bà Xuân, nhưng HĐXX cấp sơ thẩm và phúc thẩm lại đưa bà Xuân vào tham gia tố tụng với tư cách là người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan là vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng.