(Thanh tra)- Trong các năm 2010, 2011, Báo Thanh tra đã có loạt bài phản ánh khiếu nại (KN) của ông Trương Công Nghênh, xã viên Hợp tác xã (HTX) Đông Thắng, trú tại xóm 4C, xã Đông Ngạc, huyện Từ Liêm, Hà Nội, qua đó, chỉ ra hàng loạt bất thường trong quản lý Nhà nước về đất đai của địa phương này. Mới đây, chúng tôi tiếp tục nhận được kêu cứu của ông Nghênh khi ông bị khởi tố hình sự về sử dụng đất (SDĐ).
Ông Nghênh là xã viên của HTX Nông nghiệp Đông Thắng. Từ năm 200l, gia đình canh tác, sử dụng diện tích ao xóm 4C gần sát nhà. Ao có nguồn gốc là tài sản cá nhân, do 3 gia đình góp vào khi quốc hữu hóa. 1 trong 3 gia đình góp ao là mẹ đẻ của ông Nghênh.
Năm 2002, HTX Đông Thắng thực hiện chia đất theo Nghị định 64, phân cho gia đình ông Nghênh quản lý ao xóm 4C. Việc điều ghép này có trong biểu đồ sổ sách và xác nhận đóng dấu đỏ do Chủ nhiệm HTX Đông Thắng - ông Nguyễn Xuân Trường ký.
Năm 2009, UBND xã Đông Ngạc có ý định thu hồi diện tích ao trên để chuyển mục đích sử dụng bằng cách giao diện tích của ông Ngênh cho chùa Tư Khánh. Do các bước giải quyết thu hồi không đúng qui định pháp luật nên gia đình ông Nghênh không đồng ý và làm đơn KN.
UBND xã Đông Ngạc bác KN của ông Nghênh nhưng “tiền hậu bất nhất” khi cho rằng, diện tích ao xóm 4C thuộc chùa Tư Khánh, lúc lại khẳng định là ao công do UBND xã quản.
Không đồng ý với quyết định của xã, ông Nghênh KN lên UBND huyện.
Ngày 30/11/2011, UBND huyện Từ Liêm có Quyết định số 11318/QĐ-UBND do Phó Chủ tịch Nguyễn Kim Vinh ký, trong đó cũng xác nhận việc gia đình ông Nghênh vẫn chưa được giao đủ đất. “UBND huyện Từ Liêm yêu cầu UBND xã Đông Ngạc phối hợp với Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện hoàn chỉnh hồ sơ giao đất nông nghiệp bổ sung cho hộ ông Trương Công Nghênh”. Quyết định còn ghi rõ: Nếu không đồng ý với quyết định này, ông Trương Công Nghênh có quyền khởi kiện tại TAND huyện Từ Liêm trong thời hạn 30 ngày, kể từ ngày nhận được quyết định.
Tuy nhiên, trước đó, ngày 22/9/2011, Thượng tá Lê Tiến Dũng, Phó Thủ trưởng Cơ quan Cảnh sát điều tra, Công an huyện Từ Liêm đã ký quyết định khởi tố bị can đối với ông Nghênh.
Ông Nghênh bị truy tố và đưa ra xét xử hình sự vì “vi phạm các quy định về SDĐ đai” theo Điều 173, Bộ luật Hình sự. Trong các “tội danh” ông Nghênh bị kết có “tội” san lấp diện tích ao xóm 4C, sử dụng sai mục đích được giao.
Theo kết luận của cơ quan điều tra, ngày 3/12/2009, UBND xã Đông Ngạc kiểm tra hiện trạng SDĐ, bắt quả tang ông Nghênh có hành vi vi phạm, đổ đất, san lấp để chiếm diện tích 25,2m2.
Tại phiên tòa sơ thẩm, ông Nghênh thừa nhận việc đổ 12 xe cải tiến đất màu. UBND xã đã ra quyết định xử phạt cảnh cáo vì hành vi vi phạm hành chính. Tại văn bản này, đoàn kiểm tra có 15 thành viên, nhưng chỉ có 6 chữ ký và đặc biệt, không có đại diện của khu dân cư.
Căn cứ mấu chốt nhất để xác định định lượng vi phạm của kết luận điều tra, đó là: Theo Hội đồng Định giá tài sản trong tố tụng hình sự, giá đất áp cho thuế thu nộp tiền SDĐ tại vị trí trên là 7.860.000 đồng/m2. Do vậy, tổng giá trị thửa đất mà ông Nghênh chiếm là 2,8 tỷ đồng!
Cần nói rõ ở đây, ông Nghênh được giao đất sản xuất. Và, việc ông san lấp đất để trồng khoai, chuối (do nước ao tù đọng, cá ông thả chết hàng loạt) đang được cơ quan điều tra qui kết là “chiếm” theo giá đất ở!
Trong loạt bài điều tra trước đây, chúng tôi đã nhiều lần đề nghị UBND huyện Từ Liêm làm rõ việc ao 4C nằm trong khuôn viên chùa Tư Khánh hay ao 4C thuộc đất công do UBND xã quản lý? Xác định điều này để theo đúng Luật Đất đai (Điều 136, khoản 2) thì thẩm quyền giải quyết tranh chấp đất đai đối với đất chưa có “sổ đỏ” thuộc thẩm quyền của Chủ tịch UBND tỉnh, TP trực thuộc T.Ư. Nghĩa là theo đúng quy trình mà UBND huyện Từ Liêm đang giải quyết với ông Nghênh.
Kết luận điều tra cũng đã ghi rõ: Có 4 trường hợp chiếm đất tại vị trí ao 4C. Tuy nhiên, riêng ông Nghênh bị khởi tố hình sự về việc vi phạm các qui định quản lý đất đai. Trong khi, duy nhất ông là người có quyết định giao đất của HTX Đông Thắng - khi đó đang có thẩm quyền.
Sau khi hoãn, rồi tiến hành xét xử 2 lần (1 lần trả hồ sơ để điều tra bổ sung), TAND huyện Từ Liêm đã “tuyên bố bị cáo Trương Công Nghênh phạm tội vi phạm các qui định về SDĐ đai. Áp dụng khoản 1 Điều 173, điểm p khoản 1 Điều 46, 47 Bộ luật Hình sự, phạt Trương Công Nghênh cảnh cáo”.
Bản án trên một phần cho thấy sự “phá sản” của kết luận điều tra của cơ quan cảnh sát điều tra huyện Từ Liêm; khẳng định độ “non” của các chứng cứ kết tội của cơ quan này. Tuy nhiên, án hình tuyên, án tích còn đó tạo sự bất bình của dư luận và nỗi bức xúc của người bị kết án. Bởi, một người nông dân một lòng tin vào chính sách của Nhà nước, sự thực thi công lý của các tổ chức đại diện cho pháp luật, cần cù bám đất sản xuất và nỗ lực bảo vệ diện tích đất được giao sản xuất lại bị tuyên án hình sự bởi chính những nỗ lực sản xuất, canh tác và bảo vệ phần đất đó!
Chúng tôi cũng có trong tay tống đạt của TAND TP Hà Nội với ông Nghênh để tiến hành phiên xử phúc thẩm vào ngày 19/12/2012. Dư luận trông đợi và đặt niềm tin, với sự công minh, sáng suốt, những người đại diện cho pháp luật sẽ đưa ra một phán quyết công bằng đối với hành vi vi phạm hành chính của ông Trương Công Nghênh khi sản xuất trên diện tích ao 4C.
Đan Anh
