D.A vẫn nằm đắp chiếu sau khi chính quyền cưỡng chế thu hồi đất. Ảnh: Đinh Lê

Bản án gây bức xúc

Thời điểm thu hồi đất lại vào dịp gần Tết Nguyên đán trên diện tích hơn 25.000m2 đang có hàng nghìn cây bưởi Diễn chưa vào độ chín, bảo đảm chất lượng để thu hoạch… nhưng Ban GPMB Từ Liêm vẫn ép người dân phải thu hoạch. 

Trong lúc người dân đang tiếp khiếu thì chính quyền huyện vẫn cho tổ chức cưỡng chế thu hồi đất, làm thiệt hại nghiêm trọng đến tài sản của hàng chục hộ nông dân gây bức xúc khiếu kiện. 

Tại phiên xử sơ thẩm diễn ra tháng 8 vừa qua tại TAND huyện Từ Liêm, khẳng định trình tự tiến hành thu hồi đất của UBND huyện đối với các ông Côi, ông Tính… là không đúng theo quy định pháp luật hiện hành, tuy nhiên, Hội đồng Xét xử vẫn bác yêu cầu khởi kiện của họ.

Cho rằng các bản án của TAND huyện Từ Liêm có dấu hiệu vi phạm về tố tụng, xâm hại quyền lợi của mình, các hộ làm đơn kháng cáo lên Tòa Hành chính Hà Nội. 

Bỏ lọt chứng cứ

Luật sư Nguyễn Hà Luân, Văn phòng Luật sư Hưng Đạo Thăng Long, bảo vệ cho nguyên đơn, khẳng định: “Việc TAND huyện Từ Liêm tuyên bác yêu cầu khởi kiện của ông Côi, Tính… là trái quy định của pháp luật. Tại Điều 32 Nghị định 69/2009 và Điều 70 Quyết định 108/2009 quy định: “Việc cưỡng chế thu hồi đất theo quy định tại khoản 3 Điều 39 của Luật Đất đai chỉ được thực hiện khi có đủ các điều kiện sau đây: Thực hiện đúng trình tự, thủ tục về thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư quy định tại các Điều 29, 30 và 31 Nghị định này”. Như vậy, chỉ sau khi đã lập xong phương án bồi thường, hỗ trợ thì mới đủ cơ sở để cơ quan tài nguyên và môi trường thẩm định và hoàn chỉnh hồ sơ thu hồi đất để UBND huyện ban hành quyết định thu hồi đất. 

Ở phiên sơ thẩm, TAND huyện Từ Liêm thừa nhận trình tự các bước tiến hành việc thu hồi đất của UBND huyện với người dân còn có điểm không theo đúng quy định. Thế nhưng, bản án vẫn cố tình che giấu những điểm “không theo đúng quy định” của huyện Từ Liêm.

Luật sư Luân cho biết: “Ngoài vi phạm tố tụng hành chính về thời hạn thụ lý vụ án, gây ảnh hưởng đến quyền và lợi ích chính đáng của người khởi kiện, TAND huyện Từ Liêm còn vi phạm nghiêm trọng khi không xác định, không đưa người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan vào tham gia tố tụng…”. Bởi lẽ, các hộ khởi kiện UBND huyện Từ Liêm về việc thực hiện trình tự thủ tục GPMB và thu hồi đất có sai phạm. Trong quá trình giải quyết vụ án, UBND huyện Từ Liêm cử một người đại diện là người của Ban Bồi thường GPMB huyện, nhưng cơ quan này là đầu mối chuyên môn của UBND, vì vậy chỉ có thể đại diện cho UBND huyện, chứ không thể thay thế cho Hội đồng Bồi thường, hỗ trợ, tái định cư huyện Từ Liêm. Việc TAND huyện Từ Liêm không đưa Ban Bồi thường tham gia tố tụng là trái quy định, dẫn đến việc bỏ lọt chứng cứ…

Theo luật sư Luân, tại thời điểm ban hành quyết định thu hồi đất của từng hộ (ngày 25/2/2011) thì UBND huyện Từ Liêm và Hội đồng Bồi thường, hỗ trợ, tái định cư huyện Từ Liêm phải biết rất rõ về điều kiện ban hành, trình tự, thủ tục ra quyết định thu hồi. Tuy nhiên, trong khi chưa có phương án dự thảo, chưa lấy ý kiến người bị thu hồi... thì họ đã ban hành ngay quyết định này, đẩy người bị thu hồi vào tình thế “sự việc đã rồi” và buộc phải chấp hành cho dù họ chưa biết mình sẽ được bồi thường, hỗ trợ ra sao…

Với những chứng cứ nêu trên, luật sư Luân khẳng định: Có đủ căn cứ cho thấy quyết định thu hồi đất mà UBND huyện Từ Liêm ban hành ngày 25/2/2011 là trái luật.

Liên quan đến câu chuyện khiếu kiện, trả lời báo chí, bà Nguyễn Thu Huyền, đại diện chủ đầu tư D.A Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Việt - Sinh là Cty Cổ phần Y học Rạng Đông cho biết, trong thời gian tới sẽ phối hợp với huyện Từ Liêm sớm có phương án tháo gỡ những mâu thuẫn giữa người dân và chính quyền, bảo đảm lợi ích tối đa cho người dân trong việc đền bù, giải quyết công ăn việc làm cho con em những hộ dân trong diện bị thu hồi đất làm D.A…

Ngoài việc hy vọng bản án công tâm từ TAND TP Hà Nội (dự kiến sẽ diễn ra vào cuối tháng này), người dân thôn Phúc Lý đang đợi những việc làm tích cực từ các cấp chính quyền nhằm bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp cho họ để ổn định đời sống.

Đinh Lê