Trong hồ sơ mời thầu là đất loại 2 nhưng Cty Thiên Kỷ phải đổ cát thay bùn chảy, đóng cừ lá sen để chống sập

Dấu hiệu lừa đảo!

Nhìn bề ngoài, Long Hậu (ấp 3 xã Long hậu huyện Cần Giuộc Long An) là KCN có bộ mặt khang trang, với hệ thống hạ tầng giao thông hoàn chỉnh, xen lẫn là cây xanh, thảm cỏ. Nhiều nhà đầu tư trong, ngoài nước tìm đến đây thuê đất, dựng nhà máy làm ăn. Năm 2009, Công ty CP Long Hậu (Công ty Long Hậu) tiếp tục mở thầu thi công Dự án KCN Long Hậu mở rộng và khu dân cư Long Hậu. Công ty TNHH Thiên Kỷ (Công ty Thiên Kỷ), 157/28D đường D2,  P.25, Q. Bình Thạnh, TP. Hồ Chí Minh trúng gói thầu đường số 1 có chiều dài 1.133m, đường số 6 dài 950m và hệ thống thoát nước. Đây là một trong nhiều gói thầu của dự án KCN Long Hậu mở  rộng. Chủ đầu tư đưa ra hồ sơ mời thầu, trong đó có hạng mục xây dựng hố ga, với điều kiện “đào đất hầm ga là đất cấp 2”, còn địa chất khu vực đặt hệ thống cống không được đề cập đến.  
  
Công ty Long Hậu với nhiều cổ đông vốn có uy tín trên thương trường, lại được nhận Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ. Vì thế, nhà thầu đã tin tưởng tuyệt đối vào đối tác. Thế nhưng, khi Công ty Thiên Kỷ bắt tay vào thi công đã phát hiện ra điều không bình thường. Trong hồ sơ mời thầu của chủ đầu tư đều ghi “đất loại 2”, còn thực địa hoàn toàn ngược lại. Hố ga thứ nhất đào lên, sau lớp cát mới san lấp chứng 1m là gặp ngay đất bùn chảy. Hố thứ 2, thứ ba rồi hầu hết hố ga nào cũng trong tình trạng… dưới lớp cát mỏng là đất bùn. Cán bộ, công nhân Công ty Thiên Kỷ cho biết, để xây dựng hoàn thành một hố ga quá kỳ công. Khi đào, bùn cứ chảy tràn xuống, đất xung quanh thi nhau đổ ập xuống, tạo thành hố rộng.

Ông Đặng Công, Giám đốc Công ty Thiên Kỷ bức xúc: “Khi đào hố ga thấy đất bùn chảy chứ không phải đất loại 2, tôi đã nhiều lần đề nghị chủ đầu tư điều chỉnh lại thiết kế cho phù hợp với địa chất công trình, nhằm đảm bảo chất lượng công trình, thuận tiện cho đơn vị thi công. Công ty Long Hậu nằng nặc cho rằng, hai bên đã ký “hợp đồng trọn gói”, Công ty Thiên Kỷ tìm giải pháp thi công cho thích hợp chứ không điều chỉnh”. Giám đốc Công cho biết thêm, đơn vị phải  nạo lớp đất bùn thay bằng cát vẫn chưa thay đổi được tình thế. Cuối cùng, đơn vị phải dùng cừ lá sen bao quanh mới thi công được. Nhưng có lẽ nan giải nhất là đổ lớp bê tông lót đáy hố ga. Do đáy hố ga toàn bùn non, bê tông thường bị bùn đẩy ngược lên làm nứt gãy, đơn vị  phải làm rất nhiều lần mới thành công. Anh em công nhân Công ty cho biết, thi công hố ga đã khó, đặt hệ thống cống lại càng khó khăn hơn. Trong điều kiện hào sâu, bùn nhão khó khăn lắm mới đặt được hệ thống cống D1800 đúng vị trí, đạt yêu cầu. “Chủ đầu tư đã lừa dối nhà thầu. Long Hậu biến đất bùn chảy thành đất loại 2 đã giết chết nhà thầu, bởi để hoàn thành dự án đúng như thiết kế, Công ty Thiên Kỷ phải tăng gấp đôi kinh phí và mất quá nhiều công sức. Bây giờ thì rõ ràng mình đã bị Long Hậu lừa” - Giám đốc Công nói.
 
Công trình bị… rút ruột (?)

Chỉ bằng sự đánh tráo loại đất trong một hồ sơ gói thầu, chủ đầu tư đã “tiết kiệm” hơn chục tỷ đồng. Với hợp đồng “trọn gói”, chủ đầu tư đã buộc nhà thầu gánh chịu toàn bộ phát sinh từ vật tư đến biện pháp thi công mới. Hành vi lừa dối đối tác cũng đã lộ rõ sự khuất tất trong việc thiết kế thi công hệ thống hạ tầng ở KCN này. Sự thiệt hại của nhà thầu đã rõ, nhưng điều đáng báo động là chất lượng công trình liệu có đảm bảo khi chủ đầu tư, đơn vị thiết kế bắt tay nhau thay đổi loại đất và giảm bớt các hạng mục kỹ thuật công trình. Chỉ một ví dụ về việc thiết kế kỹ thuật thi công cống và gối do Công ty tư vấn xây dựng Bách Khoa cũng làm cho mọi người giật mình, lo lắng.

Qua tìm hiểu được biết, hồ sơ thiết kế kỹ thuật gói thầu hệ thống cống, gối và hố ga đã được Công ty CP tư vấn xây dựng Bách Khoa lập tháng 4/2009. Công ty này là con đẻ của Trường Đại học Bách Khoa TP. Hồ Chí Minh. Giám đốc, cán bộ của Công ty phần lớn là cán bộ, giảng viên nhà trường. Nhiều người có học hàm, học vị cao. Họ đã từng đứng trên bục giảng để truyền kiến thức, đạo đức, góp phần tạo nên những nhà trí thức cho xã hội. Thế nhưng, bản vẽ thiết kế thi công móng và gối cống do Tiến sĩ Vũ Xuân Hòa thực hiện khiến những mọi người phải nghi ngờ. Cụ thể, trong điều kiện địa chất bùn chảy, nhưng hệ thống cống D1800 chỉ được đặt trên gối cống đúc sẵn, phía dưới lớp đá dăm và cát mỏng, còn các hố ga chỉ được gia cố thêm tấm bê tông. Những công nhân trực tiếp thi công lo lắng, với độ nặng hàng tấn của những ống cống, bê tông cùng sự rung chấn khi phương tiện chạy trên đường, mà trên gối đỡ, móng hố ga không hề có cừ tràm hay cọc bê tông. Thử hỏi, những khối bê tông, ống cống lớn nằm vững trên vùng nền đất bùn chảy được bao nhiêu ngày?

Dư luận cho rằng, phải chăng công trình đã bị chủ đầu tư bắt tay cùng đơn vị thiết kế rút ruột một cách hợp pháp. Với công trình có thiết kế đơn giản đến đáng ngờ như vậy, liệu có đạt chất lượng hay không? Hậu họa đang chực chờ. Nhà đầu tư nào dám đến đây đầu tư, đặt nhà máy trên  KCN mà hạ tầng rất đáng lo lắng. Và đây chỉ là một trong những gói thầu mà sự khuất tất được phát hiện. Để tránh hậu họa cho công nhân lao động và giữ nghiêm kỷ cương pháp luật, các cơ quan bảo vệ pháp luật cần sớm vào cuộc điều tra làm rõ.

Nhóm PV Điều tra