Hàng loạt nhà thầu bị cấm thầu sau phản ánh của Báo Thanh tra ở gói thầu thi công xây dựng cầu bản Uôn đi bản Páng, xã Phú Thanh, huyện Quan Hóa. Ảnh: P.V

Một dự án “cấm thầu” tới 3 nhà thầu

Chiều ngày 2/1/2025, thông tin từ UBND huyện Quan Hóa, tỉnh Thanh Hóa cho biết: Chủ tịch UBND huyện này đã có Quyết định số 2473/QĐ-UBND về việc cấm Công ty TNHH Tư vấn - Đầu tư xây dựng Hồng Phát (Công ty Hồng Phát) (Mã số thuế: 0304851041 – địa chỉ số 506/15/19 đường 3/2, phường 14, quận 10, TP Hồ Chí Minh) tham gia hoạt động đấu thầu trong thời hạn 4 năm kể từ ngày quyết định này có hiệu lực thi hành đối với các dự án đầu tư xây dựng sử dụng vốn ngân sách Nhà nước do các cơ quan, ban, ngành, UBND các xã, thị trấn trên địa bàn huyện Quan Hóa quản lý, tổ chức lựa chọn nhà thầu.

Lý do Công ty Hồng Phát đã có hành vi gian lận, làm giả, làm sai lệch thông tin, hồ sơ, tài liệu trong đấu thầu; có dấu hiệu cố ý cung cấp thông tin, tài liệu không trung thực quy định tại điểm a và điểm b, khoản 4, điều 16 Luật Đấu thầu số 22/2023/QH15 khi tham gia đấu thầu gói thầu số 06 thi công xây dựng công trình và bảo hiểm công trình thuộc dự án cầu và đường từ bản Uôn đi bản Páng, xã Phú Thanh, huyện Quan Hóa thuộc chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững.

Chủ đầu tư là Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng huyện Quan Hóa thực hiện đăng tải quyết định cấm tham gia hoạt động đấu thầu của Chủ tịch UBND huyện trên hệ thống mạng đấu thầu quốc gia đảm bảo tuân thủ các quy định hiện hành.

Quyết định cấm thầu đối với Công ty TNHH Tư vấn - Đầu tư xây dựng Hồng Phát. Ảnh: P.V

Ngoài Công ty Hồng Phát, Chủ tịch UBND huyện Quan Hóa Nguyễn Đức Dũng còn có Quyết định 2474/QĐ-UBND cấm Công ty Cổ phần cầu 3 Thăng Long. Mã định danh vn0100104517, địa chỉ thôn Cổ Điển, xã Hải Bối, huyện Đông Anh, TP Hà Nội tham gia hoạt động đấu thầu trong thời hạn 4 năm kể từ ngày quyết định này có hiệu lực thi hành đối với các dự án đầu tư xây dựng sử dụng vốn ngân sách Nhà nước do các cơ quan, ban, ngành; UBND các xã, thị trấn trên địa bàn huyện Quan Hóa quản lý, tổ chức lựa chọn nhà thầu.

Lý do, Công ty Cổ phần cầu 3 Thăng Long đã có hành vi làm hồ sơ không trung thực dẫn đến làm sai lệch thông tin, hồ sơ, tài liệu trong đấu thầu; có dấu hiệu cố ý cung cấp thông tin, tài liệu không trung thực quy định tại điểm a và điểm b, khoản 4, điều 16 Luật Đấu thầu số 22/2023/QH15 khi tham gia đấu thầu gói thầu số 6 thi công xây dựng công trình và bảo hiểm công trình thuộc dự án cầu và đường từ bản Uôn đi bản Páng, xã Phú Thanh, huyện Quan Hóa thuộc chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững.

Trước đó, cũng liên quan đến gói thầu này, Chủ tịch UBND huyện Quan Hóa đã ký quyết định cấm thầu 3 năm đối với Công ty 559, địa chỉ Tiểu khu 2, thị trấn Mai Châu, huyện Mai Châu, tỉnh Hòa Bình đối với các dự án đầu tư xây dựng sử dụng vốn ngân sách Nhà nước do các cơ quan, ban ngành, UBND các xã, thị trấn trên địa bàn huyện Quan Hóa quản lý, tổ chức lựa chọn nhà thầu. Lý do cấm thầu UBND huyện Quan Hóa đưa ra là do Công ty 559 đã có hành vi gian lận, làm giả, làm sai lệch thông tin, hồ sơ, tài liệu trong đấu thầu.

Như vậy, đến nay kể từ ngày chủ đầu tư dự án là Ban Quản lý Dự án Đầu tư Xây dựng huyện Quan Hóa đưa ra đấu thầu gói thầu thi công xây dựng cầu bản Uôn đi bản Páng, xã Phú Thanh đã có tới 3 đơn vị tham gia dự thầu bị phát hiện các hành vi gian lận như làm giả, làm sai lệch thông tin, hồ sơ tài liệu hoặc cung cấp không tin không trung thực… và  mong muốn đi đến cái đích được “trúng thầu” nhằm chuộc lợi. Cả 3 nhà thầu nói trên phải đi đến cái kết “đắng” bị tịch thu tiền bảo lãnh mỗi đơn vị là 588 triệu đồng, tổng số tiền cả 3 đơn vị bị tịch thu là 1  tỷ 764 triệu đồng và cấm tham gia hoạt động đấu thầu.

Những bài học cảnh tỉnh khi tham gia đấu thầu

Những vụ việc tương tự như ở huyện Quan Hóa, nhiều địa phương trên địa bàn cả nước đã khởi tố, bắt giam các đối tượng làm giả hồ sơ, giấy tờ để tham gia hoạt động đấu thầu. Cụ thể, ngày 21/10/2024, Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Tiền Giang đã phê chuẩn quyết định khởi tố của Cơ quan Cảnh sát điều tra, Công an tỉnh Tiền Giang đối với bị can Nguyễn Hoài Phong (SN 1984), ngụ huyện Châu Thành, tỉnh Tiền Giang về tội “Vi phạm quy định về đấu thầu, gây hậu quả nghiêm trọng”, quy định tại khoản 2 Điều 222 Bộ luật Hình sự.

Theo đó, từ năm 2018 đến 2020, Nguyễn Hoài Phong đã trao đổi, bàn bạc với Nguyễn Hữu Thiện sử dụng 10 bằng tốt nghiệp Đại học giả mang tên 9 cá nhân: Nguyễn Hoài Phong, Nguyễn Hữu Thiện, Phạm Văn Huỳnh, Nguyễn Thiên Phú, Nguyễn Thành Bằng, Lê Văn Quân, Dương Văn Hà, Nguyễn Văn Long Em, Bùi Ngọc Trước photocopy rồi chứng thực tại nhiều địa phương trên địa bàn TP Mỹ Tho, huyện Châu Thành và Chợ Gạo để đưa hồ sơ vào dự thầu, được xét thầu và trúng thầu thi công tổng cộng 19 công trình xây dựng trên địa bàn tỉnh Tiền Giang. Hiện cơ quan chức năng tỉnh Tiền Giang đang tiếp tục điều tra, xử lý nghiêm các đối tượng này.

Quyết định cấm thầu đối với Công ty cổ phần cầu 3 Thăng Long. Ảnh: P.V

Theo điều tra của phóng viên Báo Thanh tra, thời gian qua trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa xuất hiện tình trạng nhiều nhà thầu là đơn vị tỉnh ngoài vào Thanh Hóa tham gia đấu thầu các gói thầu trên địa bàn tỉnh nhằm mục đích và có dấu hiệu “chuộc lợi” bằng cách thương lượng lấy một cơ số tiền hoặc bán thầu... Việc tham gia đấu thầu trên tinh thần minh bạch, khách quan, đúng quy định của pháp luật không ai cấm. Tuy nhiên, theo thông tin nhiều chiều có đơn vị đã hình thành phe nhóm có dấu hiệu “thông đồng” với các cơ quan chức năng “mượn” năng lực của các nhà thầu ở các địa phương khác để thực hiện việc tham gia đấu thầu nhằm “quấy phá”, cố tình dùng các tài liệu giả, sai lệch, không có thật nhằm mục đích trúng thầu để “chuộc lợi”.

Nhiều nhà thầu đã bị cơ quan chức năng tỉnh Thanh Hóa vào cuộc xác minh sau phản ánh của báo chí hoặc ý kiến bằng đơn thư của các nhà thầu. Nhiều nhà thầu đã bị cấm thầu như Công ty Cổ phần Đầu tư Phát triển năng lượng Quảng An bị cấm thầu trong vòng 3 năm đối với các dự án đầu tư xây dựng sử dụng vốn ngân sách do các cơ quan, ban, ngành thuộc tỉnh Thanh Hóa và các huyện, thị xã, thành phố; các xã, phường, thị trấn trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa quản lý, tổ chức lựa chọn nhà thầu. Nguyên nhân là do Công ty này đã kê khai và cung cấp các tài liệu không trung thực trong khi tham gia dự thầu gói thầu số 07 thi công xây dựng hệ thống điện chiếu sáng Tiểu dự án 1 cầu vượt sông Mã và đường 2 đầu cầu từ Km5+250-Km7+250.

Cũng trong năm 2024, UBND huyện Yên Định, tỉnh Thanh Hoá đã cấm thầu 5 năm đối với Công ty TNHH Thương mại và Xây dựng Tiến Sơn đối với lĩnh vực các gói thầu thi công xây dựng và lắp đặt thiết bị các dự án đầu tư xây dựng sử dụng vuốn ngân sách Nhà nước do các cơ quan, ban, ngành, UBND các xã, thị trấn trên địa bàn huyện quản lý, tổ chức lựa chọn nhà thầu. Nguyên nhân là khi tham gia gói thầu số 3 thi công xây dựng và lắp đặt thiết bị bao gồm cả chi phí bảo hiểm công trình thuộc dự án cải tạo, nâng cấp Trường Tiểu học Định Tiến, huyện Yên Định, tỉnh Thanh Hoá do Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng huyện Yên Định làm chủ đầu tư, Công ty TNHH Thương mại và Xây dựng Tiến Sơn đã có hành vi gian lận nhằm thu được lợi ích về mặt điểm đánh giá kỹ thuật; vi phạm quy định tại điểm a, khoản 4 Điều 16 Luật Đấu thầu năm 2023.

Đã đến lúc để đảm bảo công bằng, khách quan, trung thực trong hoạt động đấu thầu, cơ quan chức năng tỉnh Thanh Hóa cần vào cuộc "siết chặt" hơn nữa đối với lĩnh vực đấu thầu, kể cả việc xử lý về mặt hình sự đối với các đơn vị cố tình nhằm loại bỏ các đơn vị mượn năng lực các nhà thầu rồi làm giả, làm sai lệch hồ sơ để phá thầu hoặc nhằm mục đích “chuộc lợi”...