Ngôi nhà sập xệ 3 thế hệ của gia đình ông Bày hiện đang cùng chung sống. Ảnh: Trần Lê

Sơ bộ về vụ việc như sau: Ngày 8/6/2019 ông Bày có đơn đề nghị UBND xã xem xét cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng (GCNQSD) đất tại thửa đất số 20, tờ bản đồ số 7, thuộc xã Thạch Tân quản lý mà gia đình mua của Nông trường Thạch Thành và sử dụng từ năm 1994 đến nay. Cùng với đơn đề nghị ông gửi kèm nhiều loại giấy tờ trong đó có các biên lai thu thuế đất hàng năm của xã thu, đặc biệt là Phiếu thu số 71 ngày 20/3/1994 (ghi rõ nộp tiền 2.500.000 đồng mua vật liệu văn phòng cơ khí cũ) và Phiếu thu số 80 ngày 6/4/1994 (ghi rõ nộp tiền mua nhà văn phòng cơ khí cộng tiền đất ở 2.085.520 đồng, trong đó 1.585.520 đồng tiền nhà và 500.000 tiền đất ở…).

Về phía xã Thạch Tân, sau khi nhận được đơn của ông Bày đã ra Văn bản số 10/TL-UBND ngày 16/7/2019 trả lời việc cấp GCNQSD đất cho ông Bày là không đủ cơ sở pháp lý.

Xã Thạch Tân cho rằng, nguồn gốc thửa đất UBND xã nhận bàn giao từ Nông trường Thạch Thành theo Quyết định số 787/2006/QĐ-UBND ngày 16/3/2006 của UBND tỉnh Thanh Hóa thu hồi của Công ty Cao su Thanh Hóa bàn giao cho xã Thạch Tân quản lý tại vị trí thửa 20, tờ bản đồ số 7 không có diện tích đất ở của gia đình.

Không đồng tình với nội dung trả lời trên, ngày 25/7/2019, ông Bày có đơn khiếu nại (KN) đến UBND xã và xã Thạch Tân thành lập tổ xác minh cũng như ra đã ra Quyết định số 66/QĐ-UBND giải quyết KN (lần đầu).

Tại nội dung quyết định giải quyết KN này, UBND xã Thạch Tân nêu: Năm 1994, mảnh đất gia đình ông Bày hiện đang ở chỉ là mua lại nhà thanh lý trên thửa đất 53 tờ bản đồ số 3, bản đồ 299 là khu cơ khí cũ. Sau khi mua xong, gia đình ông có đề xuất với Nông trường Thạch Thành nguyện vọng xin để nguyên hiện trường khu nhà thanh lý dùng làm nơi ở tạm và xin một số diện tích đất để trồng cây. Khi đó, Nông trường Thạch Thành đã chấp nhận nguyện vọng của ông Bày và thu tiền thuê đất để ở tạm là 500 nghìn đồng (mặc dù trong toàn bộ hồ sơ của Nông trường Thạch Thành và UBND xã Thạch Tân đều không có bất cứ văn bản nào thể hiện nội dung thuê đất ở tạm).

Quá trình sử dụng mảnh đất này, UBND thị trấn Nông trường và xã Thạch Tân nhiều lần nhắc nhở và lập biên bản ghi nhận sự việc gia đình ông Bày, bà Đức (vợ ông Bày) tự ý xây dựng công trình trên đất nông nghiệp và yêu cầu dừng thi công xây dựng sai quy định, thể hiện tại biên bản làm việc các năm 2002, 2003, 2005, 2006, 2019. Do vậy, trong Quyết định số 66/QĐ-UBND giải quyết KN xã Thạch Tân kết luận là xã không có cơ sở lập hồ sơ đề nghị cấp GCNQSD đất cho gia đình ông Bày và giữ nguyên nội dung kết luận tại Văn bản số 10/TL-UBND.

Không đồng ý với Quyết định số 66 của UBND xã Thạch Tân ông Bày làm đơn KN gửi UBND huyện Thạch Thành.

Ngày 25/11/2019, UBND huyện Thạch Thành sau khi thành lập tổ xác minh đã ra Quyết định số 4071/QĐ-UBND giải quyết KN lần 2 của ông Bày. Nội dung quyết định giải quyết KN của UBND huyện Thạch Thành này cơ bản giữ nguyên Văn bản số 10/TL-UBND và Quyết định số 66/QĐ-UBND của UBND xã Thạch Tân, chỉ hủy bỏ nội dung: “… các loại giấy tờ thể hiện rõ việc thu thuế nhà đất, thuế sử dụng đất phi nông nghiệp… là những khoản thu áp dụng đối với diện tích 400m2 đất ở trong tổng số 2.307m2 của thửa đất số 248 - tờ bản đồ số 06/HSĐC xã Thạch Tân quản lý…”, đồng thời hướng dẫn ông khởi kiện ra tòa.

Trao đổi với chúng tôi, ông Bày bức xúc nói: Gia đình tôi có đủ căn cứ về hồ sơ, tài liệu chứng minh việc mua bán sử dụng mảnh đất số 20, tờ bản đồ số 7, thuộc xã Thạch Tân là hợp pháp. Việc mua bán có phiếu thu tiền rõ ràng, gia đình tôi mua cả nhà thanh lý và đất ở. Chúng tôi là công nhân nghèo, chắt chiu dành dụm mãi mới mua được ít đất ở. Quá trình sử dụng gia đình tôi đều đóng tiền thuế đất hằng năm, không tranh chấp với ai… Bây giờ lãnh đạo xã bảo tôi thuê của Nông trường. Vậy, ai cho tôi thuê?, hợp đồng thuê ai ký?, thời gian thuê bao năm... Còn việc tôi xây dựng cơi nới sửa chữa một số lần bị lập biên bản là do nhà xuống cấp, dột nát gia đình thì đông người, 3 thế hệ cùng chung sống. Ngoài căn nhà này ra gia đình tôi không có chỗ ở nào khác...

Để làm rõ vụ việc trên, sau nhiều lần liên hệ PV Báo Thanh tra có buổi làm việc với ông Vũ Văn Đạo, Phó Chủ tịch UBND xã Thạch Tân. Ông Đạo khẳng định việc giải quyết đơn thư đúng quy trình và việc xác minh nguồn gốc đất khách quan, trung thực.

Tuy nhiên, khi được hỏi việc giải quyết KN có biên bản nào, hồ sơ hay hợp đồng nào thể hiện gia đình ông Bày thuê mượn đất của Nông trường không thì ông Đạo trả lời: Tất cả hồ sơ chúng tôi chuyển xuống huyện cả rồi, còn hồ sơ lưu của Nông trường nhiều giấy tờ, tài liệu bị mất…

Còn trao đổi về vụ việc này luật sư Đỗ Duy Hưng, Công ty Luật TNHH Duy Hưng, Đoàn Luật sư TP Hà Nội cho rằng: Theo quy định tại Điều 30 Luật KN 2011 thì trong quá trình giải quyết KN lần đầu, nếu yêu cầu của ông Bày và kết quả xác minh nội dung KN còn khác nhau thì UBND xã Thạch Tân tiến hành đối thoại với ông Bày để làm rõ các nội dung KN và việc đối thoại phải tiến hành công khai, dân chủ. Trong quá trình xác minh, tổ xác minh do UBND xã Thạch Tân thành lập cho rằng việc KN của ông Bày là không có cơ sở nhưng không tiến hành tổ chức đối thoại để làm rõ là không đúng với quy định của Luật KN và các văn bản hướng dẫn thi hành.

Chúng tôi làm việc với Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Thạch Thành, lãnh đạo Phòng nói ngắn gọn rằng, huyện đã ra quyết định giải quyết KN lần 2. Đất gia đình ông Bày khi UBND tỉnh thu hồi của Công ty Cao su bàn giao theo Quyết định số 787/2006/QĐ-UBND ngày 16/3/2006 cho xã Thạch Tân quản lý tại vị trí thửa 20, tờ bản đồ số 7 không có diện tích đất ở mà chỉ có đất trồng cây hàng năm... Nếu gia đình ông Bày không đồng ý thì khởi kiện ra Tòa án hành chính.

Như vậy, xem ra việc đòi quyền lợi về đất ở của gia đình ông Bày sẽ còn dài và gian nan. Báo Thanh tra sẽ thông tin tiếp về vụ việc này.

Trần Lê