Máy múc và xe tải của Cty My Vy vô tư khai thác đất trái phép tại Yên Cư. Ảnh: Lương Ý

Doanh nghiệp cố tình vi phạm

Dư luận phản ánh về việc Công ty TNHH My Vy (Cty My Vy) với cái gọi là "được ủy quyền khai thác mỏ" đã tiến hành khai thác đất trái phép tại xã Hưng Lam để đem bán cho các đơn vị thi công đắp đê Tả Lam.

Công ty TNHH Bắc Sơn (Cty Bắc Sơn) được UBND tỉnh Nghệ An cấp phép khai thác quặng mangan trong giấy phép số 2518/QĐ-UBND.TN ngày 30/6/2011, tại khu vực Yên Cư, xã Hưng Lam, thời hạn cấp phép là 5 năm. 

Theo phản ánh của người dân, kể từ khi được cấp phép đơn vị này đã không tiến hành khai thác mà không có lý do. Tuy nhiên, lại có một đơn vị khác đến đào đường vào mỏ và khai thác đất ồ ạt đem đi bán. Đơn vị đó là Cty My Vy.

Hàng nghìn mét khối đất đã bị khai thác trái phép tan hoang cả quả đồi. Ảnh: Lương Ý

Trước thực trạng trên, ngày 26/6/2015, Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) phối hợp với Sở Xây dựng, UBND huyện Hưng Nguyên và UBND xã Hưng Lam đã lập đoàn đi kiểm tra. Thế nhưng, đại diện bên Cty Bắc Sơn là ông Nguyễn Thế Anh không xuất trình được đầy đủ hồ sơ pháp lý liên quan đến khai thác khoáng sản.

Hồ sơ pháp lý tại thời điểm kiểm tra cho thấy: Thiết kế cơ sở, dự án doanh nghiệp cung cấp không có bản vẽ đi kèm và ý kiến thiết kế cơ sở của Sở Công thương; Hồ sơ doanh nghiệp không có thiết kế kỹ thuật khai thác; Hồ sơ doanh nghiệp không có giám đốc điều hành mỏ. Cũng theo kết quả kiểm tra hiện trạng mỏ của đoàn kiểm tra thì cung đường được mở và khai thác ngoài mỏ 100m, trong đó có khoảng 50m thuộc phần diện tích cấp phép cho Cty Phú Thành và 50m còn lại nằm ngoài khu vực chưa cấp phép.

Đường vào khu vực khai thác trái phép của Cty My Vy còn lấn sang mỏ của Cty Phú Thành tới 50 mét. Ảnh: Lương Ý

Với những lý do trên, đoàn kiểm tra đã yêu cầu Cty Bắc Sơn xuất trình hồ sơ hợp pháp trước ngày 30/6, đồng thời dừng ngay mọi hoạt động khai thác. Tuy nhiên, theo phản ánh, Cty My Vy đã không chấp hành "mệnh lệnh" của cơ quan chức năng mà vẫn cố tình khai thác khiến cho dư luận hết sức bất bình.

Có mặt tại khu vực Yên Cư để tìm hiểu về sự việc, theo ghi nhận của PV, trong những ngày cuối tháng 8, máy múc cùng với hàng chục xe tải lớn nhỏ của đơn vị này vẫn tiến hành khai thác đất một cách ồ ạt đem đi bán. Tại hiện trường, một quả đồi lớn đã bị Cty My Vy khai thác tan hoang, hàng nghìn mét khối đất đã bị khai thác hết. Điều đáng nói, trong quá trình khai thác đất trái phép tại mỏ quặng mangan của Cty Bắc Sơn, Cty My Vy đã gây ô nhiễm nghiêm trọng về tiếng ồn, bụi bặm, gây xói mòn và sạt lở đất. Thậm chí, đá trên mỏ còn lăn xuống gần khu dân cư xóm 8, xã Hưng Lam... ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt và đe dọa tính mạng của người dân xung quanh. 

Cần làm rõ những dấu hiệu "bất thường"

Theo quy định của Luật Khoáng sản, nếu đơn vị được cấp phép khai thác nhưng không hoạt động sau 12 tháng mà không có lý do chính đáng sẽ bị cơ quan chức năng ra quyết định thu hồi giấy phép. Thế nhưng, dù Cty Bắc Sơn không tiến hành khai thác mỏ Yên Cư đến gần 4 năm trời, vậy mà cơ quan chức năng tỉnh Nghệ An dường như lại không hề có ý kiến? Trong khi đó, theo văn bản của phía Cục Thuế Nghệ An gửi Sở TN&MT thì Cty Bắc Sơn còn nợ tiền thuế đến hơn 1,4 tỷ đồng. Vì thế, Cục Thuế Nghệ An đã đình chỉ hóa đơn của đơn vị này, đồng thời yêu cầu Sở TN&MT tham mưu cho UBND tỉnh Nghệ An rút giấy phép khai thác mỏ man gan tại xã Hưng Lam...

Cty Bắc Sơn đang nợ tiền thuế, Sở TN&MT Nghệ An đã có Công văn 1245/STNMT-QLĐĐ đồng ý với chủ trương xin thuê đất của Cty Bắc Sơn. Ngày 17/4/2015, UBND tỉnh Nghệ An đã ra Quyết định 203/QĐ-UBND.ĐC, do ông Đinh Viết Hồng, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An ký "về việc cho Cty Bắc Sơn thuê đất tại xã Hưng Lam", với diện tích 26.556,8m² (đợt 1, khu vực 1), mục đích khai thác khoáng sản quặng man gan. Thời hạn cho thuê đất là đến hết ngày 30/6/2016. Việc làm này đang đặt ra cho dư luận rất nhiều câu hỏi: Cty Bắc Sơn đã bị Cục Thuế Nghệ An đình chỉ, còn Cty My Vy không thể xuất hóa đơn cho khách hàng được vì đơn vị này không có mỏ. Vậy, các bên liên quan "hợp thức hóa" hàng nghìn mét khối đất không giấy tờ bằng cách nào...?

Ông Trần Văn Duyệt, Chủ tịch UBND xã Hưng Lam, cho hay: Hiện, Cty My Vy đang khai thác đất tại Yên Cư là có thật. Chúng tôi cũng muốn đình chỉ nhưng vì liên quan đến các thủ tục của cấp trên cấp cho Cty Bắc Sơn. Họ cho rằng, Cty Bắc Sơn ủy quyền lại cho Cty My Vy khai thác, đơn vị này cho rằng họ đang bóc phong hóa. Nhưng theo tôi, họ lợi dụng việc này để khai thác đất trái phép đem đi bán.

Cũng theo ông Duyệt, đến địa chỉ của Cty Bắc Sơn như trong đăng ký trước đây đã không còn, không thể liên lạc được với đơn vị này. Hơn nữa Cty Bắc Sơn trước đây hứa hỗ trợ xã 600 triệu đồng nhưng tiền đến nay vẫn không thấy đâu, họ đã "cao chạy xa bay".

Quyết định cho thuê đất của UBND tỉnh Nghệ An với Công ty TNHH Bắc Sơn. Ảnh: Lương Ý

Còn ông Ngô Phú Hàn, Chủ tịch UBND huyện Hưng Nguyên, cho rằng: Huyện không dung túng, bao che cho cái sai. Chúng tôi sẽ chỉ đạo đình chỉ ngay việc Cty My Vy khai thác đất, nếu không được sẽ cho bắt giam máy để xử lý triệt để. 

Dù Chủ tịch huyện Hưng Nguyên khẳng định chắc nịch như vậy nhưng hiện máy múc cũng như xe tải của Cty My Vy vẫn vào khai thác đất trái phép như chưa có chuyện gì xảy ra..

Liên hệ qua điện thoại với ông Võ Duy Việt, Giám đốc Sở TN&MT tỉnh Nghệ An khẳng định: “Tôi sẽ cho chỉ đạo huyện kiểm tra ngay. Có thông tin về sự việc, tôi sẽ báo lại”.

Phải chăng doanh nghiệp đang có sự tiếp tay, bao che của chính quyền nên họ được thế làm liều? Đề nghị UBND tỉnh Nghệ An, Sở TN&MT cần phải vào cuộc kiểm tra, làm rõ những "bất thường" đang xẩy ra tại khu vực khai thác đất trái phép nêu trên.

Lương Ý