Số nhà 184 Nguyễn Văn Cừ nơi có phần đất đang tranh chấp

Mượn nhà anh chị rồi… bán

Theo xác định của TAND tỉnh Bắc Ninh, năm 1964, vợ chồng ông Trần Ngọc Loan và bà Dương Thị Lạc nhận chuyển nhượng của ông Nguyễn Lương Mạnh 639m² đất tại số 29 Ninh Xá, thị xã Bắc Ninh, hiện là số nhà 182, 184, 186 đường Nguyễn Văn Cừ, phường Võ Cường, TP Bắc Ninh, tỉnh Bắc Ninh.

Toàn bộ diện tích này nguyên gốc là của ông Bùi Huy Thêm, được đăng ký trong sổ địa chính tại Tờ bản đồ số 57 sổ địa chính lập năm 1942 do Phòng Địa chính thị xã Bắc Ninh lưu giữ.

Năm 1968, do Mỹ đánh phá ra miền Bắc, gia đình bà Lạc, ông Loan mang theo 7 người con đi sơ tán lên xã Xuân Hòa, huyện Lập Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc. Toàn bộ nhà cửa, đất đai ông Loan, bà Lạc giao cho vợ chồng người em ruột là Ngọc Bính và Nguyễn Thị Canh ở nhờ trông nom giúp.

Năm 1972, ông Loan, bà Lạc xây dựng 3 gian nhà và chuyển nhượng một phần cho ông Diêm Văn Túy. Phần còn lại, vẫn cho ông Bính, bà Canh ở nhờ.

Năm 1985, vợ chồng ông Trần Ngọc Trẩn, Nguyễn Thị Bích xin ở nhờ và được ông Loan, bà Lạc đồng ý. Vì lý do an ninh, ông Trẩn đã mượn giấy tờ chuyển nhượng của ông Loan, bà Lạc với ông Mạnh để đăng ký hành chính.

Anh Trần Ngọc Lân, đại diện cho 5 người con còn sống của ông Loan, bà Lạc cho biết: Từ năm 1988 - 1992, cha mẹ tôi liên tục đòi lại giấy chuyển nhượng nhưng ông Trẩn, bà Bích đều lấy lý do thất lạc để không trả. Năm 1996, mẹ tôi tiếp tục yêu cầu ông Trẩn trả lại giấy tờ để làm thủ tục thừa kế đất cho các con. Tuy nhiên, ông Trẩn vẫn nói giấy tờ bị thất lạc. Trước khi mất năm 1996, mẹ tôi có di chúc cho tôi về việc lấy lại hai thửa đất nói trên.

Cũng theo anh Lân, “năm 2007, chúng tôi được anh em ở liền khu đất thông báo bà Bích, ông Trẩn treo biển bán phần nhà đất mà cha mẹ tôi cho ở nhờ. Nhiều lần gặp gỡ, hòa giải, chúng tôi mới biết rằng, bà Bích đã có được giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (QSDĐ) toàn bộ diện tích mà cha mẹ tôi cho vợ chồng bà Bích ở nhờ. Gặp gỡ, đàm phán nhiều lần không được, chúng tôi đã phải nhờ tòa án bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng của mình”.

Tại phiên phúc thẩm, TAND tỉnh Bắc Ninh đã xác định: Về nguồn gốc, diện tích đất tranh chấp nói trên thuộc về ông Loan, bà Lạc. QSD diện tích này được xác lập cho 5 anh em anh Trần Ngọc Lân, là con của ông Loan, bà Lạc. Tuy nhiên, xét về quá trình SDĐ, ông Trẩn và bà Bích là người trực tiếp tôn tạo, quản lý. Do vậy, tại phiên phúc thẩm, TAND tỉnh Bắc Ninh xác định, giao cho ông Trẩn, bà Bích được QSD thửa đất nói trên (kèm theo ngôi nhà). Ông Trẩn, bà Bích phải có nghĩa vụ trả cho 5 anh em anh Lân 1/2 giá trị ngôi nhà, xác lập theo biên bản định giá thời điểm đó là 1 tỷ 50 triệu đồng.

Những bất thường cần sớm làm rõ

Cũng theo anh Lân, bản án hợp tình, hợp lý nói trên của TAND tỉnh Bắc Ninh được tuyên và chuẩn bị được thi hành thì cơ quan thi hành án lại nhận được thông báo tạm hoãn, sau đó là Quyết định Giám đốc thẩm số 09/2012 của TAND Tối cao - Tòa Dân sự. Quyết định nêu: Hủy Bản án dân sự phúc thẩm số 13/2011 và hủy Bản án dân sự sơ thẩm số 04/2009 của TAND 2 cấp của tỉnh Bắc Ninh về vụ án “tranh chấp QSDĐ” giữa nguyên đơn là ông Trần Ngọc Lân với bị đơn là cụ Trần Ngọc Trẩn, cụ Nguyễn Thị Bích và những người có nghĩa vụ quyền lợi liên quan khác. Giao hồ sơ vụ án cho TAND TP Bắc Ninh, tỉnh Bắc Ninh xét xử sơ thẩm lại theo đúng qui định của pháp luật.

Theo anh Lân, quyết định giám đốc thẩm này cho thấy nhiều điểm bất bình thường.

Thứ nhất, quyết định giám đốc thẩm xác định về nguồn gốc, đây là đất công. Tuy nhiên, tại hồ sơ địa chính do Phòng Địa chính thị xã Bắc Ninh lưu giữ, toàn bộ diện tích này nguyên gốc là của ông Bùi Huy Thêm, được đăng ký trong sổ địa chính tại Tờ bản đồ số 57 sổ địa chính lập năm 1942. Năm 1964, ông Thêm chuyển nhượng cho ông Nguyễn Lương Mạnh, có xác nhận của Ủy ban Hành chính Bắc Ninh. Sau đó, ông Mạnh chuyển nhượng cho bố mẹ ông là ông Loan, bà Lạc.

Điểm bất thường thứ hai mà quyết định giám đốc thẩm công nhận đó là giấy chứng nhận QSDĐ do UBND tỉnh Bắc Ninh cấp cho bà Nguyễn Thị Bích năm 1999. Theo anh Lân, qui trình cấp sổ đỏ không bình thường, vi phạm các qui định của pháp luật, thậm chí có dấu hiệu làm giả hồ sơ. Bởi lẽ, bà Bích không có bất kỳ giấy tờ nào chứng minh là chủ sử dụng mảnh đất được cấp sổ thì căn cứ vào đâu để cơ quan chức năng tỉnh Bắc Ninh cấp sổ? Không thể nào tại các hồ sơ địa chính là tên ông Bùi Huy Thêm, không có giấy chuyển nhượng mà diện tích đất này lại mang tên bà Nguyễn Thị Bích.

Tìm theo những bất thường này, chúng tôi đã gõ cửa UBND phường Võ Cường, đơn vị lưu trữ hồ sơ cấp giấy chứng nhận QSDĐ cho bà Nguyễn Thị Bích và nhận thấy đơn xin đăng ký giấy chứng nhận QSDĐ của bà Nguyễn Thị Bích ghi rõ: Thời gian SDĐ: Lâu dài. Nguồn gốc thửa đất: Anh chị 1977. Cũng tại hồ sơ này, bà Bích nộp kèm văn tự bán nhà của ông Bùi Huy Thêm cho ông Nguyễn Lương Mạnh và ông Mạnh chuyển nhượng cho ông Loan, bà Lạc.

Như vậy, mọi chi tiết trong hồ sơ đất đai trong vụ tranh chấp nói trên đã khá rõ. Thiết nghĩ, TAND TP Bắc Ninh, tỉnh Bắc Ninh cần sớm đưa ra phán quyết thấu tình, đạt lý, bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của gia đình anh Lân theo qui định của pháp luật.

Đan Anh