Ông Nguyễn Văn Kiện cùng giấy tờ chứng minh nguồn gốc đất của gia đình. Ảnh: Nguyên Dũng

Tá hỏa khi đất của gia đình nằm trong “sổ đỏ” của người khác

Trao đổi với chúng tôi, ông Nguyễn Văn Kiện cho biết, khu đất hiện tại của gia đình đang sinh sống ổn định hàng chục năm qua (tọa lạc tại thôn Đông An Hải, huyện Lý Sơn) có nguồn gốc từ ông bà nội của ông là cụ Nguyễn Triêm, Dương Thị Tất (cả 2 người nay đã chết) để lại cho vợ chồng con trai ruột là Nguyễn Bồng, Phạm Thị Đức (cha mẹ ruột của ông Kiện). Sau đó, cha mẹ để lại cho ông Kiện.

Theo ông Kiện, khu đất của gia đình thuộc thửa đất số 1094, tờ bản đồ số 3, tổng diện tích 1.600m², có vị trí tứ cận cụ thể: Hướng Đông giáp đất của ông Trương Mật, hướng Nam giáp đường liên xã, hướng Bắc giáp mương nước; hướng Tây giáp đất của ông Nguyễn Văn Ba.

Căn nhà nhỏ cấp 4 được ông Kiện xây vào năm 1990 nay vẫn còn. Ảnh: Nguyên Dũng

Từ trước năm 1975, gia đình ông Kiện đã trồng vườn cây ăn trái gồm cây dừa, đu đủ, chuối và hàng trăm cây dương liễu trên khu đất.

Ngoài ra, vào năm 1990, ông đã xây dựng 1 căn nhà cấp 4 để ở và xây thêm chuồng bò, chuồng gà phục vụ chăn nuôi.

Năm 1998, ông Kiện bán lại cho ông Nguyễn Hoàng Trọng (người tại địa phương) 406m² (trong tổng số 1.600m²) với giá 3 cây vàng. Phần đất còn lại gần 1.200m² ông để ở, làm vườn cây.

Năm 2015, ông Kiện xây dựng thêm 1 quán nước mía trên khu đất để cô con gái mưu sinh, buôn bán.

Ông Kiện cho biết thêm, hơn 30 năm qua, ông là người trực tiếp quản lý, canh tác và thu hoa lợi toàn bộ khu đất trên. Quá trình sử dụng đất của gia đình liên tục, không có bất kỳ ai tranh chấp. Vì Nhà nước chưa có chủ trương kê khai đăng ký đất đai nên gia đình nhiều năm qua chưa kê khai đăng ký.

Theo trình bày của ông Kiện, vào năm 2004, khi Nhà nước thực hiện thu hồi đất để xây dựng nhà khách của Ban Chỉ huy Quân sự huyện Lý Sơn đã tiến hành thống kê, kiểm đếm cây cối hoa màu nhằm thực hiện công tác đền bù, hỗ trợ theo quy định.

"Thời điểm đó, thống kê gia đình tôi có tổng cộng 108 cây dương, 26 cây dừa, cùng một số công trình trên đất. Tuy nhiên vì chính quyền địa phương áp giá hỗ trợ tài sản trên đất quá rẻ và cho rằng khu đất tôi đang ở, sử dụng mấy chục năm qua là đất công, không đền bù tiền đất nên tôi không đồng ý nhận tiền để di dời. Sau đó, Nhà nước không thu tới phần đất của gia đình làm dự án nữa nên gia đình tôi vẫn ở, canh tác ổn định từ đó cho đến nay”, ông Kiện nói.

Vườn dừa của gia đình ông Nguyễn Văn Kiện trồng từ hàng chục năm qua đến nay vẫn còn thu hoạch. Ảnh: Nguyên Dũng

Cũng theo ông Kiện, đến cuối năm 2015, khi được Tòa án Nhân dân huyện Lý Sơn mời lên làm việc liên quan vụ tranh chấp đất thì ông mới tá hỏa biết được một phần diện tích thuộc khu đất trên của gia đình đã được UBND huyện Lý Sơn làm thủ tục cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) cho hộ gia đình ông Nguyễn Văn Ba (55 tuổi, ngụ thôn Đông An Hải, huyện Lý Sơn). Cụ thể, một phần diện tích đất của gia đình ông Kiện đã nằm “gọn” trong 2 thửa đất số 240; 216, cùng thuộc tờ bản đồ số 21 (tọa lạc tại xã An Hải) đã được UBND huyện Lý Sơn cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho gia đình ông Nguyễn Văn Ba vào ngày 24/12/2013.

Nhiều sai sót trong việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất

Liên quan đến vụ việc, để làm rõ vụ tranh chấp đất đai giữa ông Nguyễn Văn Kiện và ông Nguyễn Văn Ba, Tòa án Nhân dân tỉnh Quảng Ngãi đã gửi các văn bản đến các cơ quan chức năng yêu cầu cung cấp thông tin, tài liệu, chứng cứ.

Tại Văn bản trả lời Tòa án Nhân dân tỉnh Quảng Ngãi số 621/UBND của UBND huyện Lý Sơn ngày 27/3/2019 nêu rõ: Vào năm 2013, khi lập thủ tục cấp “giấy chứng nhận quyền sử dụng đất” cho hộ ông Nguyễn Văn Ba, cơ quan chuyên môn đã không lập biên bản đo đạc xác định hiện trạng sử dụng đất, không lập biên bản xác định ranh giới, mốc giới các hộ liền kề, giáp ranh đối với 2 thửa đất số 240; 216, cùng thuộc tờ bản đồ số 21, xã An Hải, huyện Lý Sơn.

Vườn cây dương liễu do ông Kiện trồng đã hàng chục năm tuổi nay vẫn còn nguyên vẹn trên đất. Ảnh: Nguyên Dũng

Theo ông Nguyễn Văn Kiện, việc các cơ quan chức năng của huyện Lý Sơn không tiến hành đo đạc hiện trạng, không lập biên bản xác định ranh giới và không cắm mốc, bàn giao trên thực địa đất đai theo quy định pháp luật nhưng vẫn cấp 2 “sổ đỏ trên giấy” cho gia đình ông Nguyễn Văn Ba là hoàn toàn trái với quy định pháp luật.

“Việc cấp sổ đỏ trên giấy như trên đã dẫn đến sai sót, làm hàng trăm m² đất của gia đình tôi chui tọt vào sổ đỏ của gia đình ông Nguyễn  Văn Ba. Đây là nguyên nhân gây thiệt hại lớn cho gia đình tôi và gây ra tình trạng tranh chấp đất đai kéo dài nhiều năm qua”, ông Kiện bức xúc nói.

Liên quan đến vụ việc, tại Văn bản số 1487/2022/PB-VKS ngày 11/7/2022 của Viện Kiểm sát Nhân dân tỉnh Quảng Ngãi cũng khẳng định việc UBND huyện Lý Sơn cấp 2 “giấy chứng nhận quyền sử dụng đất” nêu trên cho hộ ông Nguyễn Văn Ba là trái với quy định pháp luật.

Ông Đặng Tấn Thành, Phó Chủ tịch UBND huyện Lý Sơn. Ảnh: Nguyên Dũng

Văn bản nêu rõ: Tại Công văn số 621/UBND ngày 27/3/2019 của UBND huyện Lý Sơn đã thừa nhận: “Khi lập thủ tục cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho hộ ông Nguyễn Văn Ba, cơ quan chuyên môn không lập biên bản đo đạc xác định hiện trạng sử dụng đất, không lập biên bản xác định ranh giới, mốc giới các hộ liền kề giáp ranh đối với thửa đất 240, 216, cùng thuộc tờ bản đồ số 21, xã An Hải. UBND huyện Lý Sơn cũng thừa nhận chưa có quyết định hành chính về việc xử phạt ông Kiện về việc xây dựng công trình trên đất tranh chấp. Do đó việc UBND huyện Lý Sơn cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ngày 24/12/2013 cho hộ ông Nguyễn Văn Ba đối với thửa đất số 216, 240, cùng thuộc tờ bản đồ số 21 như nêu trên khi trên đất có tài sản của ông Kiện là không đúng và trái pháp luật”.

Từ cơ  sở lập luận trên, Viện Kiểm sát Nhân dân tỉnh Quảng Ngãi đề nghị cơ quan chức năng hủy giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số 216, 240, cùng thuộc tờ bản đồ số 21 do UBND huyện Lý Sơn đã cấp sai cho hộ ông Nguyễn Văn Ba.

Trao đổi với chúng tôi về vụ việc, bà Phạm Thị Hương, Chủ tịch UBND huyện Lý Sơn cho biết, việc UBND huyện Lý Sơn ký quyết định cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất trên cho hộ ông Ba là từ hồ sơ cấp dưới trình lên.

“Sắp tới khi cơ quan chức năng vào cuộc xác định lại quy trình cấp đất cho hộ ông Ba mà có sai sót thì UBND huyện sẽ chịu trách nhiệm và khắc phục lại cho đúng”, bà Hương nói.

Theo ông Đặng Tấn Thành, Phó Chủ tịch UBND huyện Lý Sơn, cần phải cho kiểm tra, rà soát lại quy trình cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đối với thửa đất 240, 216, cùng thuộc tờ bản đồ số 21 đã cấp cho hộ ông Nguyễn Văn Ba. Nếu quy trình cấp đất mà có sai sót từ phía cơ quan chức năng thì UBND huyện Lý Sơn sẽ có phương án khắc phục, hủy hoặc thu hồi quyết định cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã cấp sai.

Báo Thanh tra sẽ tiếp tục thông tin về vụ việc.