Nhà bà Thúy xây kè, lấn hồ Bến Rim theo Kết luận 01

Trong đơn tố cáo gửi UBND huyện Lạc Thủy, công dân tố cáo 4 nội dung:

+ UBND xã Đồng Tâm tùy tiện ủy quyền cho HTX Đồng Tâm ký hợp đồng với ông Nguyễn Bình Sinh thuê mặt bằng chợ nông sản Đồng Tâm (ngay sát trường mầm non Đồng Tâm) xây dựng  xưởng bóc gỗ với thời gian 10 năm. Các phụ huynh học sinh trường Mầm non Đồng Tâm đã nhiều lần, nhiều năm có ý kiến về tiếng ồn, mất an toàn cháy nổ… nhưng UBND xã Đồng Tâm vẫn bao che, không những không di dời mà xưởng gỗ ngày càng mở rộng.

+ Ông Tạ Văn Hà, Chủ tịch UBND xã Đồng Tâm cùng em trai (ông Tạ Văn Đông) lấn chiếm hàng nghìn mét vuông đất đường tránh giao thông, đất suối cầu Sung tại thôn Đồng Riệc. Nội dung này đã được nhân dân phản ánh trong nhiều cuộc họp và ý kiến lên UBND xã nhưng đều bị bưng bít.

+ Ông Nguyễn Đức Hân, Phó Chủ tịch UBND xã Đồng Tâm bảo kê cho em gái (là bà Nguyễn Thị Thúy) lấn chiếm hàng nghìn mét vuông đất hành lang đê, hồ đập để làm nhà.

+ UBND huyện Lạc Thủy chuyển đơn tố cáo của công dân (tố cáo về hành vi vi phạm pháp luật của cán bộ xã Đồng Tâm) cho người bị tố cáo (chủ tịch UBND xã Đồng Tâm) giải quyết. Theo công dân, chính vì việc lộ danh tính này nên gia đình công dân bị côn đồ tới đổ xăng đốt cây cối, ném đá, hắt chất bẩn vào nhà… trong nhiều ngày sau đó.

Làm việc với công dân tố cáo, Thanh tra huyện Lạc Thủy ghi nhận 3 nội dung thuộc thẩm quyền. Ở nội dung thứ 4 (tố cáo sai phạm của Chủ tịch UBND huyện Lạc Thủy), tổ công tác không chuyển đơn hoặc hướng dẫn người tố cáo gửi đơn đến cơ quan có thẩm quyền, mà ở đây là Chủ tịch UBND tỉnh Hòa Bình. Việc làm này của tổ công tác UBND huyện Lạc Thủy đã vi phạm mục b, Khoản 1, Điều 20 Luật Tố cáo: không chuyển đơn hoặc hướng dẫn người tố cáo viết đơn đến đúng người có thẩm quyền giải quyết.

Ngày 23/5/2019, Chủ tịch UBND huyện Lạc Thủy ký ban hành Kết luận số 01/KL-UBND (kết luận nội dung tố cáo lãnh đạo UBND xã Đồng Tâm). Kết luận này chưa được sự đồng thuận của người tố cáo ở các kết quả trả lời vì cho rằng kết quả chưa công tâm, chưa chính xác. Tuy nhiên, ở bài báo này chúng tôi chỉ phân tích những mâu thuẫn bất cập trong những nội dung mà ông Chủ tịch huyện đã kết luận.

Ở nội dung 1, kết luận có xác định rõ lãnh đạo UBND xã Đồng Tâm tùy tiện cho HTX Đồng Tâm ký hợp đồng làm xưởng thuê bóc gỗ tại chợ nông sản Đồng Tâm là trái với quy định Nghị định 02/2003/NĐ-CP (Quy định về hoạt động kinh doanh tại chợ), Nghị định số 114/2009/NĐ-CP (Quy định về phát triển và quản lý chợ). Trách nhiệm thuộc về lãnh đạo UBND xã Đồng Tâm giai đoạn từ 2011 đến nay. Tuy nhiên, kết luận chưa làm rõ hành vi cố tình không giải quyết ý kiến phản ánh của nhân dân, thậm chí chây ì không thực hiện chỉ đạo của lãnh đạo UBND huyện yêu cầu chấm dứt hoạt động của xưởng gỗ. Và, kết luận cũng không chỉ ra việc chỉ đạo, ký hợp đồng trái, vượt thẩm quyền của UBND xã Đồng Tâm, HTX Đồng Tâm.

Nội dung thứ hai, kết luận đã bỏ qua nội dung tố cáo ông Tạ Văn Đông (em trai ông Tạ Văn Hà) lấn chiếm đất.

Kết luận đã khẳng định, năm 2002 ông Hà được UBND huyện cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất với diện tích 2.108m² (400m² đất ở, 1.708m² đất vườn). Tuy nhiên vào năm 2014, đo đạc địa chính chính quy, đất nhà ông Hà tăng 1.122,6m² và cũng trong năm này ông Hà chuyển nhượng 322m².

Việc lấn chiếm trên một nghìn mét vuông đất đã rõ, nhưng Chủ tịch huyện Nguyễn Văn Hải chỉ kết luận đây là “đất tăng thêm”, có một phần diện tích đường tránh cầu Sung. Đồng thời yêu cầu ông Hà phá bỏ tường rào vi phạm, hoàn trả đất giao thông (57,1m²). Việc ông Hà có 400m² đất ở và năm 2014 đã chuyển nhượng 322m², thì đất đó là loại đất gì? Các hộ đó giờ thực tế diện tích bao nhiêu?

Nội dung thứ ba, kết luận xác định thửa đất gia đình bà Thúy được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất năm 2005 và số liệu đo đạc địa chính chính quy năm 2014 tăng thêm 250m². Năm 2015, bà Thúy có xây bờ kè (đề nghị và được xã đồng ý bằng miệng). Đoàn thanh tra khẳng định có cơ sở để xác định bà Thúy có lấn chiếm đất hành lang hồ bến Rim, không làm rõ ai là người đại diện cho UBND xã Đồng Tâm “đồng ý bằng miệng” cho bà Thúy xây kè. Và kết luận chung chung rằng, chưa có cơ sở khẳng định việc bảo kê cho em gái mình lấn chiếm đất, nhưng cũng có phần trách nhiệm của ông Hân.

Tuy kết luận đã được “bó nhỏ”, nhưng việc thực hiện cũng hời hợt và chưa xong. Như nội dung của số báo trước, UBND huyện không đứng ra tổ chức cuộc họp kiểm điểm trách nhiệm của ông Hà, ông Hân theo quy định mà chuyển cho một phó chủ tịch xã đảm nhiệm. Mặc dù lấn chiếm trên 1.000m² đất và chỉ bị kết lấn gần 60m² đất hành lang nhưng ông Hà vẫn không thừa nhận. Các ý kiến đóng góp trong buổi họp kiểm điểm bao biện cho hành vi vi phạm của ông Hân, ông Hà, tung hô “có trình độ, uy tín”, không trực tiếp mà chỉ liên đới, hay lấn chiếm là tình trạng chung chứ không gì các đồng chí lãnh đạo (!?).

Theo Kết luận 01, việc cho thuê đất chợ làm xưởng bóc gỗ trái quy định thuộc về lãnh đạo UBND xã Đồng Tâm, giai đoạn từ 2011 đến nay. Người ký vào hợp đồng này là ông Trịnh Xuân Nghị - Chủ tịch UBND xã kiêm Chủ nhiệm HTX Đồng Tâm. Hiện ông Nghị là Bí thư Đảng ủy xã Đồng Tâm. Vậy, tại sao ông Nghị lại "vô can" không bị đưa vào diện kiểm điểm theo chỉ đạo của Chủ tịch UBND huyện Lạc Thủy.

Sai phạm của lãnh đạo thì được “bó nhỏ”, bỏ lọt người vi phạm pháp luật, kiểm điểm xuê xoa; quyền lợi của người dân thì cũng buông bỏ, thậm chí bêu xấu nhân dân trên hệ thống truyền thanh xã nhiều giờ, nhiều ngày… là điều dễ hiểu khi địa phương nảy sinh nhiều khiếu kiện.

Bài 3: Một vụ việc gần 20 năm giải quyết vòng vo, bất nhất

Bắc Hà