(Thanh tra) - Thành phố Hồ Chí Minh vừa ban hành kế hoạch phát triển Hệ thống đổi mới sáng tạo, Hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo hướng tới mục tiêu đầy tham vọng: đưa Thành phố trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo khu vực ASEAN và tiến vào Top 100 thành phố có hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo năng động toàn cầu giai đoạn 2026 - 2030.
Theo UBND Thành phố Hồ Chí Minh, mục tiêu chung của kế hoạch là phát triển Hệ thống đổi mới sáng tạo, Hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo theo hướng hiện đại, đồng bộ. Mục tiêu này gắn liền với việc xây dựng văn hóa đổi mới sáng tạo trong toàn xã hội. Kế hoạch nhấn mạnh vai trò trung tâm của doanh nghiệp và người dân, vai trò tri thức của các cơ sở giáo dục đại học và viện nghiên cứu, cùng với vai trò kiến tạo và dẫn dắt của Nhà nước.
Việc phát triển này nhằm hỗ trợ hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo của Thành phố phát triển ngang tầm khu vực, từng bước trở thành nền tảng vững chắc để nâng cao năng suất, chất lượng và năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp, đồng thời phát triển các sản phẩm chủ lực của Thành phố. Kế hoạch cũng hướng đến nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, phát huy tiềm lực sáng tạo, thúc đẩy liên kết vùng và hội nhập quốc tế.
Theo kế hoạch, đến cuối năm 2030, Thành phố Hồ Chí Minh đặt mục tiêu cụ thể hóa vị thế của mình vào Top 100 thành phố trong Bảng xếp hạng Hệ sinh thái Khởi nghiệp Sáng tạo Toàn cầu (StartupBlink Global Startup Ecosystem Index). Hình thành và phát triển tối thiểu 1 Trung tâm đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp sáng tạo tầm cỡ quốc tế. Phấn đấu có ít nhất 2 khu đô thị là đô thị sáng tạo, tương tác cao, đóng vai trò dẫn dắt tăng trưởng kinh tế Thành phố. Hình thành 5.000 doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo. Tiếp tục củng cố và duy trì vị thế Top 3 địa phương dẫn đầu về Bộ Chỉ số đổi mới sáng tạo cấp tỉnh.
Cùng với đó, các dự án đổi mới sáng tạo sẽ được hỗ trợ từ ngân sách thành phố tối thiểu mỗi năm bao gồm: 300 dự án giai đoạn tiền ươm tạo, 200 dự án giai đoạn ươm tạo, và 50 dự án giai đoạn tăng tốc.
Để hiện thực hóa các mục tiêu trên, Thành phố Hồ Chí Minh đã đề ra 4 nhóm nhiệm vụ và giải pháp chủ yếu, tập trung vào việc tạo đột phá về thể chế, hạ tầng, nguồn nhân lực và văn hóa.
Theo đó, thứ nhất là cần rà soát, hoàn thiện thể chế và chính sách tạo đột phá. Thành phố sẽ chủ động rà soát, đề xuất sửa đổi, bổ sung các văn bản pháp luật thuộc thẩm quyền của Thành phố hoặc trình cấp có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung để ban hành chính sách ưu đãi, hỗ trợ trong nghiên cứu khoa học, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số. Đồng thời, khuyến khích doanh nghiệp, tổ chức đầu tư vào nghiên cứu và phát triển, khởi nghiệp sáng tạo, ứng dụng công nghệ số…
Cùng với đó, nghiên cứu, đề xuất các cơ chế, chính sách đặc thù, vượt trội về cơ chế đột phá để hỗ trợ, tài trợ mạnh mẽ về cơ sở vật chất, giải pháp ứng dụng, chương trình thúc đẩy phát triển các trung tâm đổi mới sáng tạo, trung tâm hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo, mở rộng các phòng thí nghiệm mở và phát triển hạ tầng số; thí điểm cơ chế phối hợp và triển khai hiệu quả mô hình “04 nhà” (nhà trường, doanh nghiệp, chuyên gia, nhà nước).
Sẵn sàng thử nghiệm các công nghệ mới, mô hình kinh doanh mới (sandbox), có kiểm soát rủi ro. Xây dựng các khu vực, các không gian sáng tạo, trung tâm hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo để thử nghiệm các mô hình kinh doanh, sản phẩm, công nghệ mới…
Đặc biệt, có cơ chế thí điểm hỗ trợ người sử dụng gắn với kết quả nghiên cứu công nghệ mới, vật liệu mới, mô hình kinh doanh mới có sự giám sát của Nhà nước, miễn trừ trách nhiệm đối với doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân trong trường hợp thử nghiệm công nghệ mới, mô hình mới mà có thiệt hại về kinh tế do nguyên nhân khách quan nhằm tạo dựng một môi trường minh bạch, cạnh tranh, không có rào cản đối với các ý tưởng đổi mới sáng tạo…
Thứ hai, tăng cường đầu tư, hoàn thiện hạ tầng hệ sinh thái. Thành phố Hồ Chí Minh sẽ tập trung phát triển hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng số đồng bộ, hiện đại.
Cụ thể, phát triển hạ tầng số, mở rộng phủ sóng băng thông rộng (4G, 5G, 6G, cáp quang) đồng bộ, hiện đại, bảo đảm an toàn, an ninh, có tính dự phòng; ưu tiên cho các khu vực trọng điểm (khu công nghiệp, khu công nghệ cao, khu đô thị sáng tạo, Trung tâm tài chính quốc tế, Trung tâm Khởi nghiệp sáng tạo Thành phố,...).
Thiết lập trung tâm dữ liệu và hệ thống tính toán hiệu năng cao; phối hợp xây dựng trung tâm dữ liệu vùng… Hình thành và phát triển các trung tâm nghiên cứu và phát triển, trung tâm đổi mới sáng tạo, trung tâm hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo cấp tỉnh, cấp quốc gia và tầm cỡ quốc tế…
Thu hút đầu tư nước ngoài trong ngành vi mạch bán dẫn, tập trung vào công đoạn có giá trị gia tăng cao, kết nối đến hệ sinh thái công nghiệp bán dẫn toàn cầu, doanh nghiệp nước ngoài có đầu tư mạnh cho hoạt động nghiên cứu phát triển, liên kết với doanh nghiệp nội địa, các cơ sở đào tạo, ươm tạo doanh nghiệp vi mạch tại Thành phố Hồ Chí Minh…
Cùng với đó, mở rộng Khu Công nghệ cao và Khu Công viên phần mềm Quang Trung để thu hút đầu tư vào công nghệ cao, công nghiệp bán dẫn, trí tuệ nhân tạo (AI) và dữ liệu lớn…
Thứ ba, thúc đẩy hợp tác quốc tế và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao. Thành phố Hồ Chí Minh cho rằng, nguồn nhân lực là yếu tố then chốt. Do đó, kế hoạch sẽ tập trung vào việc xây dựng đội ngũ đáp ứng yêu cầu phát triển công nghệ chiến lược…
Cuối cùng là thúc đẩy văn hóa đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp sáng tạo. Thành phố sẽ triển khai chính sách hỗ trợ không hoàn lại cho các dự án đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp sáng tạo theo Nghị quyết số 20/2023/NQ-HĐND và 412/NQ-HĐND. Tổ chức các sự kiện kết nối khách hàng, thị trường tiềm năng và các sự kiện kết nối đầu tư như demo day, pitching day với các quỹ đầu tư mạo hiểm, nhà đầu tư thiên thần để thu hút vốn. Thúc đẩy các cơ sở giáo dục đại học áp dụng thí điểm mô hình đại học khởi nghiệp nhằm đẩy mạnh thương mại hóa các ý tưởng và nghiên cứu khoa học...
Với những mục tiêu cụ thể và giải pháp toàn diện, kế hoạch phát triển Hệ thống đổi mới sáng tạo, Hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo giai đoạn 2026-2030 của Thành phố Hồ Chí Minh hứa hẹn sẽ tạo ra một cú hích mạnh mẽ, đưa Thành phố trở thành một cực tăng trưởng sáng tạo năng động, không chỉ trong nước mà còn vươn tầm khu vực và thế giới…
