Quang cảnh hội thảo. Ảnh: Nguyễn Thanh

ASEAN là một trong những thị trường truyền thống và tiềm năng cho các doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam. Chỉ tính đến hết tháng 11 năm nay, kim ngạch xuất khẩu sang thị trường này đạt khoảng 17 tỷ USD, chiếm 14% tổng kim ngạch xuất khẩu của cả nước. Các mặt hàng xuất khẩu sang ASEAN rất đa dạng như gạo, dầu thô, xăng dầu, sắt thép, điện thoại, phụ tùng, linh kiện…

Các diễn giả là các chuyên gia có kinh nghiệm đã thuyết trình các nội dung liên quan đến thị trường, môi trường kinh doanh, luật pháp, các quy định và thủ tục xuất nhập khẩu, cách tận dụng lợi thế từ các hiệp định thương mại trong khu vực ASEAN, các vấn đề doanh nghiệp Việt Nam cần biết khi tiếp cận với thị trường ASEAN... Ngoài ra, phần thảo luận với các chuyên gia đã giúp doanh nghiệp giải đáp những vấn đề về thị trường, xuất khẩu.

Bà Phạm Thị Hồng Thanh, Vụ trưởng Vụ thị trường châu Á - Thái Bình Dương (Bộ Công thương) cho biết, hàng hóa của Việt Nam đang có vị trí nhất định đối với các nước trong khu vực, nhất là các mặt hàng nông sản, dệt may… Hơn nữa, trong khối ASEAN, Việt Nam tham gia ký kết Hiệp định về chương trình ưu đãi thuế quan có hiệu lực chung (CEPT) và Hiệp định Thương mại hàng hóa ASEAN (ATIGA). Trong đó, Hiệp định Thương mại hàng hóa ASEAN quy định rõ số dòng thuế được lùi thời hạn xóa bỏ thuế quan đến năm 2018 với nhóm nước Campuchia, Lào, Myanma, Việt Nam.

Với nhóm các nước ASEAN gồm Brunei, Indonesia, Malaysia, Singapore, Thái Lan, doanh nghiệp Việt Nam có cơ hội xuất khẩu các mặt hàng nông, lâm, thủy sản và thông qua những nước này để xuất khẩu sang nước thứ 3. Song, thách thức là hàng hóa sẽ chịu sự cạnh tranh cao về tiêu chuẩn chất lượng, mẫu mã và khó khăn khi tiếp cận các kênh phân phối…

Còn với nhóm các nước Campuchia, Lào, Myanmar, hàng Việt Nam có lợi thế về giá cả, chất lượng; Doanh nghiệp Việt Nam có nhiều cơ hội đầu tư một số lĩnh vực bất động sản, phân phối, sản xuất chế biến… Tuy nhiên cũng còn khó khăn do cơ chế, chính sách quản lý của các nước này còn nhiều bất cập; Việc thanh toán chưa thuận lợi, đặc biệt là tại thị trường Myanmar…

Ông Nguyễn Công Danh, phụ trách xuất nhập khẩu của Công ty Cổ phần Vật tư và thiết bị Toàn Bộ đem đến cho các doanh nghiệp góc nhìn về những thuận lợi cũng như khó khăn khi thâm nhập thị trường ASEAN. “Hiện nay, các doanh nghiệp Việt Nam chủ yếu có lợi thế về nông sản. Còn một số mặt hàng khác vẫn nhiều khó khăn. Như công ty chúng tôi xuất khẩu xe máy sang Myanmar, đây cũng được cho là mặt hàng có lợi thế, nhưng đang gặp cạnh tranh gay gắt từ các nước Thái Lan, Trung Quốc giá rất rẻ, mẫu mã đẹp hơn, nên Việt Nam cần có sự cạnh tranh tích cực về giá và chất lượng để thâm nhập tốt thị trường này”.

Hơn hết, các doanh nghiệp Việt Nam cần tận dụng lợi thế về giảm thuế theo các Hiệp định thương mại tự do, tìm hiểu thị trường, chuẩn bị kỹ lưỡng về công nghệ, nhân lực, hợp tác liên kết để nâng cao giá trị xuất khẩu vào thị trường tiềm năng này.

Nguyễn Thanh